Víðir - 11.09.1943, Blaðsíða 2
2
V, I Ð I R
!
«
IHðír
Kemur út vikulega.
Ritstjóri:
MAGNÚS JÓNSSON
Sími 155 Pósthólf 15
EyjaprentsmiSjan
Vandinn eykst
AlJjingi ktíiu saman til funda,
eða var sett þann 1. þ. m.
Mörg mál og sum stór liggja
fyrir þessu þingi. Mun dýrtíðar-
málið með þeim umfangsmestu.
Nefnd sú, sem starfaði milli
þinga og átti að finna grundvöll
til að byggja á sanngjarnan jöfu-
uð tekna sveitabænda <og þeirra,
er við sjóinn búa, og atvinnu hafa
þar á sjó og landi, lauk störfum
í tæka tíð.
Nefndin skilaði áliti sínu um
miðjan ágúst. það einkennilega
skeði, að luin gat ágreiniugslaust
orðið sammála. Hún komst að
þeirri niðurstöðu, að minni með-
albóndi með 80 kinda bústofn og
önnur húsdýr í svipuðu hlutfalli
skuli fá 14500 kr. árslaun, að frá-
dregnum öllum kostnaði við reksl-
ur búsins. Á þetta að vera miðað
við meðaltal tekna þeirra, er í
'kaupstöðum, kauptúnum og sjó
þorpum búa.
það getur lmgsast að setuliðs-
vinnan hafi fært Reykvískum verka
mönnum þessar tekjur með dag-
. légri eftirvinnu, en jjar senl um
enga vinuu viðkomandi setuliðiuu
hefir verið að ræða, er langt frá
því að meðaital tekna verkainanna
og sjómanna nái þeirri uppnæð,
s'em bændunum er ætluð.
Meðaltekjur verkamanna og sjó-
manna nér í Vestmannaeyjum
munu ckki ná 10. þús. kr. yfir
árið. þegar það cr svo tekið með
í reikninginn, að eins og verðlagið
er nú, þyrfti sá, scm1 í kaupstaðn
um býr, að hafa 2 — 3 þús. kr.
meiri tekjur en sveitabóndinn, eða
um'17 þús. kr., til að vcra eins vcl
haldinn H<g hann með 14.500 ’kr.
þárná liallast nú á.
þáð verður ekki séð að nefndin
hafi tekið slátur úr fénaði bóndans
mcð, er hún reiknaði út tekjur af
búi hans. Sé það svo, þá er það
líkt óg að lifriu úr fiskinum væri
dregih frá tekjum fiskimannsins.
það inun þó ekki gert.
það er svo að heyra, að allir
flokkar séu sæmilega ánægðir með
iíiðurstöðiir nefndarinnar. Eða
þannig hjjóðuðu fyrstu fréttírnar.
Verða kaunske allir þingfokkarnir
áriægðir með að dýrtíðin hoppi
Athyglisvert samtal.
Framhald.
t
„A hvað ertu eiginlega að
glápa, Bjarni. Ertu kannske að
gá að hvort sólin hefir breytt
útliti síðan í gær? Þú horfir
næstum beint á hana.u
— „O, já, en ég var eigin-
lega að athuga hvað langur
tími myndi líða þangað til hún
er yfir Helgafelli. Ég var bara
smástrakur þegar mér var sagt,
að þegar sólin væri beint yfir
Ilelgatelli, hérna úr miðbænum
séð, þá væri hádegi. En nú á
hún góðan spöl þangað og við
hættir vinna. Þykir þár það
ekki þægilegt?“
— „Þægilegt! Ég var búinn
að segja þér áður, að með
þessu háttalagi er stolið af
af mér stórum peningum, og
það finnst mér ekki sérlega
" þægilegt. Mér þykir gaman að
vinna úti 1 góðu veðri og er
þessvegna illur út í þá, sem
eru þess valdandi að ég fæ
það ekki.“
— „Þú ert' svoddan vinnu-
jálkur, Árni. En varstu svona
vinnugefínn þegar þú varst ung-
ur?“
— „Eg var ekki latur og
varð að vinna, en vinnutíminn
þá var sjálfsagt óþarflega lang-
u- 8tundum. Það er líka mikill
tnunur á að vinna í 14—16 klt.
á dag, eða 8 stundir eins og
nú akal vera. En það fullyrði
ég, að hefði ég á þínum aldii
átt að vera sjálfráður gerða
minna, þ. e. vera iðjulaus í 16
klt. sólarhringsin8, þá hefði ég
notað eitthvað af þeim tíma
mér til skaða og jafnvel skamm-
ar, því ég var svona eins og
gengur, fremur óprúttinn strák-
ur.“
— „Ertu þá hræddur um að
við, sem ungir erum, höfum
illt af þessari löngu hvíld?“
— „Eg er svo sem ekkert
hræddur um það, því ég er viss
um að flestir hafa illt af því,
en aðeins fáir eða engir gott.
Þetta er besta ráð til að auka
eyðilu8emi og óreglu á margan
hátt, einkum í þéttbýlinu. Við
erum nú svoleiðis mannskepn-
urnar, að við erum ekki fædd-
ir englar. Og þar sem óreglu-
upp fyrir það, sem hún hcfir liæst
komist áður? Verði tillögur uefiid-
arinnar snnþykktar, þá er óhjá-
kvæmi!egt að svo 'verði.
