Vesturland - 24.12.1952, Blaðsíða 6

6
VESTURLAND
RANKA WENDT:
barnaþorpinu.
Jól í
Þegar jólin nálgast, er ekki
laust við að við öll óskum okkur
einhvers. Það eru ekki aðeins börn-
in á Islandi, sem óska sér einhvers,
sei, sei, nei, börn um allan heim,
þar sem haldin eru heilög jól, eru
farin að hugsa, tala og dreyma um
jólin löngu áður en þau koma.
Eins er flóttabörnunum í Þýzka-
landi farið, sem komin eru frá
ýmsum þjóðlöndum og búa sam-
an í stórum braggabúðum. Sum
þeirra búa hjá pabba og mömmu,
en önnur hafa misst pabba sinn
og mömmu sína, ýmist eru þau
dáin eða hafa orðið viðskila viö
börnin sín.
Slíkir munaðarleysingjar búa i
stóra barnaþorpinu í Suður-Þýzka-
landi. I fyrra bjuggu þar 500 böm
á öllum aldri, allt frá ungbörnum
í vöggu að börnum á fermingar-
aldri.
Það var sama hve lítil eða stór
bömin voru, öll hugsuðu þau til
jólanna er þau fóru að nálgast. í
skólanum og á leikvöllunum var
talað um jólin. Þau bjuggu til jóla-
gjafir, teiknuðu, máluðu og bjuggu
til jólatrésskraut.
Börnin sem koma áttu fram á
barnaskemmtununum æfðu þjóð-
dansa sína og þjóðvísur. Barna-
skemmtanirnar voru haldnar til að
afla fjár til glaðnings handa böm-
unum í þorpinu. Þessvegna héldu
börnin skemmtanir, þar sem leikið
var á harmóniku, fiðlu og píano,
sungnar þjóðvísur og dansaðir
þjóðdansar.
Börnin, sem koma áttu fram á
fjarskyldum þjóðernum og komu
fram í þjóðbúningum sínum og
dönsuðu og sungu þjóðlög frá
ættlöndum sínum. Þau voru reglu-
lega dugleg og sum þeirra svo lítil,
að það var sannarlega gaman að
sjá þau og heyra.
Það var mikil aðsókn að
skemmtununum og fyrir aðgangs-
eyririnn var keypt bökunarefni,
appelsínur og súkkulaði. Dálítið
af súkkulaði hafði okkur áskotn-
ast á annan hátt. Dag nokkurn
barst okkur nefnilega bréf frá
nokkrum amerískum flugmönnum,
þar sem okkur var tilkynnt að þeir
myndu um hádegi næsta dag varpa
niður til okkar súkkulaði í smá-
fallhlífum úr vasaklútum.
Um hádegi næsta dag stóðu öll
börnin full eftirvæntingar úti á
grasvellinum. Allt í einu heyrðist
flugvéladynur og svo komu flug-
vélarnar. — Lítið á, þarna kemur
fyrsta fallhlífin, og þama kemur
önnur, sú þriðja, fjórða, fimmta.
Nei, það er þýðingarlaust að
reyna að telja því súkkulaðinu
bókstaflega rignir niður. Það var
nóg til að skipta milli allra bam-
alþjóða
anna og meira að segja heilmikið
afgangs, sem hægt var að geyma
til jólanna.
En hvemig áttum við að þakka
flugmönnunum ? Jú, nokkur eldri
börnin fóm inn og tóku lökin af
rúmunum sínum og mynduðu
stóra bókstafi á grasvellinum. Þeg-
ar flugvélamar flugu aftur yfir
þorpið, gátu þeir lesið: „Við þökk-
um ykkur“, skrifað hvítum stöf-
um á grænan grasvöllinn.
