Dýraverndarinn - 01.12.1948, Blaðsíða 9

DtRAVERNDARINN
63
fotjf'atfef'hduh í Póllah4i.
Um þessar mundir er allmikið rætt um
hrossaverzlun við Pólverja, enda hafa vcrið
seld til Póllands nokkur hundruð islenzkra
liesta þessi síðustu ár (sumarið 194(5 og s.l.
liaust). En margir liér á landi eru andvígir út-
flutningi lifandi hrossa og hel'ur svo alltaf
verið, síðau slik viðskipti liófust. Er ástæðan
að mestú leyti sú, að margt þessara veslings
útlaga liefur orðið fyrir illri meðferð erlendis.
Og enda þólt við íslendingar förum allra
þjóða verst með liesta, það er að segja úti-
gangslirossin, þá horfum við samt með trega
á eftir útflutningshestum, hvar sem til þeirra
sést á leið úr landi, og hugsum til þeirra með
eftirsjá. Og það lel ég víst, að margur ungling-
urinn i sveitunum, þar sem þessi útflutnings-
vara — lifandi liestar — er á hoðstólum, ali
með sér dýpri sársauka.en hann kærir sig um
að láta í ljós, þegar markaðshrossin eru rek-
in brolt, ef til vill sumir fullorðnir líka.
Ég hýst við því, að menn geri sér ckki al-
mennt háar hugmyndir um meðferð Pólverja
á hroSsum sínum eða dýrum yfirleitt. Þjóðin
er ekki sögð viðkvæm eða menning alþýðu á
háu sligi. Hins vegar er þekking okkar Islend-
inga á þessari fjarskyldu þjóð, almennt frem-
ur fátækleg og ekki víst, að hún sé að öllu
leyti byggð á traustum grunni. Dýraverndar-
inn liefur því aflað sér allgóðra heimilda um
viðhorf Pólvei’ja til dýraverndunarmálsins og
fleira í ]>vi samhandi. Má af j)ví nokkuð ráða,
hvernig algengast er, að þeir fari með húsdýr
sín, þar á meðal hestana.
Dýraverndunarfélög liafa lengi starfað i
Póllandi. (f>að fyrsta stofnað 1864). Höfðu þau
lengi verið starfandi víðsvegar um allt landið,
])egar stríðið skall á. Þau starfræktu, án stuðn-
ings gnnars staðar l'rá, fjölda mörg sjúkraliús
fyrir dýr, og höfðu þau sína sérstöku lækna.
í horgunum voru löggildir umsjónarmenn,
sem eingöngu höfðu það starf með höndum,
að líta eftir. framferði manna, að því levti,
sem snerti dýr á einn eða annan liátt.
Þessi starfsemi féll niður, meðan á stríðinu
stóð, eins og vænta mátti. og fyrst eftir stríðið
állu pólsku dýráverndunarfélögin örðugt upp-
dráttar, en eru nú sem óðast að rétta við aft-
ur, og miðstjórn þessara samtaka, sem hefur
aðsetur í Vax-sjá, hefur nú þegar Iiafið víð-
tæka starfsemi.
Núgihlandi lög Pólverja um verndun dýra
voru útgefin 22. marz 1928. Er þar hannað að
misþyrma dýrum, villtum dýrum, tömdum
dýrum, villifuglum o. s. frv. Síðan er í tíu
greinum lalið upp, livað teljast skuli til mis-
þyrminga.
1) að nota veik, særð eða hölt dýr til vinnu
og að liafa þau illa hirt, þar á nxeðal
mjög óhrein.
2) að berja dýr í höfuðið, á neðri lilula
holsins og' á fæturna neðan til.
3) að herja dýr með hverju því, sem hart
er viðkomu, oddhvasst eða úthúið með
einhverjum liætti þannig, að það geti
valdið miklum sársauka.
4) að ofhjóða dráttax*- eða klyfjahestum með
þyngslum, sem eru afli þeirra ofvaxin eða
miðasl við hetri veg en þann, sem farinn
er. Enn fremur að knýja slik dýr til meiri
hlaupa en sanngjarnl er að ætla þeim.
5) að flytja dýr á milli, koma þeim fvrir eða
knýja þau til göngu (t. d. í rekstri) á
hvern þann Iiátt, sem hefur miklar líkam-
legar þjáningar i för með sér.
6) að nota aktygi, ólar eða múla, sem valda
sársauka, eða nota þessa hluti þannig, að
notkun þeirra sé dýrum sársaukafull eða
valdi meiðslum, nema s-likra hluta sé þörf
við lamningar eða nauðsynlegar þjálfanir.
7) að nota dýr lil liverra þeirra tilrauna,
sem leiða til dauða eða limlestinga eða
hafa líkamlegar þjáningar i för með sér,
nema j)egar vísindamenn, scm hafa heim-
ild lil slíkra tilrauna, annast þær.
8) að gerðar séu skurðaðgerðir á dýrum mcð
óhæfum áhöldum eða án þess, að nauð-
synlegrar varúðar sé gætl eða hugsanlegr-
ar viðleitni til að Idífa þeim við sársauka.
9) að hræða eða æsa dýr með illmannlegum
hætti.
10) að fara ómannúðlega með dýr að nauð-
synjalausu.
Þar með lýkur Iiinum tíu greinum. En um
leið og lögin gengu í gildi, var amtmönnum