Samtíðin - 01.03.1949, Page 12

8
SAMTÍÐIN
Allir bændur og aðrir ræktunar-
menn ættu að lesa þessa grein:
Timohty
NO ER VETUR. Moldin liggur
undir hjúpi fanna, stirðnuð og
köld. En vorið kemur með sínar
annir og vonir til vor allra, vonir
um yl og gróður og ljós og líi'. Hag-
ur bóndans, sem kaupir vélar, bygg-
ir sér snotur hús og kynbætir fénað
sinn, byggist framar öllu öðru á þvi,
bvað sprettur úr moldu á býli hans.
Hann ræður ekki öllu um það, en
vit hans og elja og þekking á að
marka það, sem mest er um vert nú
orðið, yið 'ræktunarbúskap, iivað
sprettur á túni og í garði. Hvað
sprettur úr þeirri mold, sem bann
ræktar sér til arðs og niðjum sín-
um til óðals? Það sprettur taða, góð
islenzk taða. Það sprettur sáðgresi,
lélegt sáðgresi, segir fjöldi bænda.
Nýræktin er léleg ’framan af, en
batnar með árunum, segja bændur
líka. Útlendingur, sem ferðaðist
viða um sveitir sunnan lands, spurði
mig: „Hvernig stendur á þvi, að ég
sé hvergi vel ræktað sáðtún? Og þó
skilst mér, að túnræktin sé aðal
allrar ræktunar hér á íslandi og
böfuðnauðsyn“. Já, hvernig stcndur
á því, að bændur eru enn ekki biinir
að læra tökin á þvi að rækta gras
— gott gras — góða töðu og bafa
yfirleitt ótrú á sáðgresi og sáðtún-
um, nema sem leið að því marki, að
binn þétti en kolllági töðugróður
verði einráður og setji svip sinn á
túnin til frambúðar. Hví er gras-
akurinn enn óþekkt hugtak í bú-
skap bændanna?
Meðal-töðufall á landinu öllu er
40 hestar af ha. Á góðum búum i
þeim sveitum Noregs, er næst liggja,
er það 100 hestar a'f ha. Fyrr má nú
rota en dauðrota. Hin lélega og að
mörgu leyti vanmetna sáðsléttu-
ræktun vor liefur verið og er víðast
þannig tilkomin, að sáð er grasfræ-
blöndu, mörgum misjöfnum teg-
undum, og allir sá því sama, bvern-
ig sem landið er og hvernig sem
það er unnið og' bvað sem borið er
í það og á. Nú verða bændur að
fara að gera þær kröfur til sín
sjálfra að gera betur, af meira viti
og meiri þekkingu, og haga rækt-
uninni eftir því, sem bægt er, mið-
að við jarðveg og ræktunarástand.
Halda áfram að sá blönduðu gras-
'fræi, mörgum tegundum, í brað-
unna nýlækt og lélegt land, en sé
um frjótt land að ræða og þó eink-
um um endurræktun ganialla
túna, á að reisa markið miklu
hærra. Stefna á að því að fá geysi-
sprettu af úrvalsgrösum. Og þó að
slíkt sáðgresi verði ekki langlíft, bví-
lík uppörvun og hressing er ])að
ekki fyrir auga og hönd og buddu
bóndans að slá kjarngresi á miðjar
síður og fá 60—80 besta af ba. Þá fær
bann bug á að plægja upp gamla
túnið og vanda ræktunina. „Ef end-
istu að plægja, þú akurland fær“.
Nágrannar vorir á Jaðri og víð-