Víðir - 13.09.1930, Side 2
\
á
- Kemur út einu sinni í viku. -
Ritstjóri:
Q . EOQERZ.’
Afgreiðsiumaðurl
J ÓN MAQNÚSSON!
Sólvangi.
Sími 58. Pósthólf 41
Verð:
Innanbæjar kr. 0.50 á mánuði,
úti um land kr. 6.50 árgangurinn:
Auglýsingaverð: krl 1150 cml
Hn svarið virðist enn ókomið
í stað þess hefur *Víðir“ Hutt
greinar eftir læknirinn í 40, og
41. blaðinu, en þær greinar eru
um alt og ekkert, nokkurskonar
gamburmosi óviðkomandi áður
nefndum greinum frá mér.
Eg lasta það ekki.
En þess vildi eg aðeins geta,
að mér finst læknirinn ekki of
vandaður í matseld sinni, þeirri
er hann reiðir fram fyrir almenn-
inð í áðurnefndum blöðum, því
að hann býr þar til allmikla klausu
er hann setur innan tilvitnunar-
merkja og segir að eg hafi talað
þau orð er þar standa. En í
klausu þessari er ekki eitt ein-
asta orð rétf eftir mér haft.
þvílík aðferð er ósæmileg.
Mér finst læknirinn hefði á
virðulegri hátt, getað tekið eitt-
hvað aftur af því sem hann hafði
oftalað í reiðilestri sínum, en
þann að gera mér upp orð, sem
eg hefi aldrei talað.
Ekki hefi eg heldur eins og
læknirinn segir, skorað á hann
að reisa aðgerðarhús. Sei, sei, nei.
Öðru nær.
Eg ætlast ekki til neins af hon-
um í þá átt frekar en af öðrum.
En í greinum mínum sagði eg
það sem satt er, að úrþvílækn-
irinn deilir svo hart ogfljótfærn-
islega á aðra fyrir framtaksleysi,
þó ætti ekkert betur við en að
hann sýni í verkinu hrað hann
getur, því að »hér duga hvort
sem er ekki orðin tóm“.
í þessu fólst engin áskorun.
Eg hélt að hann vissi það. Orða-
skvaldur er aldrei einhlítt í fram-
kvæmdalífi manna.
O. Ó.
Reglugerð
sjúkrahússins.
Á bæjarstjórnarfundi á fimtu-
daginn var, var loksins afgreidd
reglugerð fyrir sjúkrahúsið. Fyr-
irkomulagið með iæknishjálp
verður þannig, allir læknar hafa
aðgang að spítalanum meö sjúk-
linga sína, svo innanbæjarmenn
ráða sjálfir, hvaða læknir, stund-
ar þá þar. 'Aðkomusjúklinga á
spítalalæknirinn að stunda og
hafa auk þess eitt þúsund krón-
ar í föst laun fyrir umsjón með
rekstri sjúkrahússins. Fyrirkomu-
lag þetta er frjálslegra bæði fyr-
Vl^
ir lækna og sjúklinga heldur en
á nokkru öðru sjúkrahúsi hér á
landi, sem rekið er af því
opinbera, því að á þeim hinum
öllum fær enginn læknir aðgang
til að stunda sjúklinga nema
spítalalæknirinn. Auk þess er
þetta bænum mjög ódýrt. Til
samanburðar má geta þess, að
á Siglufirði borgar bærinn spítala-
lækninum fjögur þúsund krónur
fyrir umsjónina, en auk þess
fær hann fulla borgún fyrir hvern
sjúkling og hefur einn alla sjúk-
linga, sem á sjúkrahúsið leggjast.
Reglugerðin var samþykt um-
ræðulaust. Spítalalæknisstaðan
verður auglýst laus til umsókn-
ar, og umsóknarfrestur til 15.
október.
Bæjarbúar munu yfirleitt una
þessum úrslítum vel og fagna
því, að nú er loks bundinn end-
ir á þetta þrætumál. r
Víðir
hefur verið beðinn að taka
eftirfarandi tvær greinar um
skólana hér í vetur.
