Alþýðumaðurinn - 09.07.1964, Page 1

ALÞÝÐU
MADURINN
Fró flokksbúðum á Skótamótinu í Vagloskógi. (Ljósm.: S.)
Shdtomót í Vaglashógi
VERÐMÆTITOGARAFISKS
Kaldbakur cflahæstur af eldri togurunum.
Um siðustu helgi stóð yfir í
Vaglaskógi mót norðlenzkra
skáta. Á föstudag fóru hóparnir
aS flykkjast aS, og um kvöldiS
var mótiS sett. Fór sú athöfn
þannig fram, aS rödd stofnanda
skátahreyfingarinnar, Baden-
Powell var spiluS af segulbandi
inni í skóginum, en skátunum
síSan lesin túlkun á orSum hans,
aS því búnu fóru allir þátttak-
endur meS skátalögin og flug-
eldi var skotiS viS hverja grein
þeirra.
Á laugardag var fariS í ýmsa
leiki og keppnir og á laugar-
dagskvöld var svo varSeldur. Þar
fengu 5 drengir verSlaun fyrir
100 km göngu í óbyggSum og 3
skátaflokkar fengu viSurkenn-
ingu frá Bandalagi ísl. skáta fyr-
ir yfirstandandi skátakeppni.
Um 170 skátar tóku þátt í móti
þessu, m. a. frá Akureyri, Dalvík
og Húsavík. Frá EgilsstöSum og
Reykjavík komu einnig flokkar.
Mótsstjóri var Gísli Kr. Lórenz-
son. í flokkakeppni sem þátt
tóku í 13 10 manna flokkar urSu
sigurvegarar flokkur úr Kven-
skátafélagi Akureyrar og Spóa-
leggir, flokkur sem í voru dreng-
ir frá Akureyri og Dalvík.
Á sunnudag var mótinu slitiS
meS því aS allir fóru meS skáta-
heitiS, og hélt svo hver til síns
heima.
Forseti íslands gaf út aS
beiSni ríkisstjórnarinnar bráSa-
birgSalög í byrjun þessa mán-
aSar. Er höfuSákvæSi laga þess-
ara þaS, aS atvinnurekendur
greiSi 1% af launum þeim, er
þeir greiSa, svonefndan launa-
skatt, og renni hann óskipt og
óafturkræft til íbúSalána Hús-
næSismálastj órnar.
Lögin tóku gildi frá og meS
1. þ. m., og eru launaskattskyldir
frá þeim tíma allir launagreiS-
endur, þ. e. einstaklingar, félög,
sjóSir og stofnanir, sveitarfélög,
ríkissjóSir, ríkisstofnanir, er-
lendir verktakar, og allir aSilar,
sem greiSa laun eSa hvers konar
aSra beina eSa óbeina þóknun
fyrir starf. Enn fremur hver sá,
sem vinnur viS eigin atvinnu-
rekstur eSa stundar sjálfstæSa
starfsemi.
Undanþegnir launaskattskyldu
Heildarafli togaranna 1963
var 71.707,7 lestir og nam verS-
mæti togarafisksins 376,8 millj-
ónum króna miSaS viS þaS verS
sem raunverulega var greitt fyrir
aflann. Þetta kemur fram í
skýrslu um togarana eftir Gott-
freS Árnason, en hún birtist í
nýkomnu hefti af Ægi, riti Fiski-
félags Islands. Af skýrslunni
kemur fram, aS hlutur heima-
miSa í heildaraflanum hefur far-
iS vaxandi undanfarin ár. ÁriS
1958 nam aflinn af heimamiSum
aSeins 46,3% af heildaraflanum,
og 1959 aSeins 39,9%, en áriS
1963 var aflinn af heimamiðum
73,3% af heildaraflanum.
1963 fengust viS Austur-
Grænland 10,7% heildaraflans,
8,8% viS Vestur-Grænland og
7,2% viS Nýfundnaland. En
enn athyglisverSari er þó mun-
urinn á verSmætinu, þar sem
verSmæti heimaaflans var 82,2%
af heildarverSmætinu.
ÞriSjungi minna aflaSist af
þorski s.l. ár en áriS 1961 og er
þorskurinn þar meS hættur aS
vera aSaltegundin, sem veidd er.
Þess skal getiS, aS aflatölur miS-
ast viS landaS magn. Karfaafl-
inn jókst hins vegar um 5000
lestir og komst upp í 46,5% af
heildaraflanum. Um sáralitlar
breytingar er aS ræSa á magni
eru laun eSa þóknanir fyrir störf
viS landbúnaS, jafnt vinna bónd-
ans og þeirra, sem hann greiSir
laun. Enn fremur vinnulaun viS
jarSræktarframkvæmdir og
byggingaframkvæmdir á bú-
jörSum.
Launaskatturinn gieiSist árs-
fjórSungslega eftir á.
ÁætlaS er, aS þessi nýi skattur
veiti HúsnæSismálastjórn um
70—80 millj. kr. árlega til íbúS-
arlána, eSa um 300 250—280
þús. kr. lán á ári.
AUt frá stofnun HúsnæSis-
málastjórnar ríkisins hefur háS
starfsemi hennar mjög fáir og
smáir vissir tekjustofnar. Hefur
orSiS aS útvega henni til útlána
lánsfé hjá sjóSum og bönkum
frá ári til árs og gengiS mis-
greitt. SkyldusparnaSur ungs
fólks hefur veriS eina fasta tekju-
lindin, en endurgreiðsluskyld.
annarra tegunda, utan hvaS
lúSulúSuaflinn hefur minnkaS
um helming. Langaflahæsta-
skipiS var SigurSur, skipstjóri
AuSunn AuSunsson, meS rúm-
ar 4000 lestir af íiski, en af þvi
voru 3.136 lestir karfi.
