Skutull - 10.05.1952, Qupperneq 5
S K U T U L L
5
— Hann barðist af trölldómi móti
togaravökulögunum á sinni tíð, og
enginn heyrði ánægjuhljóð í svo-
kölluðum sjálfstæðismönnum nú í
vor, þegar tólf tíma hvíld á tog-
urum var knúin fram af verka-
lýðssamtökunum í hörðu verkfalli.
Hvemig reyndist íhaldið fátæk-
lingunum, þegar Alþýðuflokkurinn
bar fram tillögur sinar á Alþingi
um, að þeginn sveitastyrkur eða
útsvarsskuld varðaði ekki svift-
ingu atkvæðisréttar? — íhaldið
hamaðist lengi og ákaft móti þessu
sjálfsagöa mannréttindamáli, og
verður því aldrei þakkað, að sá
blettur fékkst þurrkaður af ís-
lenzkri löggjöf.
Féllst þá íhaldið ekki strax á
það sem sjálfsagðan hlut að fella
niður hið úrelta og ómannúðlega
ákvæði fátækralöggjafarinnar um
fátækraflutninga milli sveitafé-
laga? — Ekki aldeilis. Slíku níð-
ingsákvæði vildi íhaldið halda sem
lengst í lögum.
Var það þá ekki íhaldsflokkur-
inn, sem barðist fyrir lögfestingu
þess, að vinnulaun yrðu greidd í
peningum og ættu forgangskröfu-
rétt á fyrirtæki atvinnurekenda. —
Nei, vissulega var það Alþýðu-
flokkurinn, en íhaldið á móti, af
því að það vildi geta ráðið því,
hvaða kaupmenn fengju aðstöðu til
að selja verkalýðnum nauðsynjar
hans með uppsprengdu verði.
Hvernig var afstaða íhaldsins til
tryggingamálanna, þegar Alþýðu-
flokksmenn hófu baráttu fyrir
þeim á Alþingi? — Hinir mætustu
forsprakkar íhaldsstefnunnar út-
máluðu þá hverskonar alþýðu-
tryggingar sem óþolandi plágu
allra socíalskra landa, og hömuð-
ust eins lengi og þeir þorðu á móti
þeim. — Nú mun leitun á þeim
fullvita íslendingi, sem ekki við-
urkennir það fúslega, að almanna-
tryggingarnar séu hin þýðingar-
mesta og víðtækasta þjóðfélags-
umbót, sem nokkurntíma hafi orð-
ið á íslenzku þjóðfélagi.
Þá viðurkenna nú líklega flest-
ir, að lögin um verkamannabú-
staði, hafi orðið til mikillar bless-
unar, enda er það staðreynd, að
nú búa nokkrar þúsundir alþýðu-
fólks í verkamannabústöðum við
jafn heilsusamlegt húsnæði og áð-
ur féll aðeins í skaut nokkrum
útvöldum meðal yfirstétta þjóðfé-
lagsins. — En það er mikill mis-
skilningur, ef menn halda, að í-
haldið hafi á sínum tíma veitt
frumvarpi alþýðuflokksmanna um
verkamannabústaði brautargengi.
— Allt þeirra tal um köldu og röku
kjallaraíbúðirnar er bara „tilfinn-
ingavæl“ jafnaðarmanna, sögðu
forustumenn íhaldsins á Alþingi.
Og hver hefur afstaða Sjálf-
stæðisflokksins á seinustu þingum
verið til atvinnuleysistrygginga.
— „Sá stóri“ hefur staðið eins og
veggur á móti, og þannig tafið
framgang málsins.
Kosningar á Isafirði.
Grein sú, er hér birtist var forustugrein í Alþýðublaðinu
þann 4. þessa mánaðar, og þannig rituð áður en framboð
þeirrá Hauks Helgasonar og Jóns Á. Jóhannssonar voru
birt.
Framboð tveggja stærstu flokk-
anna á Isafirði við aukakosning-
una þar 15. júní voru ákveðin nú
um mánaðarmótin. Fyrir Alþýðu-
flokkinn verður í kjöri Hannibal
Valdimarsson skólastjóri, en fyrir
Sjálfstæðisflokkinn Kjartan J. Jó-
hannsson læknir. Enn er ekki vit-
að, hvort kommúnistar og Fram-
sóknarmenn muni hafa fulltrúa í
kjöri við aukakosninguna á ísa-
firði; en hvað sem þeir gera, mun
baráttan standa milli Hannibals og
Kjartans.
