Ægir - 15.11.1965, Side 9
ÆGIR
331
FISKVEIÐAR Á FJARLÆGUM MIÐUM
OG FRAMTÍÐARHORFUR ÞEIRRA
Mörgum árum áður en brezk fiskiskip
hættu sér á miðin við Grænland og Ný-
fundnaland voru togarar farnir að sigla
alla leið suður með ströndum Marokkó
í leit að kola og lýsingi. Þarna var að vísu
fiskur, en minna varð úr veiðiskapnum
vegna þess, að Spánverjar lögðu svo þunga
skatta á aflann, sem landað var á Spáni,
að halli varð á rekstrinum. Ógerlegt reynd-
ist að sigla framhjá spönsku höfnunum,
því að allt of mikill tími fór í að sigla
með aflann til Bretlands og óhjákvæmi-
leg nauðsyn að fá olíu og ís í hafnarborg-
um á Spáni.
Eftir heimstyrjöldina síðari leituðu
brezk skip aftur suður á bóginn. Þau
fundu mikið af lýsingi takmarkaðan tíma
úr árinu, en gæði fisksins voru meiri á
miðunum við Bretland og nóg af honum
þar á þeim tíma, svo að þessar ferðir lögð-
ust niður. Þær voru að vísu reyndar aftur
nokkru seinna, en þá fannst enginn fisk-
urinn, og „suðurferðir" þar með lagðar
á hilluna.
I þessum ferðum höfðu togararnir siglt
alllangt suður fyrir Kanarí-eyjar, á þær
slóðir þar sem rússnesk og japönsk frysti-
skip hafa veitt þúsundir lesta af lýsingi
á síðustu árum.
Nú eru norðlæg mið greinilega að verða
fátækari. Sístækkandi floti brezkra verk-
smiðjutogara er neyddur til að leita á aðr-
ar slóðir, og Suður-Atlantshafið er ein-
mitt það svæði, sem bent hefur verið á
sem aflauppsprettu framtíðarinnar. En nú
sýnist ekkert líklegra en einmitt það land,
sem benti evrópskum fiskiskipum til suð-
lægra miða, verði sjálft að láta í minni
pokann fyrir öðrum þegar mest á reynir!
Þessar uggvænlegu horfur eru ræddar
í tímabærri skýrslu, sem þeir David Garrod
og John Gulland á Fiskirannsóknarstofn-
uninni í Lowestoft hafa tekið saman, og
nefnist: „Framtíðarhorfur fiskveiða á
fjarlægum miðum“.
Þeir segja, að líffræðilegar orsakir tak-
marki stofninn á miðunum við Patagóníu
og Suður—Afríku við meginlandsgrunnið
og ráði þannig veiðiþoli svæðisins. Verði
snögg aukning í sókninni á þessum slóðum,
gæti vel svo farið, að stofninn þyldi það
ekki og aflamagnið minnkaði skyndilega.
Aðaltilgangur skýrslunnar er þó að gefa
yfirlit yfir miðin á Norður-Atlantshafi.
Þau eru athuguð hvert fyrir sig, bæði með
tilliti til veiðisóknar og afla og ýmissa
fleiri atriða, og síðan reynt að segja fyrir
um veiði komandi ára. Helzta niðurstaðan
er sú, að haldi sóknin áfram að aukast,
án þess að viðhlítandi varnaraðgerðum sé
beitt, muni aflamagnið verða minna en
svo að veiði borgi sig. Ofveiði hljóti óhjá-
kvæmilega að segja til sín, og þar sé eng-
in „gullkista“, sem hægt sé að grípa til,
því að öll miðin séu nýtt sem stendur.
Það sem mestu máli skiptir fyrir hina
fjárhagslegu hlið útgerðarinnar, eru veiði-
horfurnar á þessum miðum í náinni fram-
tíð. í skýrslunni eru þau atriði rædd með
því að rannsaka og skilgreina styrkleika
hinna ýmsu árganga fisksins. Stuðzt var
við upplýsingar frá mörgum löndum. Nið-
urstöður þessara athugana eru sem hér
segir:
Bcirentshaf — þorskur: Á þessu svæði
er ólíklegt, að sókn rússneskra veiðiskipa
muni aukast verulega frá því sem hún
var 1963, þegar hún var með mesta móti
og nam tveim þriðju af allri veiði í Bar-
entshafi. Ástæðurnar fyrir þessari þróun
eru þær, að Rússar leggja nú aðaláherzlu
á stór verksmiðju- og frystiskip, sem henta
betur fjarlægari miðum.
Framh. á bls. 335.