Víðir


Víðir - 04.05.1934, Blaðsíða 3

Víðir - 04.05.1934, Blaðsíða 3
V I Ð I R Tölurw tala. Eftir Guðl. Br. Jónsson. f Að ég hefi sett „ca.“ fyiir ,framan þær tölur, sem óg áður hefi uppgefið þýðir: Talan ekki bókstaflega ábyrgst, má muna 5 —10% .yfii' eða undir. Þar sem óg segi að þessum tveim persón- um Valdimar Tómassyni og Guð- rúnu þórðardöttur haff tekist að fá greitt úr bæjarsjóði, „á einn og annan hátt,“, þá er þar við átt að ég muni sundurliða þessar töl- ur. — Þegar ég tók við fátækrafull- trúastarfinu, 26. febr. þ. á., af- henti fyrverandi fátækrafulltrúi mér aðeins eina bók, sem í voru skráðar ávísanir frá 1. janúar þe^sa árs. Ég spurði samtímis fyrverandi fulltrúa hvort ég ekki gæti fengið eldri bækur hans. Svar hans var, að þær bækur væru einkaeign hans og að hann mundi ekki láta þær af hendi við mig. fetta ámálgaði ég við hann tvisvar síðar, en fókk ávalt sama svarið. Eins og gefur að skilja kom þetta mér mjög bagalega. Hinsvegar hefir fráfaiatidi fulltrúi aðstoðað mig mjög vel hvað 3nert- ir allar upplýsingar starfanum viðkomandi. M. a. gaf hann mór þær upplýsingar að frú Guðiún fórðardóttir hefði haft, árið 1933, fyrir sig sjálfa kr. 70,00 í fátækra- styrk á mánuði og húsnæði fyrir kr. 20,00 eða yfir árið kr. 1080,00. Við þetta bætist sjúkrastyrkur kr. 76,50, ljósagjöld, áætluð kr. 43,50. Ennfremur hefir hún fengið og sjálf kvittað fyrir kr. 300,00, sem meðlagi með barni hennar Jóni S. Þórðarsyni, — að visu fært Þórði, föður drengsins, frá Bergi til gjalda hjá bæjarsjóði. Þetta alt samanlegt, verða því kr. 1500,00 — eitt þúsund og fimm hundruð krónur. — En til þess að segja ekki of mikið, og sérstakleg vegna annara mikið mikilvægari mála, hefi óg sett . stafina „ca“ fyrir framan fyrr uppgefnar tölur. Það munu nú vera upprisnir þeir #siðapostular“ sem kenna að uppeldi barna sé með takmark- aðri ábyrgð hvað foreldri snertir. H.vað segja nú hinir stóru kenni- menn I! 1 í samábyrgðarfræðum !! ísleifur og Þorsteion. Er sam- ábyrgð aðeins bundin við kaup- félög ? Nær „samábyrgð" borgaranna aðeins til krónu og aura? Er siðferði og menning eínsk- i is virði ? Á hinum venjulega tíma kom Guðiún F’óiðaidóttir til mín og bað um sin i ákveðna ruatai sty' k. Mór vaið ekki aun tð að oiði við hma en að hún gæti hjargast eins og aðiar og mætli þakka fynr að hafa fritt húsnæði, ljos og með- lag mað barm sinu, fiá bænum. Nokkrum dögum siðar kemur G. Þ. til mín og er með vottorð héraðslæknis með sér á þá leið að : „Guðrún Þóiðardóttir 51 árs Hólmgarði er lieilsuveil og þolir ekki erfiðisviunu eins og heilsa hennar er nú“. Éetta vottorð er engin sönnun fyrir því að þessi Guðrun ekki geti unnið fyrir sér né að hún sé forfallin likamlegur aumingi. Læknirinn vottar aðeins að hún geli ekki, í dag, eða jafnvel á morgun, ef til vill ekki næstu 3 daga, unnið áreynslumikla vinnu. Ég svaraði því G. Þ. að eg tæki ekkí þetta vottorð mjög al- varlega. Jafnhliða gerði ég lienni Ijóst að svona vottorð gæti jafn- vel mjög margir fengið, oft á ár'i hjá lækninum. Mér var kunnugt að fiu G. Þ. hefir gengið að vinnu hór í Eyjum og haft kaup, sem duglegustu kvemnenn geta fengið. í*ess