Morgunblaðið skýrði frá fram-
boði Kjartans læknis í gærmorgun
og var um leið með strákslegan
skæting í garð Alþýðuflokksins og
Hannibals Valdimarssonar. Þó er
athyglisvert, að hinn „grobbni risi
Golíat", Sigurður Bjarnason frá
Vigur, forðast af óvenjulegri sam-
vizkusemi að minnast á „pínulitla
flokkinn" í sambandi við auka-
kosninguna á ísafirði. Hann mun
sennilega eiga von á því, að Al-
þýðuflokkurinn reynist þar nokkuð
stór!
AB mun ekki fara að dæmi
Morgunblaðsins í sambandi við
framboðin á ísafirði. Það efast
Eða hvað segir íhaldið um það
stórmerka mál Alþýðuflokksins
flutt á tveimur seinustu þingum,
að ríkið geri út sex diseltogara til
atvinnujöfnunar og Iáti þá Ieggja
upp afla sinn til skiptis, þar sem
atvinnuleysi ríkir hverju sinni og
ónotuð fiskiðjuver bíða eftir hrá-
efni til vinnslu.
Já, hvað hefur sá stóri Golíat
gert í því máli, annað en að tefja
framgang þess? Þó er formaður
Sjálfstæðisflokksins, Ólafur Thors,
nú atvinnumálaráðherra og ætti að
hafa áhuga á að draga úr atvinnu-
leysi og skorti vinnandi fólks.
Ekki umboð af því
hann er svo stór.
Slíkum flokki eiga ísfirðingar
vissulega ekki að fela umboð sitt
á Alþingi. Það er söguleg stað-
reynd, að Sjálfstæðisflokkurinn
hefur borið hagsmuni annara en
verkafólks, iðnaðarmanna eða sjó-
manna fyrir brjósti. Og vegna
þessara hagsmuna stórútgerðar-
manna, stóratvinnurekenda og
heildsala hefur hann reynzt svar-
inn andstæðingur flestra stærstu
umbóta- og hagsmunamála alþýðu-
stéttanna, eins og hér hefur verið
rakið með skýrum dæmum.
Golíat á að falla þann 15. júní.
Og „íhaldsveifan“ á að fara í hálfa
stöng.
ekki um, að Kjartan J. Jóhannsson
sé bæði mætur maður og góður
læknir. En þar fyrir verður hann
ekki borinn saman við Hannibal
Valdimarsson, sem þingmannsefni
fyrir ísfirðinga. Hannibal hefur í
fjöldamörg ár haft forustu á hendi
í félagsmálastarfi vestfirzkrar al-
þýðu og þá sér í lagi ísfirðinga.
Um hann hefur staðið mikill styrr
um dagana. En þó munu vand-
fundnir á Isafirði þeir menn, sem
beri á móti því, að Hannibal sé
óvenjulega áhugasamur og dug-
mikill maður, er ræki af samvizku-
semi og kappi hvert það trúnaðar-
starf, sem honum er falið. Hann
hefur þau fáu ár, sem hann hefur
átt sæti á alþingi, skipað sér í
fremstu röð hinna einörðustu og
starfsömustu þingmanna.
Isfirðingar vita því fyrirfram,
hvers má vænta af Hannibal
sem fulltrúa þeirra á alþingi.
Hann yrði glæsilegur fulltrúi ís-
firzkrar alþýðu á alþingi. Henn-
ar fulltrúi getur Kjartan læknir
hins vegar aldrei orðið sem í-
haldsþingmaður fyrir fsafjörð.
Morgunblaðið segir í gær, að fs-
firðingum sé nauðsynlegt að skipta
um forustu á alþingi og bætir því
síðan við til áréttingar, að „með
því að kjósa þingmann úr Sjálf-
stæðisflokknum, stærsta stjórn-
málaflokki þjóðarinnar, skapist
ísfirðingum allt aðrir og meiri
möguleikar til þess að bæta að-
stöðu sína og skapa bæjarfélagi
sínu og sér sjálfum vaxandi far-
sæld og afkomuöryggi“. Svo mörg
eru þau orð, og höfundareinkennin
leyna sér svo sem ekki.
