Vesturland - 10.12.1949, Blaðsíða 4

4
VESTURLAND
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Sigurður Bjarnason frá Vigur
Skrifstofa Uppsölum, sími 193
Afgreiðsla og auglýsingar Hafnarstræti 12 (Uppsalir)
Verð árgangsins krónur 20,00
-___________________________________________—____i
Ný ríkisstjórn.
I þingsetningarræðu forseta Islands lagði hann áherzlu á að
þingræðisstj órn yrði mynduð fyrir lok nóvembermánaðar ella
sæi hann sig tilneyddan til að skipa utanþingsstjórn. Forseti Is-
lands fól fyrst Hermanni Jónassyni og síðan Ólafi Thors að reyna
að mynda stjórn, sem hefði stuðning meinihluta Al])ing,is. Báðar
þessar tilraunir mistókust. Ólafur Thors reyndi að fá sem víðtæk-
ast samstarf lýðræðisflokkánna um myndun ríkisstj órnar, en
þær tilrauniir strönduðu á andstöðu Framsóknarflokksins. Þegar
svo var komið fól forseti Islands Ólafi Thors, formanni Sjálf-
stæðisflokksins stærsta flokks þings og þjóðar, að mynda minni-
hlutastjórn og varð Ólafur Thors við þeim tilmælum forseta.
Það verður ekki dregið í efa, að rétt var af forseta að fela for-
manni stærsta þingflokksins að reyna að mynda minnihluta-
stjórn, áður en liann gripi til þess úrræðis að skipa ríkisstjórn
utan þings og Sj álfstæðisflokknum bar siðferðisleg og lýðræðis-
leg skylda til að gera þessa tilraun hvemig sem hún tekst.
— Ríkisstjórn Ólafs Thors tók við s.l. þriðjudag. Ráðherrarn-
ir eru fimm. Allir þjóðkunnir menn úr atvinnu- og stjórnmála-
lífi þjóðarinnar. Aðeins einn þeirra hefur ekki verið ráðherra
áður, Jón Pólmason, fyrv. forseti sameinaðs Alþingis. Það leikur
ekki á tveim tungum, að ráðherrarnir eru allir mikilhæfir og
þrautreyndir afburðamenn með óvenju víðtæka þekkingu á at-
vinnuvegum þj óðarinnar, og mun engin rikisstj órn, fyrr né síð-
ar hafa haft jafn miklu mannvali á að skipa. Þetta spáir góðu
um úrlausn aðsteðjandi vandamála, sem til kasta ríkisstj ómar-
innar kemur.
I ræðu þeirri er Ólafur Thors flutti, er stjórn hans tók við
sæti á Alþingi, gat hann þess, að stjórn ha,ns hefði hvorki tryggt
sér fyrirfram stuðning eða hlulleysi neins flokks. Framtíð stjórn-
arinnar væri óviss. Ríkissíjórnin myndi leita til lýðræðisflokk-
anna um samstarf til að leysa vandamálin, eftir því scm kostur
væri á. Hann lagði sérstaka óherzlu á, að rikisstjórnin myndi
reyna að tryggja áframhaldandi rekstur útgerðarinnar með
bráðabirgðaráðstöfunum fyrir áramót og snúast síðan gegn að-
steðjandi vandamálum í atvinnu- og efnahagslífi þjóðarinnar
með sainfelldum aðgerðum með nánu samstarfi lýðræðis-
flokkanna. — Pdkisstjórnin íekk daufar undirtektir hjá formönn
um þingflokkanna, er hún tók við. Ekkert vantraust var þó bor-
ið fram á hana ,sem þó mátti fyllilega búast við. Hinsvegar hef-
ur þjóðin tekið ríkistjórninni vel og telur hana, eftir atvikum
sjálfsagða. Sjálfstæðisflokkurlnn hafði á sínum tíma forustu um
samstarf þingflokkanna um að leysa utanþingsstj órn Björns
Þórðarsonar af hólmi með myndun nýsköpunarstjórnarinnar.