utan hafði G. I5. atvinnu víð Síldrrsöltun á Siglufirði s.l. sum- ar. Auk þessa hefir G. Þ. starf- að við Alþýðuhúsið hér, veitingar langt fram á nótt, hreingerningar ef til vill, o. fl. Slika vinnu, sem ég hefi hór minst á að G. Þ. hafi int af hendi, get ég ekki á- litið að neinir líkamlegir vesa- lingar geti framkvæmt. Mér kem- ur því ekki óvart þótt frú G. í\ nafi undanfarið gengið a verka- mannabuxum og unnið að fiskað- gerð. — Ég sný mér því næst til hér- aðslæknisins, og vil leggja fyrir hann þá spurpingu hvort hann álíti ekki að Guðrún Þórðaidóttir geti séð fyrir sór með vinnu sinni eins og aði ir með líkri heilsu og hún heílr. Fyrst óg á annað borð beini orðum til læknisins þá mætti gjarnan taka það frarn, að vott- orð sem lögð eru til grundvallar því, hvort, veita skuli fátækrastyrk eða ekki, væri allra hluta vegna heppilegast að senda fátækrafull- tiúa í lokuðu uraslagi, þar sem læknirinn gæfi rökstuddar upplýs- ingar um heilsufar styrkbeiðanda. Sú aðferð gæti losað bæöi læknir- inn og fátækrafulltrúann við ýrnis- leg ój)ægindi og óþai^a tafir. Nokkrum dögum eftir þessa vottorðsheiferð sína kemur frú G. Þ. á fund minn og kraíðist hjalp- ar á riý, því hún hafði ekki bragð- að mat í fjóra sólarhringa og lof- aði eg henni þá að athuga mál hennar. Að afstöðnum við- talstíma mínum gekk ég heim til hennar. Húsið var lokað og mátti ég leita hennar viða um bæinn, fann hana loks uppi í Alþýðuhúsi. Það er vjst sá eini staður, sem fólk má vinna óáreitt, eða fyrir smánarborgun, svo sem 10—30 aura fyrir klukkustundina. Það kvað vera trúboðsstafsemi komm- ' únista, sem heimilar þessa kaup- kúgun. Guðrún Þórðardóttir lof- aði að koma b'átt heim, og heim- sötti óg hana þá, en ekki bar henni að ásaka mig þó ég tæki vitni með mér. Athugaði ég svo matvælabyi gðir hennar og fann ýmisleg matvæli alt samt ftekar smálegt. Þar sat maður að kvöld- verði og kom i ijós að hann hef- ir keypt fæði hjá henni og virt- ist sæmilega á borÖ borið. Ég spurði þá G. Þ. hvort hún vildi enn halda fram að hún hefði svelt í fjóra sólarhringa, og bar hún þá fyrir sig að hún hefði mátt svelta fyrir mér. Að at- hugunum mínum afloknum bauðst ég til að láta hana hafa smá ávísun tii að kaupa fyi'ir þau mat- væli, sem mór virtist vanta. Yitn- ið, sem með mér var, var Magn- ús Magnússcn frá Yesturhúsum. Daginn eftir bauð ég Guðrúnu 10' króna ávísun, sem hún neitaði að taka við. Vitni að þessu er Kaii Kristmannsson, Síðan heflr hún átt kost á að fá þessa ávísun hvenær sem hún óskaði, frá mér. Nú hefi ég falið lögreglustjóra að athuga allar nánari ástæður G. Þ. og inun það taka nokkuin tíma. Hvað suudurliðun á greiðslum bæjarsjóðs, vegna Valdimars Tóm- assonar snertir, get eg nú upp- lýst að sú fjárhæð er yfir 1000 krónur þá tvo mánuði, janúar og februar þetta ár. Nú hefir það komið í ljós að G. Þ. hefir mist af styrk þann tíma, sem hún var í sildarvinnu á Siglufitð s. 1. sumar, og er því allt það íé som hún heflr fengið greitt úr bæjársjóði Vestmanna- eyja upp á eyri kr 1361,50. Þetta vissi ég ekki þegar ég skrifaði fyrri grein mína og hefi því óviljándj. tekjÖ mér stærri orð í munn en vera