En heldur Morgunblaðið, að
Isfirðingar séu búnir að gleyma
því, þegar Sigurður Bjarnason
bar á móti því á alþingi, að at-
vinnuleysi ætti sér stað á Vest-
f jörðum, nema í áróðri Alþýðu-
flokksins og þá einkum og sér
í lagi Hannibals Valdimarsson-
Og hver var áhugi „stærsta
stjórnmálaflokks þjóðarinnar“ á
vaxandi farsæld og afkomuöryggi
Isfirðinga á alþingi í vetur, þegar
ríkisstjórnin drattaðist loksins til
þess að rétta Siglfirðingum hjálp-
arhönd í atvinnuleysisbaráttunni?
Isfirðingar gleymdust! Kjartan J.
Jóhannsson var auðvitað ekki um
það að saka, því að hann átti ekki
sæti á þingi; en fyrrverandi bæj-
arstjórnarforseti Isfirðinga, Sig-
urður Bjarnason, sat hins vegar á
tignarstóli í þinginu, og hafðist
ekkert að. Hann mundi ekki eftir
Isfirðingum fremur en Steingrím-
ur Steinþórsson og Ólafur Thors.
Það var Hannibal Valdimars-
son, sem þá, eins og endranær,
mundi eftir lsfirðingum og sótti
mál þeirra af slikri einurð og
festu, að honum tókst að
tryggja þeim aðstoð eins og
Siglfirðingum var í té látin.
Forustan var lians, en gleymsk-
an íhaldsins.
Og áreiðanlega væru kjör vest-
firzkrar alþýðu ólíkt betri í dag
en raun ber vitni, ef Hannibalam-
ir á alþingi væru fleiri, en Vigrung
arnir færri.
Alþýðuflokkurinn hefur farið
með umboð ísfirðinga á alþingi í
aldarfjórðung. ísfirzk alþýða hef-
ur tryggt honum sigur við sér-
hverjar alþingiskosningar allan
þann tíma.
Þessa afmælis síns á sviði fé-
Iagshreyfingar og þjóðmála-
starfs mun hún minnast í ár
með því að velja Hannibal
Valdimarsson í það sæti, sem
Haraldur Guðmundsson, Vil-
mundur Jónsson og Finnur heit-
inn Jónsson hafa skipað á und-
an lionum á alþingi. Þá verður
það einnig vel skipað framveg-
is.
-------O--------
Berjast þeir fast um æti.
Nú er ófriður á kærleiksheimili
afturhaldsstjórnarinnar.
Dómsmálaráðuneytið tilkynnti
að það hafi þann 8. þ.m. leyst
Pálma Loftsson, forstjóra, frá
starfi sem yfirmann landhelgis-
gæzlunnar.
Ráðuneytið skipaði í hans stað
Pétur Sigurðsson, skipstjóra.
Dómsmálaráðuneytið telur, að
eftir að hinar nýju verndarreglur
ganga í gildi 15. þ.m. verði að efla
og endurskipuleggja landhelgis-
gæzluna og að yfirstjórn hennar
verði of umfangsmikil fyrir einn
mann, sem jafnframt gegnir öðru
aðalstarfi.
Þessi ráðstöfun, að víkja Pálma
Loftssyni frá yfirstjórn landhelg-
isgæzlunnar, mælist mjög illa fyr-
ir innan Framsóknarflokksins,
enda er það kunnugt að flokks-
forustu Framsóknarflokksins er
annað ljúfara, en að sjá embætti
og launuð störf lenda hjá óverðug-
um.
Tíminn, sem kom út s.l. föstudag
er gramur yfir þessari ákvörðun
Bjarna Benediktssonar.
Þar er fram tekið, að ráðherrar
Framsóknarflokksins hafi beitt sér
eindregið gegn þessari ráðstöfun,
en ofurkapp og þvermóðska dóms-
málaráðherrans hafi verið slíkt, að
hann hafi ekki tekið til greina
neinar aðvaranir eða vilja Fram-
sóknarflokksins.