Svo vom það jólagjafirnar. Það
þarf mikils með til að gleðja
500 börn með jólagjöfum. Við, full-
orðna fólkið, höfðum þegar
snemma um sumarið, án þess að
börnin vissu nokkuð um, skrifað
fjölda manna, klúbbum og félög-
um í Bandaríkjunum og spurst
fyrir um það, hvort þau gætu sent
börnunum eitthvað til jólanna. Og
ég skal segja ykkur, að það kom
gríðarmikið af jólagjöfum. Jóla-
pakkarnir streymdu að. í þeim
voru bækur, teikniblíantar og
teiknibækur, saumadót og sokkar,
bílar, bátar og brúður, sápur, tann-
krem, þvottapokar, slaufur og allt
sem nöfnum tjáir að nefna.
Skólabörn í Ameríku höfðu
safnað og sent nokkuð af gjöfum.
Ykkur kann að þykja skrítið að
senda börnunum sápu, þvottapoka,
saumadót og tannkrem í jólagjöf,.
en þess óskuðu þau sjálf. Að hugsa
sér að eiga stórt og gott sápu-
stykki með ilmandi lykt í stað
vondu sápunnar sem þau urðu að
nota, sem freyddi næstum ekki
neitt, eða heila túbu af tannkremi
út af fyrir sig, eða mjúkan þvotta-
poka, eða saumadót svo þau gætu
lagað fötin sín sjálf.
Öllum gjöfunum var pakkað í
smápakka, skrifað nafn á hann og
sett í bing í stóru vöruskemmunni,
þar til átti að afhenda börnunupi
þá jóladagsmorgun, eins og gert
er í mörgum löndum, en ekki á
aðfangadagskvöld, eins og gert er
hér heima (á Islandi).
Aðfangadagsmorgun lögðu börn-
in síðustu hönd á verkið við að
skreyta herbergin sín. Þau bjuggu
3—5 á hverju herbergi og nú var
um að gera að skreyta herbergið
sitt eins vel og kostur var á með
myndum, klipptum úr blöðum,
teikningum sínum og grenigrein-
um. Dagstofuna skreyttu þau sam-
eiginlega. Þar stóð líka jólatréið.
Hver fjölskylda hafði sína dag-
stofu. Bömunum var skipt í „fjöl-
skyldur" og voru 25—30 börn í
hverri, ásamt einni „mömmu“ og
einum „pabba“. Þetta voru ekki
raunverulega pabbi þeirra og
mamma heldur kölluðu börnin
þau það.
Að lokum var orðið reglulega
notarlegt í öllum herbergjunum
og allt undirbúið fyrir aðfanga-
dagskvöld. Stóru, raflýstu jólatré
var komið fyrir á miðjum gras-
vellinum, sem lýsti jafn dásam-
lega og jólatréið á Austurvelli í
Reykjavík. Það sást frá öllum
byggingunum í kirkjunni var líka
jólatré. Ekki sóttu öll börnin sömu
kirkjuna og það voru ekki venju-
legar kirkjur, heldur húspláss sem
var innréttað eins og kirkja.
Aðfangadagskvöld fór hvert
barn til sinnar kirkju og hlustaði
á prestinn sinn segja, á þess eigin
móðurmáli, frá fagnaðarboðskap
jólanna, um Jesúsbarnið, sem
fæddist í fjárhúsi í Betlehem og
lagt var í jötu, um englana sem
sungu til hjarðmannanna á vellin-
um og vitringanna sem til Betle-
hem komu, til að sjá Jesúsbarnið.
Þótt jólaboðskapurinn sé fluttur á
mismunandi málum er hann sá
sami um allan heim. Og svo sungu
börnin jólasálmana sína, eins og
aðeins börn geta sungið þá.
Öll sungu þau eins fallega og vel
og þau gátu. Nokkuð af sálmunum
eru þeir sömu og við syngjum,
eins og t.d. „Heims um ból“ og „I
Betlehem er barn oss fætt“.
— Þú getur ímyndað þér, að það
var undarlegt að heyra „Heims um
ból“ bæði á þýzku, pólsku og fieiri
málum, en lagið er nákvæmlega
það sama svo ég söng með.
Um kvöldið var veizla í borð-
sölunum. Langborðin voru prýdd
smekklega með kertum og greni-
greinum og marglitum pappír og
ljúffengur veizlumatur borinn á
borð. Síðan var útdeilt kökum,
appelsínum og eplum.
