Dýraverndarinn - 01.11.1939, Blaðsíða 10

58
DÝRAVERNDARINN
ur undir sjó. í þessu veöurlagi hlóöst krapasnjór-
inn í skriðurnar ofan viS Litlufjörutorfu og varS
aS höröum gaddi þegar upp birti. Þá kom þaö í
Ijós, a'5 þrjár sau'ökindur voru í torfunni, neöst í
henni, ])ar sem nokkur beit var fyrir tilstilli rign-
ingarinnar, sem réíSi yfir neöstu ræmu torfunnar,
þó aö krapsnjórinn réöi hiö efra. Eg þóttist vita,
aö eg væri eigandi kindanna, því sést haföi í síö-
ustu göngum, á næsta bæ, tvílemlxl ær, sem eg
átti, en hvarf svo og kom ekki til skila.
Nú var úr vöndu aö ráöa, annaöhvort aö fara i
torfuna og tefla við lífsháska og það heföi ef til
vill verið hægt, meö því aö styöjast við hundraö
faðma langan vað niöur af fjallsegginni, því að
minni lífshætta var aö fara upp á eggina bak viö
torfuna, en aö fara niður í hana. Hinn kosturinn
var sá, að láta skeika aö sköpuðu um það, hvort
ærin gæti gengið þarna af ásamt lömbum sínum,
svo sem tvö lömb höfðu gert veturinn eftir rnisl-
ingasumarið nafntogaða, en þá var mildur vetur
og jarðsæll. Eg tók þann kostinn, að hætta ekki
lífi manna minna. Nú leið fram að jólum. Þá gerði
eina hina mestu stórhríð meö hvassviðri, sem kom-
iö getur á Norðurlandi og stóö í fjögur dægur eða
fimm. Þá var hugsað með viðkvæmni til útigöngu-
kindanna og búist við, að bálviðrið mundi sópa
þeim fram af hömrunum. Þá myndi að vísu þeirra
þraut vera á enda. En á hinn bóginn var það nú
oröið nokkurskonar metnaðarmál, að ærin bjarg-
aði sér og sínum, hvað sem á dyndi. — Hríðina
birti, og var þá farið að svipast um i sjónauka,
hvort nokkur lifandi skepna sæist í torfunni og
kom þá í Ijós, að þær höfðu staöið af sér fárviðr-
ið, þó að skjóllaust væri þar uppi.
Nú leið fram að þorra og gerði þá harðindakafla
og jaröbönn. Við sáum kindurnar færa sig til eftir
þeim litlu snöpum, sem blánaði fyrir upp úr snjón-
um. Þær voru helst á norðurjaðri torfunnar, en þar
undir eru hamrar og haf. Eftir þennan harðinda-
kafla batnaði veðrátta á góu og enn meira á ein-
mánuði. ^
Nálægt sumarmálum var ein kindin horfin. Stutt-
um tíma áður sást í sjónauka, aö annar dilkurinn
var orðinn botnóttur (kindurnar voru allar hvítar).
Þegar fækkaði um eina, þótti líklegt, að hún hefði
fengið ormaveiki og falliö þess vegna í valinn. Síð-
astliðið vor var svo gott, sem allur -landslýður veit;
farið að gróa um sumarmál. Nú hugði eg, að ærin
L ú pa.
Ein af fáum ám, sem eg átti, hét Lúpa. Einhver
hafði gefið henni þetta nafn, vegna útlits hennar.
Annars var þetta myndarleg ær og svipfögur. Eftir
að hún náði þriggja vetra aldri, var hún ávalt tví-
lembd, og bar altaf snemma á vori. Hún átti fall-
eg og heilbrigð lömb, gætti þeirra mjög vel og
mjólkaði þeim vel.
Það var í austan hvassviðri og ákafri kraparign-
ingu, sem hún í fyrsta skifti átti tvö lömb. Smali
hafði fundið hana langt úti í haga, alveg nýborna,
gat ekkert sint henni og taldi líklegt, að lömbin
mundu krókna úr kulda, ef þau væru þá ekki krókn-
uð. Eg brá viö strax og hljóp nú eins hratt og eg
gat. eöa i einum spretti, þar til eg fann Lúpu og
lömbin liennar tvö. Hún var með lömbin í hlé við
stein, og var sýnilega ant um að hlúa að þeim, og
haföi komið þeim á spena. Þau skulfu þó af kulda.
Nú voru góð ráö dýr. Eg þurfti að sækja á móti
illviðrinu, til þess að að koma ánni og lömbunum
heim. Þar að auki lá leiðin yfir tvennar sæbrattar
væri framgengin og dilkurinn hennar. En þá brá svo
við, að önnur’þeirra aöeins var uppistandandi.
Nú var horft og spurt út í bláinn. Hvaö gat hafa
orðið að fjörtjóni útigöngukind, sem staðið hafði
af sér óveður og jarðbönn vetrarins ? Hvaða óvætt-
ur gat nú hafa felt hana í valinn, þegar gróðurinn
var kominn til sögunnar? — Annar dilkurinn henn-
ar var hrútur og mátti búast við, að ærin væri með
lambi. Það var ekki sennilegt, að mögur útigangs-
ær kæmi hart niður við burð. Þvi að aldar ær og
feitar koma harðara niður við burð en magrar ær.
Þessi gáta réðist nú i haust, þegar Litlufjörutorfa
var smöluð. Þá kom í ljós, að ærin hafði lagst af-
velta við að fæða lambið sitt og dáið í fjörbrotun-
um. Eg fékk þessa frétt að heiman i símtali fyrir
fáum dögum ; hún kom þannig við mig, að eg sagði
við sjálfan mig: Eg hefði viljað gefa fimmfalt verð
ærinnar fyrir líf hennar, ef þess hefði verið kostur.
Gimbrin, sem af gekk, og kom til skila er í með-
allagi væn. Eg mun gera þá ráðstöfun, að hún fái
að lifa og njóta sín, meðan hún getur bitiö gras og
jórtrað heytuggu.
(Ritað 31. október 1939).