Ægir - 01.07.1993, Qupperneq 5

Jón B. Jónasson
10DNUVEIMR1992-199]
Inngangur
l'rá því í maí 1989 hefur verið í
samningur milli Grænlands,
S an'ás og Noregs um nýtingu
°^nustofnsins á hafsvæðinu milli
^r^nlands, íslands og Jan Mayen.
gmatriði þessa samnings lýtur
. s^iptingu heildarloðnukvótans
11ÍHi samningsaðila og samkvæmt
°num koma 78% af leyfilegu
^ildarmagni í hlut íslands en
/() koma í hlut Grænlands og
N°regs.
^ ákvæða um skiptingu
nukvótans eru í samningnum á-
inæ6i Um rétt aðila til loðnuveiða
iö8sögu hvers annars. Er það
^^ekinregia ilver ^jjj getj stuncj.
lit-6ar a öllu hafsvæðinu, án til-
rtieó'1 '6i’Söi’u einstakra landa, þó
Um ^eim tai<mörkum að erlend-
stu Vei6iskipum er óheimilt að
'an'lio6nuveiöar í lögsögu ís-
febrS SUnnan 64°30'N og eftir 15.
0„ ,.*a' ar övert. í samningnum eru
setja(Væ6Í S6m heimila aðiium að
inna Seistak3r reglur unr veiðar
ie8an eigÍn iögsö8u' m.a. um leyfi-
iensk h'itia eriendra veiðiskipa. ís-
Þess Sti0rnvöld hafa á grundvelli
me„i akvæðis ákveðið að aðeins
Veiðar • n°rSk loðnuskiP stnnda
fímis mnan lögsögu íslands sam-
Um ák nnfremur eru í samningn-
^öi seni lúta að rétti aðila
til uppbóta þegar hann nær ekki að
veiða alla hlutdeild sína.
Ofangreindur samningur gilti til
þriggja vertíða og féll því úr gildi
1. maí 1992. Á fundi í Kaup-
mannahöfn 18. maí 1992 tókst
samkomulag milli fulltrúa íslands,
Noregs og Grænlands urn að leggja
til við stjórnvöld landanna að
samningurinn um nýtingu loðnu-
stofnsins yrði framlengdur til
tveggja vertíða eða til 1. maí 1994.
Lagt var til að samningurinn yrði
óbreyttur að öðru leyti en því að
aðilar skyldu semja sérstaklega um
takmarkanir á heimildum til
loðnuveiða innan fiskveiðilögsögu
landanna. hessi breyting á samn-
ingnum var gerð að kröfu íslands
en verulegrar óánægju hafði gætt
hjá íslenskum loðnuveiðimönnum
með auknar veiðar Norðmanna
innan íslenskrar lögsögu.
Jafnhliða þessari breytingu á
samningnum komust fulltrúar
Noregs og íslands að samkomulagi
um að hvor aðili mætti aðeins
veiða 35% af bráðabirgðakvótan-
um innan fiskveiðilögsögu hins.
Engar svæðatakmarkanir eru á
veiðum þess magns sem ákveðið er
að veiða til viöbótar bráðabirgða-
kvótanum, en þó er áfram í gildi
bann við veiðum erlendra skipa í
fiskveiðilandhelgi íslands eftir 15.
febrúar ár hvert og sunnan
64°30'N. Féllust stjórnvöld á ofan-
greindar tillögur og var það stað-
fest með undirritun samkomulags
þar að lútandi 25. júní 1992.
Sumar- og haustvertíö 1992
Þegar í maí 1992 hafði ráðgjaf-
arnefnd Alþjóðahafrannsóknaráðs-
ins samþykkt tillögur íslenskra
fiskifræðinga um að bráðabirgða-
kvóti fyrir fyrri hluta loðnuvertíð-
arinnar 1992/93 yrði ákveðinn 500
þúsund lestir. Var þessi tillaga ráð-
gjafarnefndarinnar samþykkt af ís-
lenskum, norskum og grænlensk-
um stjórnvöldum í byrjun júlí-
mánaðar. Jafnframt urðu aðilar
sammála um að allar loðnuveiðar
skyldu bannaðar sunnan 67°45'N
til 1. nóvember 1992. Var sú
ákvörðun tekin að tillögu Hafrann-
sóknastofnunarinnar til verndar
ókynþroska loðnu.
Samkvæmt samningi milli land-
anna unr skiptingu loðnukvótans
komu 390 þúsund lestir af bráða-
birgðakvótanum í hlut íslands, en
110 þúsund lestir skiptust jafnt
milli Noregs og Grænlands. Sam-
kvænrt þeim sérstöku takmörkun-
um á veiðiréttindum, sem Norð-
menn og íslendingar höfðu samið
um vorið 1992, höfðu norsk skip
heimild til þess að veiða 19.250
LOÐNUVEIÐAR 1993 5