Alþýðumaðurinn - 22.07.1965, Blaðsíða 2

2
RITNEFND: STEINDÓR STEINDÓRSSON (ÁB.), ALBERT SÖLVA-
SON, HREINN PÁLSSON OG GUDMUNDUR HÁKONARSON —
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKSFÉL. AKUREYRAR — AFGREIÐSLA
OG AUGLÝSINGAR: STRANDGÖTU 9, II. HÆÐ, SÍMI 11399
PRENTUN: PRENTSMIÐJA BJÖRNS JÓNSSONAR H.F. AKUREYRI
Mótsagnakend
röksemdafœrsla
Næst á eftir Heljarslóðarorustu Gröndak munu ekki meiri
ýkjuskrif hafa séð dagsins ljós ó íslandi en leiðaraskrif
Tímans og Þjóðviljans gegn stjórnarháttum núverandi ríkis-
stjórnar. Sá er liins vegar munurinn, að Gröndal var vísvit-
andi að gera að gamni sínu, og tókst það af andagift sinni
og frumlegheitum, en leiðarahöfundar nefndra blaða vita
vísast ekki nema takmarkað af ýkjum sínum og alls ekki af
gamansemi þeirri, er þeir vekja, því að til þess skortir þá
glöggsýni og kímnigáfu.
Allir muna, að þessir leiðarahöfundar fullyrtu, þegar
ríkisstjórnin tók við, að hún mundi leiða landsmenn beint
inn í kreppu og atvinnuleysi. Þegar það varð ekki, heldur
þvert á móti óx velmegun og atvinnulíf blómgaðist, þá staf-
aði slíkt fyrst og íremst af sérstöku góðæri að sögn leiðara-
höfundanna, en þegar sú fullyrðing fann ekki hljómgrunn,
þá var orsökin sú, að ríkisstjórnin liefði í veigamiklum at-
riðum sveigt sig eftir áhendingum og vilja stjórnarandstöð-
ymár, sögðu þessir vísu menn, og voru þar með orðnir tví-
saga öllum til athlægis.
Þá er almenningi minnisstætt, að stjórnarandstaðan hef-
ur þing eftir þing fullyrt, að ríkisstjórnin vanáætlaði tekj-
ur og ofáætiaði gjöld ríkisins, og iiafa þingmenn Framsókn-
ar og Alþýðubandalags verið ósparir að bera fram liækk-
unartillögur og leiðarahöfundarnir að rökstyðja réttmæti
þeirra. Þeir hafa og ýtl undir hvers konar kröfur á hendur
ríkissjóði, eins og hann gæti endalaust miðlað, en öllum
nýjum álögum ríkisins, sem nauðsynlegar hafa reynzt til að
vega á móti nýjum útgjöldum, sem þessir herrar hafa mjög
stutt, hafa þeir kallað skattpíning. Nú þegar þau slæmu
tíðindi verða kunn, að halli hefur verið á rekstri ríkissjóðs
sl. ár og verður því miður líklega einnig í ár, reka leiðara-
höfundarnir upp fagnaðaröskur: Hér gefur á að líta sukk
og eyðslu ríkisstjórnarinnar, segja þeir, en hæla sér og
ílokki sínum á næstu blaðsíðu fyrir. einhverjar nýjar fram-
kvæmdir, nýjar uppbætur'eða nýja kostnaðarliði, sem þeir
hafi — og flokkar þeirra — knúið stjórnina til að taka upp
eða inna af hendi.
Efnn sprettinn á ríkisstjórnin að þjösnast áfram og engu
sinna nema eigin vilja og ofríki, í næsta leiðara er henni
svo lýkl við reyr af vindi skekinn, láti eftir Pétri í dag og
Páli á morgun og viti ekki sitt rjúkandi ráð. Svo þegar „vit-
leysan,“ sem ríkisstjórnin var að gera í gær, reyndist hið
bezta ráð að dómi alþjóðar, þá eru leiðarahöfundarnir með
pennan á lofti í dag að fullyrða, að ráðin séu satt bezt að
segja þau, sem þeir — og flokkar þeirra — hafi neytt rík-
isstjórnina til að nota!
Efn/, er
Það þarf kjark til þess að
gefa út ljóðabók á Islandi, því
að liðinn er sá tími, er íslenzk
þjóð svalg í sig hvert ljóð, er í
letur var fært, jafnt „holtaþoku-
væÞ1 og perlur Jónasar.
En nú á vordögum gerðust
þau tíðindi, að ungur Akureyr-
ingur kveður sér hljóðs í höllu
Braga, feimnislaust og án afsök-
unarbeiðni og vel sé honum fyr-
ir, og víst er að því ánægjuauki,
að fólk virðist liafa greint tóna
frá fiðlu hans, og sem meira er,
numið staðar og hlustað.
Vissulega á Anton Friðþjófs-
son það skilið, að hafa fundið
hljómgrunn, þólt ekkert stæði á
hak við hann, er tryggt gæti
honurn sigur, npma Ijóð hans
ein.
Hver sem les Næturljóð hans,
hlýtur að finna það, að hér fer
mikið efni, sem er of dýrmætl,
að fara megi forgörðum. Við
lestur Næturljóða er auðfundinn
hinn frjói andi höfundar og að
hann hefur náð að tendra kynd-
il, og liann skæran, með sinni
fyrstu ljóðabók, en kyngimagn-
að bálið sé enn leynt, þótt víða
hregði birtii frá því og lesand-
inn finni óheizlaða orku á hak
við Ijóðstafi hans.
