Dýraverndarinn - 01.09.1957, Page 10

Guð skapar, og mennirnir deyða
„Þá skapaði Guð hin stóru lagardýr og allar hinar lifandi skepnur,
sem hrærast og vötnin eru kvik af, eftir þeirra tegund, og alla fleyga
fugla eftir þeirra tegund. Og Guð sá, að það var gott . . .“
Fyrsta bók Móse 1. 21. v.
Undur lífsins.
Allt í ríki náttúrunnar mundi hafa sinn ákveðna
tilgang, þó að mönnum virðist oft erfitt og
stundum með öllu ómögulegt að uppgötva, hver
sá tilgangur sé. En aftur og aftur hefur það kom-
ið í ljós, að þá er maðurinn hefur af einhverjum
ástæðum fækkað stórlega eða jafnvel eytt ein-
hverri tegund lífvera, hefur hann raskað eðlilegu
jafnvægi, svo að annarri tegund hefur fjölgað úr
hófi fram og hún stundum valdið óbætanlegu tjóni.
Þótt mennirnir fari ennþá mjög oft illa og
óskynsamlega að ráði sínu gagnvart hinu iðandi
lífi, sem í kringum þá er, fari herjandi og eyð-
andi um lendur og lög, hefur samt þeim mönn-
um fjölgað meir og meir, sem vilja, að í ríki nátt-
úrunnar sé að öllu farið með gát. Þau dæmi, sem
þar hafa augljóslega sannað hina vísdómslegu við-
miðun eins við annað, hafa opnað augu fjölmargra
fyrir dásemdum lífsins og kennt þeim að skilja,
að afhögg sérhverrar greinar á lífsins mikla meiði
sneiðir hann nokkru af sinni miklu, frjóu og furðu-
legu fjölbreytni og getur stundum haft örlög-
þrungnar afleiðingar. Og náttúrufræðingarnir, þeir
menn, sem í skauti náttúrunnar þekkja flest og
sjá bezt, gera í nafni — ekki hinna eyðandi, held-
ur þeirra verndandi og græðandi vísinda þá kröfu
til hvers siðaðs manns og menningarþjóðfélags,
að náttúruvernd komi í stað blindrar eyðingar.
Eyðing í dýrciríkinu.
Náttúrufræðingarnir telja, að á síðustu 20 öld-
um hafi horfið að fullu yfir hundrað tegundir
fugla og spendýra, auk fjölda lægri dýra. Einn
þriðjungur þessara tegunda hefur tortímst á þess-
ari öld og annar á 19. öldinni, og flestar hinar
glötuðu tegundir hafa dáið út fyrir aðgerðir
Fuglinn Dú-dú.
mannsins. Þá má og nefna dýr, sem ekki eru nú
lengur til nema í dýragörðum og á verndarsvæð-
um.
1 gömlum íslenzkum ritum er getið um fugl-
inn Dú-dú. Hann átti ekki annars staðar heima en
á eynni Mauritius í Indlandshafi. Hann var mjög
stór, álíka þungur og fullorðin álft, gat ekki flog-
ið og verpti á bersvæði. Kjötið af honum þótti
afar ljúffengt, og mjög auðvelt var að ná hon-
um, þvi að auk þess sem hann gat ekki lyft sér
til flugs, var hann fótstuttur og ekki frár á fæti,
og seinasti fuglinn var drepinn árið 1670. Líka má
nefna faranddúfuna. Af henni voru enn milljónir
í Bandaríkjunum og Kanada um 1870, en nú er
ekki til einn einasti fugl af þessari tegund. Reynt
var að ala hana í dýragörðum, en hún þreifst
ekki til lengdar í búri, og seinasta faranddúfan
dó í dýragarði í Bandaríkjunum árið 1914.
Þá er að minnast á geirfuglinn. Hann var litlu
58
DÝRAVERNDARINN