Dvöl - 22.12.1935, Síða 12
12
D V
Ö L
22. desember 1935
baki mér læt ég allt, sem ég elska,
hér á jörð. Hvað er framundan?
Hve mörg ár munu líða þangað
til ég fæ að sjá það aftur?" Þessi
orð Nansens eru auðskilin þeim,
sem gera sér Ijóst, hversu mikil
vogun Fram-ferðin var í raun og
veru.
Svo hélt Fram út Foldina, eða
Oslofjörðinn sem nú er kallað. Úti
fyrir Jaðri var talsverð kvika í
sjó, eins og oft vill verða. Þá
fengu skipverjar að reyna, að
Fram var ekki gott sjóskip í
venjulegum skilningi. Hann valt
eins og þvottabali, tók á sig hvern
sjóinn af öðrum, svo að allt laus-
legt á þilfarinu skolaðist í eina
bendu.
En svo gekk ferðin slysalaust
norður með Noregsströndum, enda
er þar þægileg siglingaleið eftir
sundum milli lands og eyja. Alls
staðar var Fram heilsað með fögn-
uði. Það fór um Nansen: Hugsa
sér, ef ferðin misheppnaðist og
allt þetta fólk yrði fyrir vonbrigð-
um.
í Vardöy var staðið við í tvo
daga til þess að hreinsa botninn
á Fram.
„Við þurftum líka að hreinsa
skrokkana á okkur, að hvítra
manna sið áður en við byrjuðum
villimannalífið“, skrifar Nansen.
„Baðhúsið í Vardöy er lítið bjálka-
hús. Sjálf baðstofan er lágreist
með syllum á veggjunum, þar
sem maður liggur og ætlar að
soðna í brennheitri vatnsgufu,
sem sífelt er haldið við með því að
ausa vatni á glóandi steina inni í
ægilegu eldholi, er myndi sóma
sér vel í sjálfu víti. Svo koma
ungar Lappapíkur og hýða mann
með birkivöndum og þvo síðan og
þurka vel og snyrtilega. Mér dati.
í hug, hvort gamli faðir Múham-
eð hefði ekki eitthvað svipaðan
útbúnað hjá sér í Paradís“.
Svo lét Fram í haf frá Vardöy
21. júlí 1893. Segir fátt af ferðum
austur yfir Baretshaf að suður-
odda Novja Semlja. Austán við
þá eyju tekur við Karahafið, ill-
ræmt fyrir ís og grynningar. Inn
í Karahafið er siglt gegn um
sund, sem heitir Jugorsundið. Þar
er þorp eitt lítið, er Kjabarova
nefnist, og sækja þangað rúss-
neskir kaupmenn til að kaupa
grávöru af Samojedum og borga
hana aðallega með brennivíni. —
Samojedar eru hreindýrahirðingj -
ar, sem flakka um víðlendi NV-
Síbiríu með tjöld sín og hjarðir.
Þeir eru Mongólar.
Þarna bættist Fram 34 nýir
farþegar, sem voru Síbiríu hund-
ar, sem höfðu verið keyptir fyrir
Nansen og biðu komu skipsins.
Þeir voru ætlaðir til sleðadráttar
á ísnum og einkum til varúðar,
ef skipið sykki, svo skipverjai'
þyrftu að bjarga sér til lands á
bátum og sleðum.
Maður að nafni Trontheim —-
þýzk-rússneskur — hafði útvegað
hundana og flutt þá til Kjabar-
ova. Mér þykir rétt að tilfæra