Davíð fann sig ekki allan í
„Svörtum fjöðrum“ og meistar-
inn Steinn Steinarr fann sig aldr
ei allan, ekki einu sinni í „Tím-
inn og valnið,“ og því skal þá
undra, þótt Anton nái eigi öllu,
er andi hatis býr yfir í sinni
fyrstu ljóðahók.
Lífsreynsla er sjálfsagt holl-
ur skóli með hæfilegri hlöndu
af harmrænu, en það hygg ég að
lífsreynsla Antons sé næstum of
mikil og orki neikvætl á skálda-
gáfu hans.
Steinn Steinarr játaði það fyr
ir undirrituðum, að þjáning
væri eigi jákvæðasta aflið til
góðrar uppskeru á akri andans,
heldur góðleikinn í töfrum feg-
urðar, er lýstur hjarta reynand-
ans dag og ár, mótvæg.i gegn
þjáningunni. Og viss er ég í
því, að þá er Anton hefur fund-
ið það mótvægi í hjarta sínu,
hefur hann náð til bálsins, er
hans fyrsta ljóðabók gefur aug-
ljós fyrirheit um, að hann eigi
má ekki
í fórum sínum, og kannski hann
nú þegar liafi fundið það.
Vissulega eru Ijóð Antons
misjöfn að gæðum, líkt og lijá
öðrum skáldum og víða er fund
ið, að það er túlka álti, er eigi
með öllu náð, en er þó skynjað
að loknum lestri og ekkert kvæða
hans er það léttvægt, að betur
væri óbirt, hæfileikar skáldsins
eru auðsæir hverjum þeim, er
nenning hefur til að hugsa að
loknum lestri.
Eftir allýtarlegan lestur eru
flest kvæði Antohs mér næsla
hugstæð og valið næsta erfit't
ef tilgreina ætti heztu ljóð hans,
en |)ó skal hér birta hrot úr
tveim Ijóðum hans, er mér eru
hugþekkust:
Hr. ritstjóri:
1 blaði yðar í sl. mán. hirt-
ist smágrein eftir hr. S. JI.
Steindórsson. I miðkafla þessar-
ar greinar, er komist þannig að
orði, að ókunnugir kynnu að
álykta svo, að upplýsingar og
orð, sem í greininni eru notuð,
væru frá mér komin. Svo er
0
ekki, ég viðhafði ekki orð eins
og —- „gróðabrall Skagfirðinga“
„snærisdræsur,“ „plankar fljót-
andi á sjónum“ og „snúa fugl-
inn úr hálsliðnum við þóknan-
lega henlugleika.“ Þá mótmæli
glatast
Úr kvœðinu „Vicf hótelj'lugga“:
Ef sjáið þið víf, með svarta
lokka um enni,
segið þá ég híði eftir henni.
Voni í kvöl, að komi hún lil
haka
kaldar nætur aflur hjá mér
vaka.
Hjá mér aftur vetrarnætur vaka.
Eirðarleysi:
Að fíflsins hætti,
án fyrirhyggju
var för mín gerð.
Gcng ómælisstræti
auðra horga,
einn á ferð.
Knúinn áfram
af kynjaafli.
Ég kem. Ég verð.
Mig lang ar í frið,
en lífið mér neitar
að leila hans.
Allt kvæðið er játning skálds-
ins, þótt upphafið sé hér aðeins
birt, um að ungu skáld.i gerist
kulsamt undir Svörtuloftum og
vissulega má finna heita þrá
þess eftir því að gyðja fegurðar-
innar opni leið með töfrasprota
sínum til fegurri heima.
Með þeirri ósk að svo verði,
flyt ég hinu unga skáldi heila
þökk fyr.ir hók hans og hið hon-
um faraheilla. S. J.
ég þvi, að mér hafi orð.ið skraf-
drjúgt um veiðiaðferð þessa. Af
þeim tíma, sem fór til þess að
lýsa eyjunni og örnefnum henn-
ar, eyddi ég um einni mínúlu
til að fræða ferðamannahópinn
um að flekaveiðin mundi vera
gömul, og því íil staðfestingar
.vitnaði ég í orð Hallgríms heit-
ins Péturssonar í tólfta passíu-
, sálmi 9 versi — „sem fugl við
snúning snýst sem snaran held-
ur“ og þar sem Hallgrímur var
uppi á sautjándu öldinni, en
þessi tilvitnuðu orð benlu ó-
tvírætt til þess að liann hefði
haft kynni af þessari veiðiaðferð
enda fæddur og uppalinn á
Höfðaströndinni, sönnuðu þau,
að veiðiaðferðin væri minnst
300 ára gömul, en sennilega
eldri.
Með þökk fyrir birtinguna.
Alberl Sölvason.
Minningarspjöld Slysavarnarfé-
lagsins eru seld ó skrifstofu Jóns
Guðmundssonar, Geislagötu 10.
Alþjóð skemmtir sér konunglega. Alveg sérstaklega þykja
leiðaraskrif Tímans skemmtileg. Það er staðhæft um land-
ið þvert og endilangt, að megi taka skrif þessa blaðs hátíð-
lega, þá liafi Framsóknarflokkurinn afrekað a. m. k. tvö-
falt í stjórnarandstöðu í 6 ár, á við það, sent hann hafi af-
rekítð öll ríkisstjórnarár sín frá stofnun flokksins. Og veri
hann þá sem lengst í sljórnarandstöðu, Jjlessaður, bætir fólk
við og brosir.
Athugasemd