Gagnfræðaskóli
Vestmannaeyja.
í nokkur ár hafa ýmsir af
víðsýnni mönnum þessa bæjar*
félags kostað nokkurs kapp um
að koma á fót gagnlegum fram-
haldsskóla fyrir æskulýð Eyjanna.
Unglingaskólinn hefur verið við-
leitni í þá átt. Hann var sprott-
inn af skilningl þessara manna á
gagnsemi og nauðsyn aukinnar
hagnýtrar þekkingar, sprottinn af
umhyggju fyrir æskulýð bæjarins,
fyrir gæfu hans og framtíðar-
gengi.
Gamla fólkið sagði, að „bók-
vitið yrði ekki sett í askana“.
Eu það er staðreynt, að það
veróur sett í askana; það erstað-
reynt, að mentun og þekking er
hverjum manni sá máttur, það
afl, sem hann getur ekki án ver-
ið í lífsbaráttunni, hvorki um
efnalegk afkomu né andlegan
þroska,
Á síðasta þingi voru samþykt
lög um gagnfræðaskóla í kaup-
stöðum. þar er Vestmannaeying-
um gert að skyldu að starfrækja
gagnfræðaskóla hjá eér. Nú er
Gagnfræðaskóli Vestmannaeyja
stofnaður og ákveðið að hann
taki til starfa 1. okt. næstkom-
andi. (Sjá aulýsingu á öðrum
stað í blaðinu). Markmið skól-
ans er að veita ungmennum, sem
lokið hafa fullnaðarprófí barna-
fræðslunnar, kost á að afla sér
frekari hagnýtrar fræðslu, bók-
legrar og verklegrar, gera þá
nýtari þegna þjóðféiagsins, hæf-
ari til verklegra og andlegra
starfa.
Tilgangi sínum vill skólinn ná,
með því að veita nemendum sín-
um gagnlega almenna fræðslu í
samanlagt 12—15 mánuðl. Skulu
j j / 1 ' * * i '
Lf
þeir þá, samkv. gagnfræðaskóla-
lögunum ljúka gagnfræðaprófi
hinu minna. þá greinist skólinn
í ýmsar framhaldsdeildir, svo
sem iðnskóladeild, sjómanna-
skóladeild, vélskóladeild og beina
framhaldsdeild (3. bekk) gagn-
fræðaskólans. þannig mun skól-
inn ná því marki að geta á einn
hátt orðið lyftistöng atvinnulifs
Eyjabúa beint og óbeint.
Aðeins vísar af sumum þessum
framhaldsdeildum hafastarfaðhér
áður, svo sem vélanámskeiðin,
lðnskóladeildin sem starfrækt var
hér í fyrra vetur, og sú viðleitni,
sem sýnd hefur verið í Unglinga-
skólanum um að kenna drengjum
að stanga saman kaðla, hnýta
ýmsa hnúta og skilja og þekkja
á áttavitann.
Við vitum, að æskulýður Eyj-
anna tekur feginshendi við þess-
ari gjöf, gagnfræðaskólanum, og
hagnýtir sér hann svo sem föng
eru á. Bæjarfélagið mun svo fljótt
sem tök verða á, skapa honum
sem best vaxtar og starfsskilyrði
í þeirri trú og von að ungmenn-
in hér sýni nú fullan vilja á að
sækja skólann og rækja hann.
Foreldrar! Hvetjið börnin ykkar
til þess. Sú hugsun sem liggur
að baki stofnunarinnar. óg starf-
rækslunnar er velvilji til barnanna
ykkar og innilegar óskir um, að
þau megi síðar verða ykkur og
þjóð sinni nýt sóma- og gæfu-
börn. Vinnum saman að því
markí.
Þorsteinn Þ. Vígluadsson.
Unglingaskóii
Vestmannaeyja.
Ein stærsta meinsemdin á ís-
lensku þjóðfélagi, öld eftir öld,
hefur verið almennur mentunar-
skortur. En með nýjum tímum
og nýjum kynslóðum aukast
kröfurnar til aukinnar mentunar
og þar af leiðandi aukinnar menn-
ingar f landinu.