Nú hefur Sj álfstæðisflokkurinn tekizt þann vanda á lierðar að
mynda minnihluta stjórn til að forða þjóðinni frá utanþings-
stjórn. — Ekkert mannsbarn í landinu er í vafa um, að stjórn
Ólafs Thors og Bjarna Benediktssonar er líklegri til að ná heil-
brigðu samstarfi lýði'æðisflokkanna um úrlausn vandamálanna,
en utanþingsstjórn eða nokkur önnur minmhlutastjórn. Þjóðin
. vill samstarf lýðræðisflokkanna og treystir engum flokki betur
til að hafa forustu um það samstarf en Sjálfstæðisflokknum og
forustumönnum hans.
Aðstaða núverandi ríkisstjórnar er erfið. Ilún hefur aðeins 19
þingmenn af 52 að baki sér á Alþingi. En Sj álfstæðisflokkurinn
er sterkur og einhuga flokkur og 40% kjósenda landsins styðja
hann. Það er höfuðstyrkur lians að Sj ólfstæðisflokkurinn tekur
Svar við bréfi iðnnema.
1 36. tbl. blaðsins Vesturland, 15.
f. m., ritar Ólafur Ásgeirsson, iðn-
nemi grein, undir nafninu „Arn-
firðingur í Þór“, er segir að eigi að
vera lýsing á viðskiptum iðnnema
hjá Vélsm. Þór h.f. við stjórn og
framkvæmdastjóra fyrirtækisins
undanfarin ár.
Með því að í grein þessari er
mjög bailað frá réttu ináli, vildi ég
mega svara henni með nokkrum
orðum.
Vil ég þá geta þess, að reynslu-
tími iðnnema er ákveðinn skv. lög-
um um iðnaðarnám, 3 mánuðir. Að
þeim líma loknum getur hvor að-
ila dregið sig til baka. Það getur
því varla talizt saknæmt, þótt drag-
ist um einn mánuð að gera náms-
samning. Námssamningur sá, sem
gerður var við iðnnema 12. nóv.
1946, var eins og samningar þeir,
er gerðir höfðu verið þá undanfar
ið, enda var mér ókunnugt um, að
iðnfulltrúarnir í Reykjavík hefðu
gert nokkrar breyiingar á kjörum
iðnnema, en iðnfulltrúarnir eru
æðsta ráð í þessum málum. Var
því samningurinn gerður á hin
prentuðu eyðublöð, er lögreglu-
stjóri leggur tii, ásamt meðráðs-
mönnum nemanna, þar sem það
átti við og síðan sendir áleiðis til
sýslumanns, er svo sendi þá til
iðnráðsins í Reykjavík til sam-
þykktar. Eflir hæfilegan tíma
komu svo sámningarnir frá sýslu-
inanni aftur með þessari áritun:
„Undirritaðir Iðnfulltrúar eru sam-
þykkir framanskráðum námssainn-
ingi. — Reykjavík 30. 12, 1946.
Kristjón Kristjónsson, Einar Gísla-
son, Guðm. Halldórsson“. Ennfrem-
ur hafði sýslumaður áritað: „Samn-
ingurinn er í samræmi við iðnaðar-
námslögin. Skrifstofu Isafjarðar,
3. 2. 1947. Jóh. Gunnar Ólafsson."
Er nú kyrrt um rúm tvö ár.
Kringum áramótin síðustu kemur
svo Guðmundur Þorvaldsson, verk-
stjóri fyrirtækisins, að máli við
mig og segir að iðnnemarnir telji
kjör sín ekki rétt. Eg athugaði þá
samningana og greiðslur til iðn-
nemanriá og sá ekkert ósamræfni.