það er lielst útlit lyrir að starf
þessarar nefndar verði til að auka
erfiði þings og stjórnar, en ekki
létta, eins vg vonast var eftir.
drósin fær tíma til að búa um
8ig í unglingsbólinu hafa post-
ularæður reynst vanmáttugar
til að reka hana út.“
— „Það er líklega rétt. En
ef unga fólkið, sem hér er
heima á sumrin, stundar íþrótt-
ir í stað óreglu, hvað segirðu
um það?“
— „Já, ef þeir gerðu það.
Eg fór í sumar inn á iþróta-
völl rétt fyrir hádegi á »unnu-
dag — þá hafði verið auglýst
ur æfingartími. Þar sá ég einn
pilt vera að leika við sjálfan
sig. Fleiri mættu ekki.. Ætli
hinir hafi ekki þurft að sofa
eftir laugardagafríið og nætur-
gamanið.
Eg hefi oft heyrt á þeim,
8em ástæðu hafa til að fylgjast
vel með vinnulagi manna, að
yfirleitt væru ungu mennirnir
linari til vinnu á mánudögum
en aðra daga vikunnar. Fjnnst
þér eðlilegt að svo sé eftir 50
klt. hvíld, eða frí, sem þeir
geta varið eftir vild.“
— „Ég er nú ungur. Það
verður bærilegur vitniaburður,
sem ég fæ hjá þér að skilnaði.“
— „Það er »vo sem ekki
mikið hægt að segja um þig,
hálfþroskaðan unglinginn. en
þú ert þó iðnn og reglupiltur
ertu. Það er alltaf góðs viti. Ef
þú reynir að líkjast honum
pabba þínum, sem því miður
er dáinn fyrir aldur fram, þá
verður þú maður.
Jæja, ég er þá að komaat
heim. Við tölum saman á
morgun eða hinn daginn.“
Franska þjóð-
trelsisnefndin,
í júní s.l. var stofnsett'frönsk
þjóðfrelsisnefnd undir stjórn
herforingjanna de Gaulle og
Giraud. Hefur nefndin tilkynnt
það sem aðalmarkmið sitt að
tryggja stjórn á öllum hernað-
arframkvæmdum Frakklands
svo og a£ annast gæslu og
vernd allra franskra hngsmuna.
Þjóðfrelsisnefndin hefir snúið
sér til flestra fullvalda ríkja,
þar á meðal íslands, og farið
fram á að þau viðurkendu hana.
Ilafa þegar nokkur ríki orðið
. við þeBsari beiðni.
Ríki8atjórn íslands nefur í
dag viðurkent þjóðfrelsisnefnd-
ina sem löglegan aðila til að
annast gæslu og vernd allra
franskra hagsmuna.
UTANRÍKISRÁÐUNEYTIÐ,
Reykjavík, 1. sept. 1943.
Frá Danmörku.
i
Nú er svo komið fyrir Dön-
um, að þeir eru ekki sjálfráðir
um neitt. Kriatján konungur og
stjórn hana eru fangar Þjóðverja,
sem nú láta herlög gilda í land-
inu. Skemdarverk hafa verið
alltíð í Danmörku að undan-
förnu, verksmiðjur, sem unnið
hafa að framleiðBlu fyrir Þjóð-
verja, sprengdar í loft upp og
fleiri hús, sem þeir hafa notað.
Komið befir sumsstaðar til
bardaga milli Dana og þýska
setuliðBÍng, sem nú hefir verið
aukið að atórum mun. Her
skipafloti Dana má heita úr
sögunni heima fyrir. Nokkur
skipanna komust á flótta til
Svíþjóðir, en »tærsta beitiskipi
þeirra, Niels Juel, söktu þýakar
flugvélar er það var á leið yf-
ir sundið. Flestum hinna skip-
anna söktu sjóliðar pjálfir í
heimahöfn, og Bkotfærabirgðir
voru sprengdar í loft upp.
Þegar sjóliðar voru að losa
skipin úr tengslum féllu nokkrir
þ'drra fyrir árásum þýsk« hers-
ins. Einnig er sagt að nokkrir
úr lífverði konungs hafi fallið.
Danir virða konung »inn og
elska. Hafa þeir því ógjarnan
látið setja hann í sjálfheldu án
þeB8 að hafast nokkuð að. Víð
ar í Danmörku hefir komið til
8narpra óeirða, svo mannfall
befir hlotist af á báða bóga.
Svíar hafa það eftir dönskum
flóttamönnum, að nokkur hundr-
uð Danir hafi fallið í öllum
þesíum óeirðum. Lítur svo út
nú, að Danir séu að komast í
álíka úlfakreppu og Norðmenn
hafa átt við að búa Bíðan Nor-
egur var hernuminn.
Danska þjóðin er friðBöm og
vel mönnuð og hefir ekkert til
saka unnið við hervald það,
sem nú leikur hana svo grátt.
Það er eins og hroka nasista
séu engin takmörk sett.
V erslunarjöfntiðaritm
hagstæður í júíi.
Saiiikvæmt bráðabii'gðayiirfiti
hefir verslunarjöfnuðurinn orðið
hagstæður um 21. niillj. kr. í júlí-
niánuði. Inuflutningurinn nam 17,7
milj. kr., en útflutningurinn 29,7
milj. kr..
l'i'á áramótuui til júlíloka liefir
vcrslunarjöfntiðurinn ‘orðið hag
stæður um 1,9 milj. kr.
A sama tíina í fyrra naiti inn-
flutningurinn. 121 niilj. kr. og út-
flutningurinn 121,ó niilj. kr.
IJTBREIÐIÐ VlÐI