Ægir - 01.05.1939, Síða 8

108
Æ G I R
efía á annan hátt til stuðnings atvinnu-
lausum mönnum, et' útgerðarstarfsemi
félli niður.
Því verður tæplega mótmælt með skyn-
samlegum rökum, að rétt sé, að þeir, sem
vinna framleiðslustörfin, fái stuðning ann-
ara, sem hafa hetri afkomu, ef einhverjir
finnast, þegar illa árar fvrir framleiðsl-
una. Að þesskonar jöfnun á kjörum
manna er stefnt með ákvæði þessa frum-
varps um tryggingarsjóði, sem séu að
hálfu leyti myndaðir af tillögum annara
en þeirra, sem að framleiðslunni starfa.
En vegna þessarar greiðsluskyldu bæjar-
og sveitarfélaga, er svo fvrir mælt, að
bæjar- og sveitarstjórnir skuli samþykkja
reglugerðir um lágmarkslaun, sem greið-
ist úr tryggingarsjóði.
Eilt af þvi, sem mjög hefir torveldað
efnalitlum mönnum að koma á fót út-
gerðarfyrirtækjum, er það, að erfitt hefir
reynzt að fá nema lítinn hluta af verði
skipanna að láni gegn veði í þeim vegna
þeirrar sjóveðshættu, sem á skipunum
hvílir samkvæmt gildandi lögum. Með
hlutarútgerðarfyrirkomulaginu er sjó-
veðshættan mjög lítil, og ætti því slíkum
félögum að vera miklu auðveldara að fá
lán gegn veði í skipum heldur en fyrir-
tækjum, sem skuldbinda sig til að greiða
áhöfninni fast lcaup, sem sjóveðsréttur
fylgir.
Enn er ótalinn sá koslur við þetta rekstr-
arfyrirkomulag, að með því er komið í
veg fyrir, að reksturinn stöðvisl vegna
ágreinings milli útgerðarmanna og sjó-
manna um kaup og kjör, en slíkir árekstr-
ar hafa oft átt sér stað að undanförnu og
valdið þjóðarheildinni miklu f járliagslegu
tjóni.“
Þó að flutningsmenn og stuðnings-
menn þessa máls á Alþingi telji lieppi-
legt fyrir sjávarútveginn, að hlutaskipta-
fyrirkomulagið verði upp tekið sem fvrst
á öllum skipum, má vitanlega gera ráð
fyrir því, að nokkur tími líði, þar til yfir-
burðir þess skipulags ná svo almennri
viðnrkenningu, að það verði af öllum upp-
tekið. Hitl ætli ekki að vera ágreiningur
um, að æskilegt sé að Alþingi afgreiði
löggjöf um þetta efni strax á framhalds-
þinginu í haust, svo að þeir sjómenn og
útgerðarmenn, sem aðhyllast þetta
fvrirkomulag, fái þar grundvöll til að
hyggja á félagssamtök sín í útgerðar-
starfseminni.
1. gr. Markmið hlutarútgerðarfélaga er að
reka fiskveiðar á hlutaskiptagrundvelli og ann-
ast í sambandi við þær innkaup á vörum, liag-
nýtingu afla, sölu hans o. fl.
2. gr. Nú vilja menn stofna lilutarútgerðar-
félag, og skulu þeir þá kveðja til fundar á þvi
svæði, sem félaginu er ætlað að ná yfir, og
bera málið upp til umræðu og atkvæða. Ef 5
menn eða fleiri verða ásáttir um stofnun sliks
félags og bindast samtökum um að gerast með-
limir þess, skulu þeir, að fengnu samþykki
hlutaðeigandi bæjar- eða sveitarstjórnar til
félagsstofnunarinnar, setja félaginu samþykktir
í samræmi við lög þessi, og skal leita staðfest-
ingar ríkisstjórnarinnar á þeim.
Breytingar á samþykktum hlutarútgerðarfé-
lags ná þvi aðeins gildi, að ríkisstjórnin stað-
festi þær.
3. gr. Félagar hlutarútgerðarfélags geta þeir
einir orðið, sem ráðast hjá félaginu, á skip
þess eða i landi. Með samþykki lögmæts félags-
fundar má auk þess taka inn i félagið menn,
sem styrkja vilja það með þátttöku sinni, þótt
eigi séu þeir ráðnir starfsmenn félagsins.
Óheimilt er að ráða fasta starfsmenn hjá
félaginu í landi eða skipverja á skip þess, nema
þeir um leið gerisl félagar og undirriti yfir-
lýsingu um, að þeir hlýði lögum félagsins eins
og þau eru á hverjuin tíma. Undantekningu
má þó gera frá þessu að því er snertir ráðn-
ingu skipverja í forföllum annara, ef brýn nauð-
syn krefur.
Tnngangseyrir sé 10 krónur frá hverjum fé-
lagsmanni, er renni i varasjóð.
4. gr. Sérhver meðlimur hlutarútgerðarfé-
lags ber takmarkaða ábyrgð á skuldbindingum
félagsins, að npphæð 300 krónur.