Brautin - 06.07.1928, Page 1
Ritstjórar:
Sigurbjörg Þorláksdóttir.
Sími 1385.
Marta Einarsdóttir.
Sími 571.
Brautin.
Ötgefendur:
N o k k^- a r k o n u r
í Reykjavík.
Afgreiöslusfmi:
491.
1. árgangur.
Föstudaginn 6. júlí 1928.
2.
tölublað.
Starfið.
B
□
n
□
□
□
□
□
□
□
□
□
E*3
□
E3
□
Stokkabelti
af ýmsum gerdum og alt sem tilheyriv
upphlut sérlega vandað, með hin hestu
meðmæli frá kvennablaðinu Brautin.
Jón Sigmundsson & Co.
sími 383 Skvautgvipavevslun. Laugaveg 8
□
□
□
□
□
□
□
□
□
E3
□
□
□
Þegar nú fáeinar konur hefj-
ast handa, að gefa út vikublað,
sem á að fjalla um áhuga- og
velferðarmál þjóðarinnar, þá er
það eðlilega i þvi trausti að
konur um alt land taki blaðinu
vel og liðsinni því af fremsta
megni. Það er líka ótvíræð
skylda okkar, ekki siður en
karlmannanna, að hugsa og
starfa, ekki sist nú, þegar við
höfum fengið mörg og mikií
aukin réttindi. T. d. höfum við
fengið kosningarrétt og kjör-
gengi. En hvernig getum við
greitt atkvæði nema að við sé-
um málunum kunnugar, svo að
við finnum að við höfum breytt
eftir bestu sannfæringu.
Sumir halda því fram, að
kvenfólkið kunni ekki að hugsa,
og |>á auðvitað hvorki að skrifa
eða halda ræður. Það kann rétt
að vera að nokkru leyti, því
kvenfólk hefir til þessa tíma
tiltölulega lítið gefið sig að op-
inberum málum. En að kven-
fólk alment liafi minni skyn-
semi, sljóari hugsun eða dóm-
greind en ltarlmenn, því vil ég
ekki trúa. En aftur á móti hef-
ir ýmislegt tafið fyrir þroska
kvenna og gjört, að þær hafa
orðið eftirbátar karlmanna á
þessu sviði. Enda hafa þær ekki
fyr en á seinni árum haft jafn-
rétti við karlmenn að skólura
og embættum, heldur ekki haft
eins marga frjálsa stund, til að
auðga anda sinn, þvi hvers-
dagsstörfin taka venjulega upp
hverja stund þeirra, einkum til
sveitanna. Áður fyr var það
jafnvel álitið óviðeigandi að
konur skiftu sér af almennum
rnálum. En nú, þegar stofnað
er blað, sem enginn stjórnmála-
flokkur stendur að, blað sem er
óháð öðru en því, sem við kon-
ur alítum gott og göfugt, þá er
það ósk okkar og von, að bæði
yngri og eldri konur vakni nú
til að hugsa og til að færa
hugsanir sínar í búning, og
sendi blaðinu „Brautin“ kveðju
sína.
Þá efast ég ekki um, að við
i framtíðinni geturn látið
margt gott af þessu samstarfi
°kkar leiða, að eins ef konur
11111 alt land vilja rétla blaðinu
hjálpandi hönd, og breiða það
sem inest i\t um sveitir lands-
ins, og með þv{ ag senda því
greinar um sín eigin áhugamál
°g sveitarfélagsins, sern þær lifa
ií. —
Barnaheimili
fyrir kaupstaðabörn.
