Ægir - 01.09.1984, Blaðsíða 27

ar[ Skýrsla Árna ísaksson-
"^~axamerkingar og leit
Á Jner^ium í úthafsveiði"
r^sVe§Urn Alþjóðahafrannsókna-
staf'k5 Var settur á laggirnar
. r shópur laxasérfræðinga, sem
fu eserr’t)er 1981 kom saman á
Ör 1 ^æreyjum og lagði drög að
k. - erkingum sjógönguseiða í
verðS atia' Þv' er ætia
fr ar' tölulegra upplýsinga um
haf ?e‘nstakra laxalandatil út-
hepSVe'^a ^æreyinga, þar eð þá
lax i"Var v'ta^' að lax frá öllum
°nciurn Evrópu gengur á
Árne^aS^°^'r' e^a ' N°re8shaf-
sk-' 'saksson hefur sett saman
s rs u um árangur þessara rann-
bj^na tVrstu tvö árin, og var hún
foR' Veiðimanninum, desember
Eftj f 0gíFrey/ apríl 1984.
,Jrfir arar|di taflaerunnin úrgögn-
BurtUmxæddrarskVrslu:
SÍQ Se° tra því, að merkingar
gef;?n?Use|ða geta í engu tilviki
|ýSi ^lulegarl kvantítatífar) upp-
laxal^ar Um hlufdeild einstakra
bá anda ' Færeyjaveiðunum,
örm i'r tatian héf að neðan, að
er erkmgatækni sú sem viðhöfð
bae/eruur að skoðast sem ónot-
við - rlanns°l<natæki í sambandi
kö Utnatsveiðar á laxi. í þessum
frarnnUnum k°m að meðaltali
ein ' Færeyjaveiðunum aðeins
Urrn ^ kveriurn 25.000
F|v /ktum sjógönguseiðum.
- 0 varð um hin 24.999? Á
eylnnum 1981—1983 munu Fær-
sVar^ar kata h'rt á úthafi sem
|axrar ui um það bil 600.000
Um 3ð| 3 uPPrunna ' ofannefnd-
SV|L ■ iaxaiöndum auk Noregs,
inpp °°ar og Englands. Örmerk-
rnar leiddu i Ijós, að af
þessum fjölda komu 3 laxar frá
Skotlandi, 11 frá írlandi og eng-
inn frá íslandi! Væri mark takandi
á þessari rannsóknatækni, myndi
eðlilegt að álykta sem svo, að
mjög lítið af laxi frá íslandi gengi
á Færeyjamið, með því að ekkert
af 100.000 merktum sjógöngu-
seiðum kom fram í úthafsveið-
inni. í þessu sambandi er hér að
neðan birt ein málsgrein úr
skýrslu Árna ísakssonar:
„Enn sem komið er hefur
ekkert merki komið fram frá
íslandi, sem verður að teljast
ánægjulegt þar sem fleiri
merktir laxar skila sér í fersk-
vatn hér á landi heldur en í
hinum löndunum. Pó skal
ekki draga of víðtækar álykt-
anir af þessum niðurstöðum
enn sem komið er. Rétt er að
benda á að merktur lax af
Norður- og Austurlandi mun
hugsanlega fyrst verða í ein-
hverjum mæli á veiðisvæð-
unum á vertíðinni 1983-
1984. Fleimtur merktra laxa
frá íslandi á þeirri vertíð munu
vera sérlega marktækar þar
sem þá munu koma fram seiði
merkt vorið 1982. Þá voru
merkt rúmlega 150.000 laxa-
seiði, sem er meiri fjöldi en
t.d. írar merktu á því ári.
Áætlað er að merkja svipaðan
fjölda á næstu árurn ef nægi-
legt fjármagn fæst til merk-
inga".
Við málsgreinina er þetta að
athuga:
seiða örmerkt Heimturörmerkja íFæreyjaveiðum
_______________1981-1983:_________________________
kotiand: 6.700merki 3örmerki (40afhverjum 100.000merkjum)
ís|and: 225.000merki 11 örmerki ( 5afhverjum 100.000merkjum)
'^L_J00.000merki Oörmerki ( Oafhverjum 100.000merkjum)
Staðhæfingin um að „fleiri
merktir laxar skili sér í ferskvatn
hér á landi en í hinum löndun-
um" er bersýnilega marklaus
hugarburður, því að engar heild-
artölur liggja fyrir um slík „skil",
samanburðurinn enda fráleitur í
öllum tilvikum. En með þessum
falska samanburði mun ætlunin
að gefa í skyn, að endurheimtur
merktra laxaseiða séu tiltölulega
miklar hér á landi, þ.e. að laxinn
skili sér vel í heimaárnar, en
lendi hins vegar ekki í úthafsveiði
Færeyinga. Þetta telur Á.í.
„ánægjulegt", enda myndi það-
ef rétt væri - styðja „kenningu"
nefndra fjórmenninga um að
úthafsveiðar Færeyinga hefðu
sáralítil áhrif á íslenska laxa-
gengd. Þannigá að hagnýtaónot-
hæfa könnunartækni og mark-
lausan samanburð til að renna
stoðum undir þessa „kenningu".
Kórvillan í þessu sambandi er að
láta sér koma til hugar að nota
merkingartækni, sem fyrirfram er
vitað að getur aðeins gefið mark-
laus svör, en sem má þó rang-
túlka í þá veru, að úthafsveið-
arnar valdi hverfandi litlu tjóni
varðandi laxagengd í fram-
leiðslulöndum laxins. En áfram
skal haldið á sömu braut, að mati
Á.í. Síðasta setning umræddrar
málsgreinar hljóðar svo: „Áætlað
er að merkja svipaðan fjölda (þ.e.
150.000 laxaseiði árlega) á
næstu árum ef nægilegt fjármagn
fæst til merkinga". Spurningin er:
Flver tekur ákvörðun um slíka
áætlun? Leggur fjárveitingavald
Alþingis ef til vill fé til slíkra
„rannsókna", sem virðast helst
sniðnar í þeim tilgangi að sýna
fram á, að Færeyjaveiðarnar hafi
lítil áhrif á íslenska laxagengd?
Og samkvæmt „áætlun" Á.í.
þyrfti svo að þíða „næstu ár" eftir
niðurstöðum, sem fyrirsjáanlega
myndu ámóta fánýtar og mark-
lausar og þær hafa verið til þessa.
ÆGIR - 483