Skólar hafa verið stofnaðir
víðsvegar um land og enginn neit-
ar hinum góða árangri, sem þeir
hafa borið. í hverju héraði hafa
verið menn, sem fundið hafa
hina knýjandi þörf aukinnar
mentunar.
Fyrir nokkrum árum réðust
nokkrir áhugnsamir menn hér
bæ, í þaö að gangast fyrir stofn-
un unglingaskóla hér.
Unglingaskóli Vestmannaeyja
hefur barist harðrí barátfu fyrir
tilveru sinni, nú um Ungt skeið.
það er kunnara en frá þurfl að
segja, að algerlega er undir al-
menníngi komið, hvort skólinn
lifír áftam.
Foreldrar hér í bæ hafa verið
óskiljanlega tregir á að láta börn
sín í skólann. Ég mun ekki
trúa því, að Vestm.ayingum þyki
vansalaust að láta slíka stofnun
sem þessa deyja í fæðingunni.
Ef menn eru hræddir um, að
börn þeirra fái ekki fullkomna
kensln f Ungiingaskólanum, þá
get ég fært sönnur á hið gagn-
stæða. — Skólastjóri Gagnfræða
skóla Reykvíkinga, próf. dr. phil.
Ágúst H. Bjarnason lýsti yfir því
á sfðastl. vetri, að Unglingaskóli
Vestm,eyja hefði reynst sér best til
undhbúnings, af skóltim út um
land.
þessi yfírlýsing prófessorsins
ætti að vera mönnum hvatning
til þess að láta börn sín á Ung-
lingaskólann. — Til samanburð-
ar við aðra skóla, má geta þess
að tjeðan Gagnfræðaskóla sóttu
nemendur af Akureyri og ísafirði
auk nemenda úr Vestmannaeyj-
um.
Samkyæmt lögum frá siðastl.
þingí, skal vera gagnfræðaskóli
í Vestmannaeyjum. Og nú á
komandi vetri mun Unglingaskóli
Vestmannaeyja fá nafnið Gagn-
frœðaskóli Vestmannaeyja. Breyt-
ingin verður fólgin í meiru en
nafninu tómu, því auðvitað mun
kensla og kensluaðferðir verða
miðað við gerðar kröfur um
kenslu í Gagnfræðaskólum.
þar sem Unglingaskólinn hef-
ur reynst svo vel, þá getum við
búist við enn betri árangri af
hinum nýja Gagnfræðaskóla
Vestraannaeyja.
Vil ég hvetja menn til þess að
íhuga þetta vel og gefa börnum
sínum kost á að njóta góðs af
skólanum.
Vænti ég þess, að bæjarbúar
taki nú höndum saman um að
hlúa sem best að þessu óska-
barni bæjarins, Gagnfræðaskól-
anum. Á> Q>
Hreint neysluvatn*
Brunnsíur.
Rigningavatnið er hreint og
tært þegar það kemur á húsþök-
in en tekur þar með séralskyns
óhreinindi sem berast af þakiog
í brunnana.
Áður var sá siður hér í Eyj-
um, að taka rennur úrsambandl
við brunna og láta vatnið renna
niður, ef lángvarandi þurkar voru
undanfarnir og mikil óhrelnindi
á þökum. Með því móti má bú-
ast við vatnsþurð á heimilum,
og fátt er verra en vöntun á
neysluvatni.
Til að hreinsa öll óhreinindj
úr vatninu sem því mætirafþakl
í brunn, eru hafðar brunnsíur,
en þær verða að vera vel og
skynsamlega gerðar, ef að haldi
eiga að koma, svo aðeins tært
vatn renni í gegnum.
Eftir komu mina hingað í hér-
aðið fór eg að brýna þá nauðsyn
fyrir mönnum að hafa brunnsíur,
og hafa ýmsir tekið þær upp,
en því miður eru þær óvíðast
eins góðar og vera þyrftu, þó
betri séu en ekki. Eg hefi séð
brunnsíur á tveim stöðum hér; i
bæ, sem Hermansen á Ásbyrgí