Sagði ég Guðmundi þelta. Frá því
seint í janúar þ.á . var ég svo frá
vinnu vegna veikinda um þriggja
mánaða skeið. En þegar ég kom til
vinnu aftur á s.l. vori, komu nem-
arnir að máli við mig og studdu þá
kröfu sína um breytt kjör, við aug-
lýsingu iðnfulltrúa í Lögbirtinga-
blaðinu 1. ágúst 1945, en þar er
gert ráð fyrir nokkuð breyttum og
rýiriri kjörum iðnnema, einkanlega
tvö síðari námsárin. Ég hafði ekki
séð auglýsingu þessa, þótt hún
birtist í Lögbirtingablaðinu á sín-
um tíma. En þegar nemendur vitn-
uðu í hana máli sínu til stuðnings,
hringdi ég strax til formanns- iðn-
fulltrúanna í Reykjavík, hr. Krist-
jóns Kristjónssonar og spurði hann
hversvegna iðnfulltrúarnir befðu
samþykkt athugasemdalaiisl samn-
ing, sem ekki væri í sainræmi við
auglýsingu úlgefna af þeim, um
kjör iðnnema. Svar hans var eitt-
hvað á þá leið, að auglýsingin hefði
helzt átt við þá staði, þar sem kjör-
in voru mun lakari en hjá okkur
og hefðu þeir talið kjörin í samn-
ingunuin viðunandi og því ekki
gert athugasemdir við þau. Liggur
það í augum uppi, að tæplega er
hægt að ásaka okkur fyrir kjör, sem
athugasemdalaust eru samþykkt af
æðstu mönnum, sem um það mál
fjalla í landinu.
Síðan hefir Ólafur Ásgeirsson
höfðað mál gegn Vélsm. þór h.f. og
krefst m.a., að farið verði eftir
nefndri auglýsingu um kjörin, en
samningurinn dæmdur ógildur. Er
ekki ófróðlegt að vita livor ráðstöf-
un iðnfulltrúanna verður talin gild-
ari.
Þetta, sem að framan er ritað, er
að sjálfsögðu aðalatriði í viðskipt-
um nemendanna við fyrirtækið og
mig og get ég með góðri samvizku
sagt, að ég hef ekki haft minnstu
löngun til að halla á ])á, þótt svona
hafi til tekizt.
Þá eru ýmis smærri atriði, sem
Ólafur ritar um af mikluin inóði,
svo sem er tekið var af kaupi nem-
enda tryggingargjöld til Almanna-
trygginga, en var síðan endurgreitt
þeim, er upplýst var, að fyrirtæk-
inu bæri að greiða gjöld ])essi fyrir
iðnnema sína. Slíkt getur komið
fyrir á beztu heimilum og er varl
efni í blaðaskrif. Þá vil ég minna
Ólaf Ásgeirsson á, að símtal það,
sem hann átti við mig og um getur
í skrifi hans, byrjaði hann með
ofstopa og hótunum og má liann
því ekki undrast, ])ó að honum
liafi ekki verið svarað með blíðu.
í seinustu vörn í máli Ó. Á., er bor-
in fram krafa um orlof fyrir eftir-
og næturvinnu. Ég minnist ekki að
krafa um þetta liafi áður koitíið
fram frá iðnnemum og svar það,
sem Ó. Á. tilfærir eftir mér, um
þetta atriði, er tilbúningur hans.
Ekki er það rétt hjá Ólafi, að
neinendur hafi allir farið úr þjón-
ustu fyrirtækisins að loknu náini.
Þar vinna nú a. m. k. 2 sveinar, er
lokið hafa námi þar. Þeir sveinar,
er byrjuðu vinnu lijá fyrirtækinu
er það lióf slarf sitt fyrir 7 árum,
vinna þar flestir enn.
Tel ég að ádeila Ólafs á fyrirtæki
það, er hann vinnur við og nýtur
kennslu hjá, sé vægast sagt full-
svæsin og óviðeigandi, enda þótt
ýmislegt beri á milli í bili. Vona
ég, að hann geti eftir nánari athug-
un, fallist á það sjónarmið.
Isafirði, 23. 11. — 1949.
Ólafur Guðnmndssoii.
að sér stjórnarmyndun af þjóðarnauðsyn, án tillits til þess hvort
það er vænlegt til fylgisaukningar fyrir hann sjálfan. Hann hef-
ur aldrei flúið ábyrgðina, cf þjóðarheill krefst. Hann mun enn
snúast við aðsteðjandi vandamálum með lieill alþjóðar fyrir
augum og væntir þess, að þjóðholl öfl utan þings og innan veiti
honum þann styrk, sem með þarf til að leysa vandamálin. Þjóð-
in metur þessa tilraun flokksins og fagnar því að tckizt hefur að
mynda ríkisstjórn innan þings.