Vesturland - 24.12.1958, Síða 8
8
VESTURLAND
GJAFIR VITRINGANNA
Einn dalur áttatíu og sjö sent.
Það er allt og sumt. Og sex-
tíu sent af því í smáu. Aurana
hafði hún dregið saman með því
að prútta um verðið við matvöru-
kaupmanninn, grænmetissalann og
slátrarann þar til hún roðnaði af
blygðun. Della taldi aurana þrisv-
var. Einn dalur áttatíu og sjö sent.
Og á morgun var aðfangadagur
jóla.
Það var bersýnilega ekkert ann-
að að gera en fleygja sér niður á
litla óhreina legubekkinn og gráta.
Og það gerði Della. Þetta styrkir
þá skoðun að uppistaða lífsins sé
grátur eða hlátur þar sem grátur-
inn skipi hærri sess.. Ibúð búin
húsgögnum var ekki leigð fyrir
minna en átta dali á viku og þessi
íbúð bar ekki beinlínis vott um fá-
tækt. í forstofunni á neðri hæðinni
var bréfakassi en í hann komu
aldrei bréf, og ónýt dyrabjalla. Á
hurðinn var nafnspjald, sem á var
letrað „Hr. James Dillingham“.
I hvert skipti sem James Dill-
ingham kom heim til sín faðmaði
konan hann og kallaði hann Jim.
Della hætti að gráta og púðraði
sig. Hún stóð við gluggann og
horfði dapurlega á gráan kött, sem
gekk á grárri girðingu í gráum
húsagarði. Á morgun var aðfanga-
dagur jóla og hún átti aðeins einn
dal og áttatíu og sjö sent til að
kaupa fyrir jólagjöf handa Jim.
Mánuðum saman hafði hún lagt
fyrir hvern eyri sem hún gat, með
þessum árangri. Tuttugu dalir á
viku hrökkva skammt. Útgjöldin
höfðu verið meiri en hún hafði
reiknað með. Þannig er það alltaf.
Aðeins einn dalur og átta tíu og
sjö sent til að kaupa fyrir jóla-
gjöf handa Jim. Jim sínum. Marg-
ar ánægjustundir hafði hún átt
þegar hún var að hugsa um jóla-
gjöfina fyrir Jim. Eitthvað sjald-
gæft, ósvikið og fallegt varð það
að vera. Eitthvað sem verðskuldaði
það að vera eign Jims. Milli glugga
herbergisins var stór spegill. Della
gekk að speglinum og virti fyrir
sér mynd sína. Augu hennar ljóm-
uðu en andlitið var náfölt. I flýti
leysti hún hárið og lét það falla um
herðar sér.
Ungu hjónin áttu tvennt, sem þau
SAGA EFTIR O. HENRY.
voru mjög hreykin af. Annað var
gullúr Jims, sem forfeður hans
höfðu átt. Hitt var hár Dellu. Ef
sjálf drottningin af Saba hefði
búið í íbúðinni hinu megin götunn-
ar myndi Della hafa látið hárið
hanga út um gluggann einhvern
daginn til að þurrka það aðeins til
að gera gull og gimsteina hennar
hátignar einskisvirði. Hefði Saló-
mon konungur verið dyravörður
hússins og hlaðið öllum auðæfum
sínum upp á ganginum mundi Jim
hafa dregið upp úrið sitt í hvert
skipti, sem hann fór framhjá, að-
eins til að sjá hann rífa í skeggið
af öfund.
Hið fagra hár Dellu flæddi um
hana í bylgjum og glitraði eins og
foss í sólskini. Það náði niður fyrir
hné og myndaði næstum hjúp um
hana. Því næst batt hún það upp
aftur í flýti og taugaóstyrk. And-
artak var hún á báðum áttum, og
stóð hreyfingarlaus. Nokkur tár
hrundu á slitna gólfábreiðuna.
Hún fór í brúnan jakka og setti
upp brúnan hátt. Með pilsaþyt og
ljóma í augum þaut hún út um
dyrnar, niður stigana og út á götu.
Hún nam staðar við verzlun,
sem á var letrað „Frú Sofronie“.
„Alls kyns vörur úr hári.“ Della
hljóp upp einn stiga, jafnaði sig,
varp öndinni. Stór, fölleit, kulda-
leg og harðneskjuleg, þannig var
frú Sofronie.