Að borðhaldinu loknu voru borð-
in tekin upp, svo að bömin gætu
dansað kringum jólatréið og sung-
ið jólasálmana sína. Nú, þegar öll
börnin sungu saman í einu, sungu
þau aðallega á þýzku, því hana
skildu þau flest.
Jóladagsmorgun vöknuðu öll
börnin við undarlegan bjölluhljóm.
Þau þustu út í gluggana, til að sjá
hvað væri á seiði. Hvað var þetta?
Var þau að dreyma? Var það ekki
sjálfur jólasveinninn í rauðum
frakka með stórum skinnkraga,
sem kom á fleigiferð upp tröðina
á sleða, sem skreyttur var jóla-
trjám. En úti var enginn snjór, svo
jólasveinninn hafði orðið að setja
hjól undir sleðann sinn, því ella
hefði hann ekkert komizt áfram.
Hesturinn ,sem sleðann dró, var
prýddur bjöllum og aftan á sleð-
anum stóð jólasveinninn feitur og
föngulegur og hringdi stórri bjöllu,
en fyrir framan hann voru marg-
ir stórir pokar. Nú stöðvaði jóla-
sveinninn hestinn og hljóp af
sleðanum. Hann tók einn pokann
á bak sér og gekk inn í fyrstu
bygginguna. Hann heimsótti all-
ar „fjölskyldumar“ í hverri ein-
ustu byggingu, og hafði jólapakka
handa öllum börnum, hvort sem
þau voru lítil eða stór. Hver pok-
inn af öðrum tæmdist. Hvílíkar
jólagjafir.
Jólasveinninn fór inn í hverja
bygginguna af annari eftir því sem
leiðin lá og alltaf fjölgdði börnun-
um sem eltu hann. Þegar hann að
lokum kom á leikstofuna og vöggu-
stofuna, hafði hann langan hala á
eftir sér af skólabörnum. Jóla-
sveinninn talaði bæði þýzku, rúss-
nesku og pólsku og greiddi fúslega
úr öllum spurningunum sem börn-
in létu rigna yfir hann. Börnin
sungu fyrir hann marga söngva og
þökkuðu honum að lokum hjart-
anlega fyrir komuna. Helzt hefðu
þau viljað fylgja honum út úr
þorpinu, en það máttu þau ekki,
því að jólasveinninn var á mjög
hraðri ferð og átti eftir að heim-
sækja fjölda barna í öðrum þorp-
um.
Síðan fóru bömin að heimsækja
hvert annað og sjá hvað hver hafði
fengið og hvað vel var skreytt hjá
hinum. Um eftirmiðdaginn héldu
þau hvort öðru veizlu í dagstof-
unni sinni og fengu kakaó og kök-
ur úr stóra eldhúsinu. „Pabbi og
Mamma“ gáfu öllum sælgætis-
poka. Börnin fóru í leiki, dönsuðu
kring um jólatréið, sungu og döns-
uðu þjóðdansa hvert fyrir annað
langt fram á kvöld, bæði þetta
kvöld og aðra daga um jólin.
í ár halda víst mörg þessara
barna jólin hátíðleg í allt öðru
landi. Sum halda upp á jólin í föð-
urlandi sínu í Evrópu, önnur jafn-
vel í Ástralíu, Canada eða í
Ameríku. Sum hjá elsku pabba og
mömmu, önnur hafa eignast nýja
fjölskyldu og eignast nýjan pabba
og nýja mömmu, sem hafa gert
þau að kjörbörnum og vilja hafa
þau hjá sér eins lengi og þeim
endist aldur til, af því að þau hafa
misst foreldra sína.
Enn önnur eru ennþá á barna-
héimili.
En öll munu þau lengi muna
jólin, sem þau héldu hátíðleg á-
samt börnum frá mörgum mis-
munandi löndum, sem töluðu mörg
fjarskyld tungumál í stærsta al-
þjóða barnaþorpi heimsins í Suður-
Þýzkalandi.
(Lausl. þýtt).
/