Alþýðumaðurinn - 12.08.1947, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 12. ágúst 1947
ALÞÝÐUMAÐURINN
5
Íöíijjingið vill að slolnað
verði tii íramleiðsíu og iðn-
sýningar 1949. ' .
*
AlyktsLtiir og tiHögur frá iðnþinginu
Á þingfundum Landssambands ,
iðnaðarmanna, 23. til 26. júní sl.,
voru samþykklar ýmsar lillögur,
varðandi stéltarmál og almenning í
landinu, svo sem tillaga um að semja
og gefa út leiðbeiningar um varnir
gegn eldhættu og slysahættu; tillaga
um allsherjarframleiðslu- og iðnsýn-
ingu árið 1949; áskorun til iðnaðar-
manna um að reyna að finna léiðir
til að skipuleggja iðnaðarvinnu svo
að afköstin aukist; tillaga um slofn-
un sambands listiðnaðarmanna og
stuðning við það og tillaga um
samningu iðnfræðilegrar orðabókar.
Þá voru og samþykktar ályktanir
sem átöldu veitingu innflutnings- og
gjaldeyrisleyfa fyrir fullunnum iðn-
aðarvörum á sama tíma og neitað
væri um, eða takmörkuð, leyfi fyrir
hráefni í sörnu iðnaðarvörur; einn-
ig ályktun þess efnis að mótmæla
réttindaívilnunum og undanþágum
við svonefnda gervimenn umfram
venj ulega iðnnema.
Frá allsherjarnefnd var eftirfar-
andi tillaga samþykkt:
Níunda Iðnþing íslendinga telur
æskilegt, að á árinu 1949 verði kom-
ið á fót allsherjariðnsýningu á fram-
leiðslu iðnaðar og iðju í landinu, og
felur sambandsstjórninni að leita
samvinnu við ríkisstjórnina og al-
þingi. og samlök iðjuframleiðenda
og heimilisiðnaðar.
Svohljóðandi tillaga var samþykkt
varðandi smíði á húsbúnaði í þjóð-
leikhúsið:
Níunda Iðnþing íslendinga sam-
þykkir gerðir sambandsstjórnar við-
víkjandi smíði húsbúnaðar í þjóð-
leikhúsið, og felur henni að fylgja
því máli fast eftir á sama grundvelli
og liún hefir tekið það u'pp. Jafn-
Fró TónEistarskóIa
Akureyrar
Þeir sem æskja kennslu í skól-
anuhi næsta vetur, í píanóleik eða
fiðluleik, tal.i sem fyrst við'
frú Margréti Eiríksdóttur,
Brekkugötu 13.
Tónlistarbcmdalag Akureyrar.
framt vill þingið víta afstöðu þjóð-
leikhússnefndar í þessu máli sem al-
gerlega óviðeigandi og beina árás á
íslenzka iðnaðarmenn.
Frá fjármálanefnd var eftirfarandi
tillaga í tveimur liðum samþykkl:
Níunda Iðnþing Islendinga skor-
ar eindregið á alþingi, að stofnaður
verði sjálfstæður iðnbanki með
Ferða
Ritstjóri ..Alþýðumannsins“ hóf
máls á því við mig. hvort ég hefði
ekki eitthvað að segja lesendum tíð-
inda úr ferðalagi mínu um Suður-
land undanfarnar vikur. Það er að
vísu svo að ekki ber margt iil tíðinda
í slíku ferðalagi, sem fréttnæmt get-
ur talizt, en samt vildi ég ekki skor-
ast undan tilmælum hans með öllu,
og grípa þá helzt til þess, sem flestir
hafa spurt um þessa daga síðan ég
kom heim.
Heklugosið.
Eitt hið fyrsta, sem mörgum hef-1
ir leikið hugur á að heyra er frá
Heklu. Vikum saman hefir nú verið
hljótt um hana. Blöð og útvarp hafa
þagað rétt eins og ekkert væri að
gerast í binu fræga fjalli. En sann-
leikur málanna er, að stöðugt renn-
ur hraunflóö úr Heklu. Rennur það
eingöngu úr gígunum í suðvestur-
öxlinni. Hraunstíaumar þeir, er
hraðast runnu um miðjan júnímán-
uð, eru þó löngu stöðvaðir, og hefir
hraunið nú um alllangt skeið stefnt
til suðurs í áttina að Selsundi. Fellur
það að mestu um lílt gróin hraun,
en mun þó hafa spillt beitarlandi.
Lengstum fellur það með allmiklum
braða .og leggur upp af því gráleita
gufumekki. Ekki mun þó veruleg
hætta á að það valdi stórspjöllum.
Oðru hvoru koma allmiklir gosmekk-
ir úr háfjallinu en öskufalls hefir
ekki orðið vart, svo að kallazt geti
allan sl. mánuð. Stöðugt stíga þó
reykir upp af fjallinu, sem sýna ljós-
ast. að enn eru þar eldar að starfi.
Hins vegar sjást þeir minna en vænla
mætti sakir sífelldrar úrkomu og
minnst 5 miljóna króna íramlagi nú
þegar. Þegar bankinn byrjar að
starfa, taki hann við stjórn iðnlána-
sjóðs, en Jjangað til verði sjóðurinn
í vörzlu Utvegsbankans, eins og hann
hefir verið frá byrjun.
Fjármálanefnd leggur iil að iðn-
þingið kjósi 3ja manna nefnd, er á-
samt stjórn landssambandsins vinni
að framgangi þessa máls milli þinga.
