Alþýðumaðurinn - 11.08.1942, Blaðsíða 1

XII. árg.
35. tbl.
Akurcyri, Þriðjudaginn 11. Ágúst 1942.

i
I
Jóhann Ragúels í
kaupmaður.
Dánarmintiing.
Ég lit um öxl d liðinn genginn veg.
Ég lit i fjarska horfna vini mína.
Vceri ég svanur syngja skyldi ég
sölarljóð, sem geymdu minning pina.
Pú lifðir hér rí varga og vigaöld,
en vannst i kyrpei undir friðar merki.
Og gættir pess að hafa skygðanskjöld,
og skilaðir með heiðri dagsins verki.
Peir eru heiður pessa gamla lands,
peir, sem aldrei bletta minning sina.
Pegar einhver getur göfugs manns
getur hann um liðna œfi pína.
Snemma lifið bjó pér beiskan harm.
Pað burtu tjós pitt tókenhúmpérsendi.
En hetjulund pú barst i heitum barrn
og böl pitt duldir, studdur vinarhendi.
Ég veit pú hefur dregið dúk við hún;
með djörfung sigltum hulins dularvegi,
og sjúljsagt eygt við ystu hafsins brún
drdagsroða af nýjum lifsins degi.
Björg Pétursdóttir.
I

Hræðslan við
kauphækkun.
Nokkuð ber á því að reynt sé
flð telja fólki trú um það, að kaup-
hækkun verkafólks muni auka
dýriíðina um allan helining, og
hækkað kaup verði því til bölvun-
ar einnar.
Auðvitað er þetta fjarstæða.
Reynslan sýnir að kaupgjaldið hef-
ir afar lítil áhrif á dýrtíðina. Vér
höfum reynsluna ftá styrjaldarárun-
um 1914—1918. Þá hækkaði kaup*
gjald lítið, og langt á eftir aukningu
dýrtíðarinnar. Það sem af er yfir-
standandi styrjöld hefir dýrtíðar-
aukningin farið langt á undan og
Jangt fram úr kaupgjaldshækkun-
inni.
Þetta sést best þegar athugað
er verðlag á innlendum afurðum
annarsvegar og almennu kaupgjaldi
hinsvegar. Á þeim tíma sem liðinn
er hefir kaupgjald farið smáhækk
andi — á eftir dýrtíðinni — upp í
það að hafa hækkað um 83%\ Á
sama tíma hafa innlendar afurðir
hækkað um 200-500%. Sjá allir
að þessi hækkun stafar ekki af
kauphækkun veikafólks.
Verð erlendra vara stjórnast, eins
og kunnugt er, alls ekki af kaup
gjaldi hér innanlands nema flutn-
ingsgjöld að örlitlu leyti, enda
höfðu skipafélögin hækkað farm-
gjöldin um 100% áður en farmenn
hækkuðu grunnkaup sitt um einn
einasta eyri. Og hvert sem litið
er sést það, að það eru allt önnur
öfl en hækkað kaupgjald, sem
stjórna verðinu á framieiðslunni.
Verkafólkið hefir aldrei fitjað upp
á kauphækkun að ástæðulausu. —
Verkafólkið er sanngjarnasta stélt
hvers þjóðfélags þegar úm er að
ræða kröfur til lífsþæginda og fjár-
öflunar. En því er einn kostur
nauðugur að hækka verðið á vöru
sinni, vinnuaflinu, þegar ofurþungi
dýrtíðarinnar legst á fólkið og þeir
sem með völdin fara, svíkjast um
að reikna vísitöluna rétt út, en hún
var það eina, sem átti að bæta
verkafólkinu upp dýrtíðina.
Þeirri kauphækkun, sem verkafólk
Framh. á 5. síðu*