bar. Samkvæmt almennri verslunarvenju um hug- takið „ca“ hefi eg gerst sekur um að setja upphæðina of háa, um kr. 2,35' — tvær krónur þrjátíu og fimm aura. — Enn þött geng- ið só út frá hínni réttu upphæð, kr. 1361,50, þá raskar það engu. Það er jafn hneikslanlegt að slík styrkgreiðsla geti átt sór stað úr bæjarsjóði, til fullvinnandi borgara. Lesendum blaðsins til froðleiks, skulu þeir hér með upplýstir um, að hinni rnai'g umiædda frú Guð rúnu Þórðardóttir hefir verið veitt- ur fátækrastyrkur frá 1. janúar 1928 til þessa dags, sem nemur, allur samanlagður kr. 5426,50 — fimm þúsund fjögur hundiuð tuttugu og sex krónur og fimm- tíu aurum. — í þessari upphæð eru ekki talin nein barnsmeðlög, en þau nerna, út af fyrir sig mörg- um þúsundum króna. Guðl. Br. Jónsson. Y andaður barnaYagri til sölu í Höfn. Tækifærisverð. ---------------------f---- Tvö herbergi og eldhús óskast P. á. v. OTBKEIÐIÐ VlÐI Sundlaugin og börnin. Framhald. Sigrún Jónatansdöttir, Breiðh. Guðbjörg Bergmundsd. Stakkh. Árni Guðjónsson, Breiðholti Emilia Eygló Jónsdóttir Hölmi Guðjón Tómasson, Selalæk : Ásvaldur Gunniaugsson Selalæk Karl Simonarson Eyri Gerður Jöhannsdóttir Selalæk Nýr doktor. Með tiðindum má telja það, að ungur Vestmanneyingur hefur nýlega lokið doktorsprófi í stjörnu- fræði suður í Þýskalandi, með mikilli prýði. Það er Trausti Einarsson, sonur þeirra hjónanna Einars Runólfssonar og Kristínar Traustadóttur, er bjuggu hér á Staðarfelli, og eru flutt tilReykja- vikur fyrir fáum árum. Trausti gekk héi í barnaskólann og las síðan heima fyrst, en fór síðan til Reykjavíkur og gekk í Mentaskól- ann og tök stúdentspróf. Fór síðan til háskólans í Göttingen og lagði stund á stjörnufiæði, og hélt því námi^síðar áfram við háskólann í Munchen og þar lauk ,hann doktorspiöfinu í vetur. Doktorsrit- gerðin fjallar um rannsóknir á kórónu sólarinnar, og verður gefin út í merku þýsku tímariti um stjörnufræði. Trausti er enn ungur maður, og hefir alt til þessa stundað nám eingöngu og ar það gleðiefni öllum kunningjum hans að hann hefur náð þessum frama. En ekki hefir hann komist þai sofandi að sigri. Hann hefur fengið að rjá við flesta órðugleika, sem fátœkum námsmanni mæta. En hann hefur ekki látið hugfallast, heldur haldið áfram að settu marki hvað sem tautaði, og áunnið sjálfum sér og föðurlandi sínu sæmd, með vísinda- námi siuu, þar sem ströngustu kröfur eru gerðar. Hugur hans hneigðist snemma að stærðfiæði- námi, og námi yfiileitt, og er gott til þess að vita að hann fekk svalað þeirri löngun sinni. Nú er eftir að vita hvað okkar litla þjóðfélag getur boðið honum við hans hæfi, þvl að ófæit er að nota ekki krafca svo efnHegs manns á réttan hátt. Nóg eru verkefnin óunnin í landinu, annað mál er það hvort sbkum manni verður ætlað hæfilegt starf. Hann hefur áunnið sér viðurkenningu hinna vandlátu og dómbæru, með mikilli vinnu og staðfestu við vísinda- iðkanir árum saman, Hann er manna lausastur við skrum og bægslagang nútímans, en glímir í /

x

Víðir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Víðir
https://timarit.is/publication/600

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.