Mest af aflanum var lagt upp
innanlands eSa 54,1%, í Þýzka-
landi voru seld 24,0% og í Bret-
landi 21,2%, en meSalmagn,
sem lagt var upp eftir veiSiferS
var 164 lestir heima, 130 lestir í
Þýzkalandi og 142 lestir í Bret-
landi.
HÆST VERÐ í HULL.
Mest magn var lagt upp í
Reykjavík, eSa þriSjungur alls
togaraaflans 33,0%, næst kom
Grimsby meS 15,8% og Bremer-
haven meS 13,1%.
Um 36% heildarverSmætis
aflans fékkst í Þýzkalandi, 34%
í Bretlandi og um 30% heima.
Hæst meSalverS fékkst í Hull,
kr. 9,11 fyrir kílóiS, kr. 8,05
fengust í Grimsby, 7,94 kr. í
Cuxhaven og 7,78 kr. í Bremer-
haven. Þess er getiS í skýrslunni,
aS þarna sé ekki öll sagan sögS,
því aS frá þessu brúttóverSi
dragist allt upp í 25% vegna
tolla o. fl. Þá er þess aS geta, aS
togarar leggja upp erlendis,
þegar verS er þar hæst. MeSal-
Á þessu ári hefur tvennt gerzt
íbúSarlánatökum til mikils ör-
yggis og starfsemi HúsnæSis-
málastjórnar til trvggingar:
Skyldusparnaður hœkkaður stór-
lega og launaskattinum komið á.
MeS hækkuSum skyldusparn-
aSi fær HúsnæSismálastjórn
stóraukiS fé til umráSa eftir
föstum inntektarreglum og þarf
því minna aS sæta ótryggum
lánamarkaSi banka og sjóSa, en
aS sjálfsögSu er skyldusparnaS-
ur sem fyrr eftir vissum reglum.
Og meS launaskattinum er
lagSur grunnur aS raunveruleg-
um íbúSarlánasjóSi HúsnæSis-
málastjórnar, föstum, óendur-
greiSsluskyldum tekjum, sem má
lána aftur og aftur, eftir því sem
lánin koma til baka.
Segja má, aS vísirinn aS hús-
næSislánabanka ríkisins hafi
myndazt.
verS á heimamarkaSi var kr.
2,91, en meSalverS alls togara-
fisks var kr. 5,26.
FIMM HÆSTU.
Eins og áSur er getiS var Sig-
urSur efstur meS 4.192,4 lestir á
317 úthaldsdögum, næstur var
Kaldbakur, skipstjóri Sverrir
Valdimarsson, meS 2,901,8 lestir
á 320 úthaldsdögum, þá Geir,
skipstjóri Jón Gíslason, meS
2.732,3 lestir á 316 dögum, þá
Marz, skipstjóri Markús GuS-
mundsson, meS 2684,1 lestir á
300 dögum og fimmti hæsti var
svo Svaibakur, skipstjóri FriS-
geir Eyjólfsson, meS 2.594,3
lestir á 313 úthaldsdögum.
Skólanefnd Þelamerkur-
skóla
Eins og kunnugt er, standa
þrír hreppar aS byggingu og
rekstri Þelamerkurskóla aS
Laugalandi: Glæsibæjar-,SkriSu-
og Öxnadalshreppur.
S.l. vetur, fyrsta starfsáriS,
annaSist byggingarnefnd skól-
ans jafnframt skólanefndarstörf,
en nýveriS hefur skólanefnd ver-
iS kjörin skólanum þannig:
Sverrir Baldvinsson, bóndi,
Skógum, Glæsibæjarhr., formaS-
ur, skipaSur af menntamálaráS-
herra, Stefán Halldórsson, bóndi,
HlöSum, Glæsibæj arhr., kosinn
af hreppsnefnd, SigurSur E.
Jónasson, bóndi og oddviti,
Hálsi, Oxnadalshr., kosinn af
hreppsnefnd, Þórir Valgeirsson,
bóndi, AuSbrekku, SkriSu-
hreppi, kosinn af hreppsnefnd,
og Árni Haraldsson, bóndi, Hall-
fríSarstöSum, SkriSuhreppi, til-
nefndur af oddvitum hreppanna
í nefndina.
Sjóið þið, hvernig ég tók
hann, piltar
Allir kannast viS fyrirbæriS
Jón sterka, grobbarann getu-
lausa, sem Matthías Jochums-
son bókfesti í Skugga-Sveini.
Ugglaust hefur mörgum orS-
iS hugsaS til Jóns sterka, sem
lásu leiSara Dags s.l. laugardag
og pistlana Smátt og stórt í sama
blaSi. Þar er sem sé reynt aS
halda því aS fólki, aS Framsókn
hafi meS skynsamlegri og ein-
beittri stjórnarandstöSu knúiS
fram júnísamkomulagiS. HiS
sanna er, aS Framsókn lenti þar
algerlega utangátta, vissi ekkert
í sinn haus, fyrr en samkomulag
var búiS og gert.
Á eftir er svo sagt, eins og
Jón sterki sagSi: SjáiS þið,
hvernig ég tók hann, piltar!
f i lannaskattur rennur til íbúðarldna