Víðir - 13.05.1939, Page 2

V 1 0 I R
2.
Ttiðiv
kemur út vikulega.
Ritfitjóri:
MAGNÚS JÓNSSON
Sími 58 Pósthólf 4
AfgreiSalumaður:
MAGNÚS JÓNSSON
Sólvangi.
en nokkru sinni áður, enda
stórir bátar fleiri en áður og
höfðu Bumir þeirra mörg net í
ajó í einu, eða upp undir hundr-
að net, að sagt er. Ýmsir urðu
fyrir allmiklum skemdum af
völdum togara. Piskisvæðið er
orðið svo stórt, að eitt varð-
akip ræður ekki við að gæta
þess, þó af fullum vilja sé það
gert.
Útgerðarkostnaður hefir nú
orðið meiri en áður hefir verið,
bæði vegna veðurfars og lengri
sóknar.
Þorskveiðin hér er áætluð
um 32 þús. skp. og vonandi
nær hún áætlun. Þó að telja
megí víst að sumir fari vel og
nokkrir sæmilega út úr útgerð
inni, þá munu hinir helst til
of margir, sem meira hefðu
þurft að fá til að bera kostnað-
inn.
Nokkrir bátar hér, 6—8, not-
uðu ekki önnur veiðarfæri en
dragót á þessari vertíð. Veðr-
átta var óhagstæð til þeirrar
veiði, ekki síður en annarar, en
afli var yfirleitt góður, þegar
til gaf að reyna, og verð á
kola — rauðspettu, sem aðallega
veiðist hér á þeim tima árs —
var óvenju hátt.
Útgerð þeirra, sem dragnóta-
veiði stunduðu, var óefað betri
að meðaltali en hinna, sem
þorskveiði stunduðu. Mun og
meðalhlutur kolaveiðara nokk-
uð hærri en hinna, sem þorsk-
inn veiddu. En hefðu kolaveið-
arar verið t. d. helmingi fleiri,
má telja víst að afli hvers um
sig hefði orðið minni. Alveg
eins má gera ráð fyrir, að
meira hefðu sumir veitt af
þorski ef allmikið færri hefðu
•tundað þá veiði. Þrengslin eru
oft tilfinnanleg, einkum þegar
fátt er um fiak og hann „stend-
ur glögtB sem kallað er. Þá
vill það oft svo verða, að ýms
ir leggja veiðarfæri sín sér og
öðrum til baga, og oft svo að
aflatjóni veldur.
Þrátt fyrir ýmsa ömurleika út-
vegsins þessa vertíð, gnæfir þó
einn ljóB depill upp úr öllu
gaman, hann er sá: Þótt erfið
væru sjóveður og sóknin hörð,
skilaði fiskifloti Vestmannaeyja
öllum sjómönnum heilum í höfn.
— Velkomnir heim.
— —----------
Fiskflökun.
Dragnótaveiði er nú orðið all-f^gj
mikið stunduð í mörgum veiði4||
stöðum landsins, en þó líklega||A
frá engum einum stað jafn mik-jhj
ið og hér í Vestmannaeyjum.
En þó eru margar veiðistöðvar
komnar lengra áleiðis í því að
gera aflann að svo verðmætri
vöru fyrir bygðarlagið og unt
er, ef rétt er með hann farið. !!
Kolaveiði getur gefið af sér j
mikla atvinnu handa þeim, sem
í landi vinna. Til þess er sú
leið að flaka fiskinn. — Það
eru líka fiakaðar fleiri tegund-
ir af fiski en koli.
Hraðfrystihús eru orðin nokk-
uð mörg hér á landi og flest
þeirra hafa tekið upp þann sið
að flaka kolann. Það veitir
meiri atvinnu en þá grunar,
sem ekki hafa kynst því. T. d.
má benda á það, að í fyrra
sumar stundaðu tvö bátkríli
dragnótaveiðar frá Stykkishólmi
og afli ekki mikill, en þó höfðu
30 stúlkur atvinnu við fiökun.
Kolaflökun er létt verk og
stúlkur sækja um að fá atvinnu
við það. Vitanlega eru konur
og karlar jafnvíg á það.
Hér er hraðfrystihús, sem tal-
ið er að nú sé í sæmilegu
standi, en eitthvað hlýtur að
vanta meðan ekki er reýnt að
gera aflann sem arðmestan fyr-
ir bæjarbúa. Frystihús í öðrum
verstöðvum leggja mikið kapp
á að flaka kola, og það er tal-
inn viss markaður og góður
fyrir hann þannig meðfarinn.
Það væri því hinn mesti hag-
ur fyrir íbúa þessa bæjar, að
fullgera svo frystihús hér, að
hægt yrði að hraðfrysta svo
flakaðan fisk, einkum kola, að
hann fullnægi þeim skilyrðum,
sem sett eru um slíka vöru. —
Það er verkefni fyrir Útvegs-
bændafélagið að vinna að því,
og væntanlega lætur það þetta
mál til sín taka.