,Þessir menn voru kosnir í nefnd-
ina: Þorsteinn Sigurðsson, húsgagna
smíðameistari, Reykjavík, Guðmund-
ur Halldórsson, húsasmíðameistari,
Reykjavík, og Ásgeir G. Stefánsson,
forstjóri, Hafnarfirði.
f stjórn landssambandsins voru
þessir menn kosnir:
Helgi H. Eiríksson, Einar Gísla-
son, Guðjón Magnússon, Guðm. II.
Gúðmundsson og Tómas Vigfússon.
- rabb
dimmviðris. Fjallið hefir breytt um
svip. Hefir það hækkað nokkuð, en
einkúm hefir blaðizt upp mikill gíg-
ur á suðvesturöxl þess, svo að þar er
komið skarð allmikið, milli hans og
hátindsins. '
ÖskusvæSið.
Eilt af því, sem mest vakli óhug
manna í vor eftir að gosið hófst,
vóru kynstur þau af vikri og ösku,
sem lagði yfir efsta hluta Rangár-
valla, Fljótshlíð og Eyjafjallasveit.
Uggðu margir að til auðnar mundi
hopfa einkum um innanvérða Fljóts-
hlíð. Mjög befir þetta þó skipazt bet-
ur en á horfðist í fyrstu. Áð vísu er
allmikið svæði á afrétti Rangæinga,
sem er fullkomin eyðimörk, girðir
það svo fyrir afréttina að nær ó-
kleift hefir reynzt að koma fé þar á,
afrétt. Nokkrir bændur reyndu þó í
vor að reka fé sitt á fjall að venju.
Lentu þeir í mestu vandræðum á vik-
urauðninni og lá við sjálft, að þeir
týndu fé.sínu. Hefir þa.ð valdið all-
míklum óþægindum, að hafa fé allt
í hcimáhögum.
Eitt meginrannsóknarefni mitt á
ferðalagi mínu var að líta eftir gróðri
á öskusvæðunum. Er þar skemmst
af að segja, að við skjóta yfirsýn
sjást furðulítil spell á gróðri, á rnest-
,Um hluta þeirra byggða er vikurinn
fýll y i ii'. Er. þar hvort tveggja, að
vikurinu liefir blásið brolt 'og sk(d-
ast.burt af.vatni, og bitl að gróður1
inn hefir reyrizt þess megnugur að
teýgja kóllirin gegnum allþvkkt vi!:-
ur- og öskulag. Virtist mér jörð
rriætti heila hvarvetna algróin og
spretta góð, þar sem vikurlagið var
ekki þykkra en 4—5 cm., og' þótt
vikurlagið væri, allt upp í 8—10 cm.
þvkkt, var þar gróður á stangli, en
þar sem skaflár vöru þykkri en svo,
var gróðurlaust með öllu. Samt sá-
ust þess merki, að hinar lágvaxnari
plöntufegundir. liefðú ekki iiá'ð að
komast gegnum öskuna, svo áð 'gróð-
ur er gisnari én c-llá. Til fjaílá og
heiða sáust meiri spjöll eftir ösku-
fallið, og óttást ég, að þar "géti ofðið
spjöll af sandfoki og uppblEestri,
einkum eí land verður ekki 'friðað
fyrir beit næslu árin. Tveir bæir éfst
á Rangárvölluin háfa farið í 'éýði
vegna öskunnar og riiikil sþjöll'éru
sýnileg á tveiritur inristu bæjúnr í
Fljótshlíð. Eri þótt minrii mirijar
sjáist öskufallsins eri vænta' mætti,
hefir það samt valdið margvíslegum
óþægindum og tjóni. Fénað hefir
• þurft að flytja brott, og viða vejður
jörð naumast slegin fyrir sáridi í
rót, þar scm ekki vefðiir komið við
véluiri. En alls staðar viftust niér
menn taka erfiðleikunum með ró og
festu. Víðast á öskusvæðinu hefir
mikið land verið brbtið og sáð i
það ýmist grasfræi eðá karlöflúm.
Það sem arinafs veldur mönnum
ineirí ábyggjum um Suðurlarid en
eldgösið, er tíðarfarið. Þar hafá' ver-
ið nær óslitnir óþúrrkar og rösi síð-
ari seint í júiií. Heyfengúr haérida er
þvt litill og lirakmn, þott spretta sé
ágæt. Horfir slíkf íil fýllstu varid-
ræða ef ekkí ræjtist bráðlega fráin
úr. En um það hafá blöðiri og út-
varpið þegár talað.
Jæja, þetta fer að verða fulílangt
mál fyrir rúiri- bláðsins,. svp mð.ybezt
mun að slá botninn í, þótt fleira
hefði iriált til tína.
St. Std.
Frá ferðaskrifstofunni.
Skemmtiferð til Mývatns um
næstu helgi á vegum slcrifstof-
unnar. Lagt af. stað á Jaugardag
inn kl. 2. Viðkorriustaðir á aust-
urleið: Goðafoss, Laugaskóli,
Dimmuborgir, Reykjahlíð. — A
sunnudaginn farið út í Slúttnes
og ekið austur að nýju brúnni
við Jökulsá. Þeir, sem ætla sér
að taka þátt í .þessari ferð, erú
beðnir að sækja farseðla fyrir
kl. 4 á föstudag.
KALDBAKIIR SELUB
Togarinn Kaldbakur hefir ný
lega selt 'í Englahdinífann úr 3.'
veiðiför sinni. ReyndisF.fiflinn
um 3700 kit og seldist fyrir
9700 sterlingspund.
Þetta er eins og fýrr segir 3.
sala Kaldbaks og hafá allar tek-
izt ágætlega. * •