„Viljið þér kaupa hárið mitt?“
spurði Della.
„Ég kaupi hár“, svaraði frúin.
„Takið ofan hattinn, við skulum
sjá hvernig það lítur út.“ Della
tók af sér brúna hattinn. „Tuttugu
dalir“, sagði frúin og lyfti hinu
fagra hári með æfðum höndum.
„Fáið mér þá fljótt“, sagði
Della.
Næstu tvær stundir léið hún sem
á rósrauðum vængjum. Gleymdu
þessari óeiginlegu samlíkingu. Hún
var að leita að gjöf handa Jim.
Hún fann hana að lokum. Hún
hafði örugglega verið búin til
handa honum og engum öðrum.
Það var engin henni lík í neinni
verzluninni. Hún hafði komið í þær
allar. Það var úrfesti úr platínu,
einföld og látlaus að ytra útliti og
eins og allir góðir munir ættu að
gera bar hún það með sér hvers
virði hún var, án þess að vera al-
sett ginnandi skrauti. Hún var
jafnvel samboðin úrinu. Jafnskjótt
.og Della sá hana vissi hún að Jim
yrði að eignast hana. Hún var eins
og hann, látlaus og mikils virði.
Sú lýsing átti við bæði. Ilún þurfti
að greiða tuttugu og einn dal fyr-
ir festina. Svo hraðaði hún sér
heim með áttatíu og sjö sentin.
Með þessa festi við úrið þyrfti Jim
ekki að skammast sín fyrir að líta
á það hvar sem væri. Þó að úrið
væri stórt og fallegt leit hann
stundum á það í laumi, til þess að
gamla leðurólin, sem hann notaði
sem úrfesti, sæist ekki.
Þegar Della kom heim vék gleði-
víman örlítið fyrir skynseminni.
Hún tók fram krullujámið, kveikti
á gasinu og tók að bæta úr því
tjóni sem örlæti hennar og ástin
til Jim höfðu valdið henni. Innan
skamms var höfuð hennar alsett
lokkum, örsmáum lokkum, sem
gerðu hana einna líkasta hirðu-
lausum skólastrák. Hún skoðaði
sig vandlega og gagnrýnandi I
speglinum.
„Ef Jim gerir ekki út af við
mig,“ sagði hún við sjálfa sig, „áð-
ur en hann horfir á mig í annað
sinn, mun hann segja að ég líti
út eins og kórstúlka á Coney Is-
land. En, hvað gat ég gert — hvað
gat ég keypt fyrir einn dal og átta-
tíu og sjö sent?“
Klukkan sjö var kaffið lagað og
pannan tilbúin til að steikja kjöt-
ið.
Jim kom aldrei of seint. Della
hringaði festina í hendi sér og
lagði hana á borðshornið, sem vissi
að þeim dyrum, er hann gekk jafn-
an um. Þá heyrði hún fótatak hans
niðri og hún fölnaði andartak. Hún
hafði þann sið að biðja örlítillar
bænar þó um einföldustu hvers-
dagshluti væri að ræða. Nú hvísl-
aði hún: „Góður guð, gefðu að
honum finnist ég var ennþá jafn
fögur.“
Dyrnar opnuðust og Jim kom
inn og lokaði á eftir sér. Hann var
grannvaxinn og alvarlegur á svip.
Vesalings pilturinn, hann var að-
eins tuttugu og tveggja ára og
hafði fyrir fjölskyldu að sjá. Hann
vantaði nýjan frakka og átti enga
vettlinga.
Jim snarstanzaði fyrir innan
dyrnar og stóð hreyfingarlaus eins
og veiðihundur hjá hóp af akur-
hænum. Hann starði á Dellu. í aug-
unum fólst eitthvað, sem hún ekki
skildi. Það skelfdi hana. Það var
hvorki reiði né undrun, hvorki van-
þóknun né ótti, né nokkur þeirra
tilfinninga, sem hún hafði gert
ráð fyrir. Hann einblíndi á hana
með þessum einkennilega svip.
Della ýtti borðinu til hliðar og
gekk til hans.
„Jim, ástin mín,“ hrópaði hún.
„Horfðu ekki svona á mig. Ég lét
klippa af mér hárið og seldi það
vegna þess að ég hefði ekki getaö
Framhald á 16. síðu.
KISA KÍKIR I VESTURLAND
(Ljósm.: Jón A. Bjarnason).