., --0*00 ■ —-
Perler Eyjablalsies
„Allmikill matur er í lundan-
um,“ segir einliver sem kallar
sig „Árna úr Eyjum.“ Hver er
það?
„Flestum þykir kjötið gott á
bragðið. Það er étið ýmist nýtt
8altað, steikt eða reykt“ segir
hann.
Mundi nokkur hafa vitað
þetta áður?
Hann segir að kjötið sé „ét-
ið ýmist nýtt, saltað, steikt eða
reykt,“ Er hann með þessu að
segja mönnum að það, sem ekki
er étið steilct, sé étið hrátt?
Já, óefað.
Og svo segir hann það, sem
líklega enginn hefir áður vitað:
„Þá hafa menn allmiklar
tekjur af lunda-fiðrinu, sem er
allverðmætt.“
Sjómannadagsnefndin efndi
til samkepni um sjómannaljóð,
sem hentugt væri til söngs í til-
efni dagsins.
Fjörutíu og tvö kvæði höfðu
nefndinni borist í dómnefnd
voru skipaðir: Dr. Guðmundur
Finnbogason, Sigurður Nordal
prófessor og Geir Sigurðsson
skipstjóri.
Fyrstu verðlaun, kr. 1?jO,oo,
hlaut Magnús Stefánsson (örn
Arnarson) skáld í Hafnarfirði,
en önnur verðlaun kr. 50,oo,
Jón skáld Magnússon. Ljóð
beggja skáldanna eru prýðilega
ort,
Ennfremur hefir sjómanna-
dagsnefndin heitið kr. 300,oo
fyrir besta lag við verðlauna-
kvæðið. I dómnefnd voru kosn
ir: Jón Halldórsson söngstjóri,
Árni Kristjánsson píanóleikari
og Halldór Jónasson cand phil.
Ljóð
Magnúsar Stefánssonar
Islands Hrafnistumenn
lifðu tímamót tvenn,
þó að töf yrði á framsóknarleið.
eftir súðbyrðings för
kom hinn seglprúði knör,
eftir seglskipið vélknúin skeið.
En þótt tækjum sé breytt,
þá er eðlið samt eitt,
eins og ætlunarverkið, er sjó-
mannsins beið.
Hvort sem fleytan er smá
eða seglprúð að sjá
og hvort súðin er tré eða stál,
hvort sem knýr hana ár
eða reiði og rár
eða rammaukin vél yfir ál, —
hvert eitt fljótandi skip
ber þó farmannsins svip,
liann er ferjunnar andi og haf-
skipsins sál.
Hvort sem heimalands strönd
eöa langt út í lönd
á hann leið yfir ólgandi flóð,
Hvar hefir maðurinn lært
öll þessi fræði?
Hann liefði átt að fræða
Eyjabúa um þenna „allstóra“ og
„allkjötmikla fugl“ með „all-
miklu fiðri, sem er allverðmætt.“
Ilann hefði t. d. getað sagt
jafningjum sínum í fræðimensk-
unni það, að lundinn hefði all-
langt nef og allmjótt nef með
allmikla sundfit fremst á nef-
broddinum. Hann hlýtur að gera
það næst.
X.
gegn um vöku og draum
fléttar trygðin þann taum,
sem hann tengir við land sitt
og þjóð.
Þegar hætt reynist för,
þegar kröpp reynast kjör,
verpur karltnenskan íslenska
bjarma á hans slóð.
Islands Ilrafnistumenn
eru hafsæknir enn,
ganga hiklaust á orustuvöll
út í stormviðrin höst,
móti straumþungri röst,
yfir stórsjó og liolskefluföll,
flytja þjóðinni auð
sækja barninu brauð,
færa björgin í grunn undir
framtíðarhöll.
Ljóð Jóns Magnússonar
Sjómenn Islands, hetjur hafsins
halda vörð um land og þjóð.
Djörfum sonum fjalls og fjarðar
flytur Ægir töfraljóð.
Gnýr og liljómar hafsins átt.
Hugi unga
aldan þunga
dregur út á djúpið blátt.
Glampar sjór í sólareldi.
siglir knörr á ystu mið.
Daga, nætur stolt að starfi
stendur valið kappalið.
Streymir þrek í þreytta hönd.
Ljóroar háa,
hvíta bláa
íslands kæra stermaströnd.
Ileim að landi hugur flýgur,
heim í kæra vinasveit.
Göfugt starf um arð og yndi
öllum gefur fyrirheit.
Stendur vörð hin vaska drótt.
Ruggar alda
kjölnum kalda.
Dregur mökk úr djúpi skjótt.
Brýtur sjó á breiðum herðum.
Beitir knörrinn undir strönd.
Himinglæfur háar rísa.
Hvar er íslands móðurhönd?