Foreldrum kaupstaðabarna —
einkum Reykjavikurbarna —
og hverjum þeim, sem frá al-
mennu inannúðar- og þjóðfé-
Iagssjónarmiði hugsa um og
bera fyrir brjósti heill hverrar
uppvaxandi kynslóðar, er það
inikið áhyggjuefni og alvöru-
mál, að eitthvað sé gert, meira
en verið hefir, til þess að sjá
fyrir því, að kaupstaðabörnin —
einlcum í stærri lcaupstöðum •—
eigi kost á því að komast um
hásumarið eitthvað burt frá
skarkala götulifsins. Þar sem
viðurkent er og alkunnugt, að
þau verða oft og einatt fyrir
misjöfnum áhrifuin og ýmis-
konar spillingu, sem inótað get-
ur líf þeirra á fullorðins aldri.
Oft á mjög óheppilegan og öin-
urlegan hatt. Auk þess sem
þeim er búið heilsutjón af ó-
hollustu götulífsins.
Af þessum ástæðum óska
1‘lestir foreldrar þess, að koma
börnum sinum i sveit á sumr-
in, ef þess er kostur; þar sem
líka viðurkent er, að það sé
börnunum á margan liátt holl-
ara og happadrýgra, bæði fyrir
likams- og sálarþroska og fram-
tíðarheill.
En þetta cr ýmsum erfiðleik-
um bundið,* ekki síst í strjál-
býlu, vegalitlu landi, þar sem
fólkinu fjölgar miklu meira í
kaupstöðum en sveitum, eða
jafnvel eingöngu í kaupstöðum,
eins og hér á sér stað. Og enn-
fremur veldur það örðugleikum
hér, að flestir eru fátækir og
eiga sér fárra úrkosta völ með
börn sín, um það sem þeim má
til hamingju verða og þjóðinni
til heilla í framtiðinni.
Þessvegna virðist vera full
þörf á þvi, að meira sé gert
hér en verið hefir, til þess að
koma upp barnaheimilum í
sveit fyrir kaupstaðabörn, eink-
um hin latækari, eins og gert er
í öðrum löndum.
Jafnframt þvi sein komið væri
upp fleiri og stærri barnaheim-
ilum i sveit en áður, mætti jafn-
framt gera þau að verklegum
og menningarlegum skóla fyrir
börnin, sem þar dvelja, með
reglubundinni kenslu sem stefn-
ir að ákveðnu marki, einkanlega
ef þessum heimilum er komið
upp sem sjálfstæðum stofnun-
um, sem ekki væru háð hentug-
leikum þeirra, sem húsnæðið
eiga, eins og verið hefir. Og sem
settu sér í upphafi ákveðið
markmið og takmark barnanna
vegna. Hafa mætti til fyrir-
myndar á þessum heimilum að-
ferðir þær sem unnið er eftir í
„Boys and Girls Club’s* ‘i Ame-
ríku, og lýst hefir verið nokkuð
rækilega í erindinu „Hugur og
hönd“ eftir Metúsalem Stefáns-
son búnaðarmálastjóra, sem birt
var í Búnaðarritinu fyrir fá-
um árum, og einnig var gefið
út sérprentað og sent öllum
ungmennafélögum landsins.
Sú starfsemi, sem þar er lýst,
er að vísu sniðin við hæfi eldri
barna en hér væri um að ræða
á barnaheimilum fyrir kaup-
staðabörn, sem myndu helst
verða á aldrinum 5—10 ára, og
auk þess eru hér aðrar ástæður
og staðhættir en í Ameríku.
Þess vegna þyrfti að breyta til
i mörgum greinum, en það virð-
ist lika gjörlegt án þess að aðal-
tilgangurinn breytist, en hann
er sá, að venja unglingana við
sveitastörfin, kenna þeim réttar
aðferðir og handtök við þau,
vekja hjá þeim ást á og virð-
ingu fyrir vinnunni og kenna
þeiin að meta gildi hennar og
sveitalifsins og sveitastarfanna
fyrir þjóðfélagið. Má að vísu
segja að það standi sveitinni
nær að taka upp þessháttar upp-
eldisaðferðir til að hæna fólkið
að sér — og vonandi gera þær
það fyr eða siðar — en það