Dýraverndarinn - 01.11.1963, Side 10

j ncjótu Leóenclurnir
f T Tj • •• •
ílvita bj ornmn
i voktnm
E,{tir Knud Rasmussen
Knud Rasmussen var einn af merkustu mönnum
dönsku þjóðarinnar á þessari öld. Hann var að
nokkru a£ grænlenzkum uppruna, en uppalinn í
Danmörku og hlaut Jtar menntun sína. Hann gerð-
ist síðan mikill Grænlandskönnuður og vísinda-
maður á jarðfræði, gróður og lífsskilyrði á Græn-
landi, en einnig á grænlenzka tungu og menningu.
Hann var valmenni og mikilmenni í senn og gerð-
ist trúr vinur og málsvari Grænlendinga og fékk
miklu áorkað um málefni þeirra, enda naut hann
trausts í Danmörku, jafnt hjá almenningi, mennta-
mönnum og stjórnarvöldum, Jiví að auk drengskap-
ar síns, var hann heillandi maður í umgengni.
„Hann Knud,“ sögðu Danir, og Jrá skildu allir, við
hvern var átt. Það var einungis einn Iínútur, sem
þannig var um talað. Hann var og listilega ritfær
og skrifaði margar bækur og merkilegar, og eru
goðsögur og sagnir, sem hann safnaði í Grænlandi,
tvö geipiþykk bindi. Hann lézt að heita mátti á
bezta aldri, og varð harmdauði allri dönsku þjóð-
inni, Grænlendingum og fjölmörgum í öðrum lönd-
um. Ég átti af tilviljun tal við hann fyrir 35 árum,
og er mér hann ógleymanlegur.
Ritstjóri.
Það var einu sinni, þegar ég var á ferð á Melville-
íióa með Qolutanguaq, einum af Eskimóum norður-
hjarans, að á okkur skall blindbylur, sem stóð í
heila viku. Sólarhring eftir sólarhring héidum við
kyrru fyrir í snjóhúsinu, sem við hrófuðum upp í
snatri, og Jregar loks birti og veðrið lægði, vorum
við orðnir vita matarlausir. Þetta var fjarri hverju
Þeir komu annað veifið í upphituðum bílum og
kjössuðu klárana, en svo hurfu þeir á brott og
létu vini sína, gæðingana, eftir í stormi, hríð og
saltdrifi.
byggðu bóli, og eina veiðin, sem við gátum gert okk-
ur vonir um á Jjessum tírna árs, var hvítabjörn. Við
höfðum á okkar snærum sína tólf hundana hvor.
Þeir voru allir glorhungraðir, og handa þeim urðum
við að afla fóðurs sem allra fyrst.
Við héldum af stað með fyrstu skímu, en Jjað var
tekið að skyggja, Jtegar ég Jróttist sjá á atferli hund-
anna, að Iivítabjörn mundi í nándinni. Eskimó-
inn hafði dregizt aftur úr, og ég mundi Jm verða
einn um hituna fyista kastið.
Loks kom ég auga á björninn. Ég leysti frá æk-
inu fjóra af röskustu hundunum mínum, og brátt
gat að líta sérstæða viðureign. Gulhvítur risinn
snarsnerist sitt á hvað í fönninni, umkringdur geyj-
andi og glefsandi riikkum. Hann reyndi auðsjáan-
lega að láta leikinn berast í áttina til jakaruðnings,
sem var skammt undan, og ég greip riffil minn og
liraðaði mér sem mest ég mátti í áttina til hans.
Ég varð að komast í dauðafæri, ella gat ég átt á
liættu að hitta einhvern af hundunum. Þeir liöfðu
slegið hring um hvítabjörninn, og vel gat liugsazt,
að kúla, sem ekki lenti í liauskúpu eða á bóghnútu
bjarnarins, færi í gegnurn hann og dræpi hund, sem
að lionum sækti þeim megin, sem frá mér vissi. Nú
var skárra að vera ekki skjálfhentur. Ég varð að
dauðskjóta clýrið, Jjví hvítabjörn hefur ekki fyrr
komið auga á veiðimann en hann gerir sér grein
fyrir Jjví, að af manninum stafar honurn meiri hætta
en hundunum. Ef skotið aðeins særir dýrið, brýzt
Jjað út úr hundakvínni og ræðst umsvifalaust á sinn
liöfuðfjanda.
78
DÝRAVERNDARINN