Dagblað - 09.12.1925, Page 1
KJÖTVERSLUN landsmanna
er langt frá því að vera
komin í það horf sem
Tiðunandi getur talist.
Flestum mun ljóst hver
nauðsyn landbóndanum er að
fá sem mest fyrir aðal íram-
ieiðsluvöru sína og að markað-
urinn fyrir hana sé sem trygg-
astur, og minstum verðsveifl-
um háður.
Nú er það vitanlegt að sölu
möguleikar á íslenzku kjöti eru
bundnir þröngum takinörkum
þar sem nærri eingöngu er um
saltkjötssölu að ræða og það
aðallega i einu landi. Hingað
iil hefir kjötið að mestu leyti
verið saltað og annara kjöt-
verkunaraðferða að engu gætt
nema það litla sem hefir verið
reykt til neyzlu innanlands.
Mest alt saltkjötið hefir verið
flutt til Noregs og selt þar lágu
verði, jafnvel lægra en hér-
iendis. Og vegna þess hve
markaðurinn er þröngur höfum
við að mestu leyti orðið að
sætta okkur við það verð sem
Austmenn vildu horga. Kjötsalan
til Noregs hefir oft mátt heita
neyðarúrræði og er þaö í raun
og veru allaf, því þar getur
aldrei fengist sannvirði fyrir
þessa vörutegund miðað við
kjöt annara þjóða sem keypt
er sumstaðar dýrara verði, þótt
það sé jafnvel verra.
Norðmenn kaupa ekki íslenzkt
kjöt af þvi að þeir framieiði
ekki nóg kjöt sjálfir, heldur at'
þeirri ástæðu að þeir geta fengið
meira verð fyrir sitt eigið kjöt
en það islenzka kostar og grætt
þannig verðmismuninn.
Norðmenn flytja töluvert af
kjöti út úr landinu, einkum á
brezkan markað, og íslenzka
kjötið kaupa þeir því aðeins í
8róðaskyni en ekki af raunveru-
le8U þörf. —
þessum ástæðum getur
saltkjötssaiaQ tiI Noregs aldrei
orðið tiygg 0g er þúu j)ví sjZ[
örugg til frambúðar.
Okkur er þvi brýn nauðsyn
að reyna af fremsta megni að
afla okkur nýrra markaða, sem
vænlegri eru til frambúðar en
norski markaðurinn.
Tilraunir hafa verið gerðar þá
með sölu á kældu og frosnu
kjöti til Bretlands og Belgíu en
reynsla er ekki fengin fyrir því
enn hvernig þær tilrauuir muni
gefast þótt nokkur von sé um
góðan árangur og hærra útkomu-
verð en salan til Noregs hefir
gefið. Ekki er ólíklegt að fá
mætti einnig nokkurn markað
_ fyrir annað kjöt en saltað og nýtt.
Einu sinni var mikið talað
um söluhorfur á þurkuðu kjöti,
og komst það svo langt, að á
Alþingi 1918 var mikið rætt um
einkaleyfi til útflutnings á þurk-
uðu kjöti. Var það lagt fyrir
þingið í frumvarpsformi, og
vildi landbúnaðarnefnd N. d.
samþykkja það, en við 3. umr.
var það felt með 1 atkv. mun,
og var þar með úr sögunni.
Hvað formælendur þess hafa
vitað um söluhorfur, er þeim
ókunnugt, sem þetta ritar, en
hafi þær einhverjar verið, þá er
varla ekki loku fyrir það skotið
að enn sé einhver söluvon, og
að m. k. er þetta þess vert að
vera athugað.
Hangikjötið íslenzka hefir alt-
af verið talinn herramanns mat-
ur, og er ekki ólíklegt að fleir-
um mætti wkenna átið« en okk-
ur sjálfum. Gæti það verið mik-
ill ávinningur, að fá erlendan
markað fyrir íslenzkt hangikjöt,
og þyrfti að gera ítarlegar til-
raunir um sölu á því, og er ekki
ólíklegt að afla mætti því þess
álits, að það yrði eftirsólt vara.
Kjötmarkaðurinn þarf að rýmk-
ast, svo salan sé ekki lengur
bundin við verðlag í einu landi
og eftir því sem selja mætti
kjötið verkað á fleiri vegu, er
meiri von um rúman markað
og gott verð, og það er hér
aðalatriðið.
Ofviðri og hrakningar.
Norðanpósturinn er 18 tíma
yfir Holtavörðuheiði.
Einn maður gefst upp og er
grafinn i fönn.
í fyrrakvöld brast hér á ofsa-
veður af norðri með snjóhreyt-
ingi og hefir það haldist síðan.
Annarstaðar hafði veðrið skollið
á fyr, og t. d. á ísafirði var
komin stórhríð strax á mánu-
dagsmorgun.
Pósturinn, sem gengur frá
Borgarnesí norður yfir Holta-
vörðuheiði var á suðurleið og
lagði upp frá Grænumýrartungu
kl. 10 á mánudagsmorguninn,
voru þeir 5 saman með marga
hesta.
Veður var sæmiiegt um morg-
uninn en nokkur ófærð á heið-
inni. Um kl. 2 voru þeir komn-
ir á miðja heiði og var veðrið
þá farið að versna en þó ekki
svo að ekki væri ferðafært og
héldu því áfram fram hjá Sælu-
húsinu, sem er á miðri heiði.
En veðrið fór versnandi og
nokkru eftir að þeir fóru fram
hjá Sæluhúsinu varð einn mað-
urinn viðskila við þá ásamt 4
hestum, og fóru hinir að leita
hans, en við það fóru þeir út
af réttri leið og mistu af síma-
línunni, sem þeir höfðu fylgt
þangað til.
Skömmu síðar eða um kl. 4
skall á iðulaus blindhrið svo
ekki varð við neitt ráðið, hest-
unum töpuðu þeir út í hríðina
og var þá ekki annað að gera
en reyna að ná gangandi til
bygða.
Einn þeirra, Ólafur Hjalte-
sted kaupm. hér í bænum varð
magnþiota er leið á kvöldið og
voru þá engin úrræði önnur en
grafa hann í fönn og var þar
hlúð að honum eins og hægt var>