Sameiningin - 01.04.1887, Blaðsíða 13

29—
látt. Og hvernig tekst honum þá að sýna mönnum skynsem
islega, að ];að sé ekki óréttlátt ? Hann segir; „Allt þaö, sem
heíir einhvern snefil af eyðilegging, af sjúkdómi, af dauða, er
eigi sent af honum (guði); það er sent af sjáifum oss
yfir oss sjálfa", og þessi seinustu orð eru prentuð með
gisnu letri til að sýna áherzluna, er á þeim liggr. Svo allt
hið óendanlega böl, sem áumingja-mennirnir liggja undir, hafa
þeir sent yfir sig sjálfir ! Svo turninn, sem féll yfir mennina
í Sílóam á Krists tímum, var sendr yfir þá af þeim sjálfum !
Svo jarðskjálftinn í Charleston í fyrra og þær hörmungar, er
þar með fylgdu, var sending frá því fólki sjálfu, er fyrir þeim
vandræðum varð, yfir sjálft sig! Hver skilr nú ? Og ekki
batnar, þegar rétt á eftir þessarri óskynsamlegu setning er sagt,
að „vér verðum stundum hrifnir af reimum og tannhjólum
þessarar feykimiklu maslcínu (heiminum) og molaðir og marð-
ir“. Svo þá er hið jarðneska höl orðið oss ósjálfrátt! Hvað
ræðr gangi þessarar vélar eftir Jansons skoðan ? Hið eilífa
náttúrulögmál, segir hann. Frá hverjum er það lögrnál ? Frá
guði auðvitað. Er guð ekki alskyggn, almáttugr, eilífr kærleikr ?
Ekki neitar Janson því. Hvernig víkr því þá við, að hann
skapar þessa heimsmaskínu eins og hún er og lætr þetta nátt-
úrulögmál sitt hrinda lienni á stað, vitandi það með fullkom-
inni vissu, að hún, þessi voðalega vél dráps og eyðileggingar,
hlýtr að lenda á óteljandi þúsundum þúsunda mannaumingja
og merja þá og mola miskunnarlaust ? Nei, hór er ekkert und-
anfœri með tóma skynsemina. það hœtir ekkert úr fyrir guði
með tilliti til stjórnar hans á heiminum að segja að það sé
heimsvélin, en ekki guð sjálfr, sem menn ýmist sjálfrátt eða
ósjálfrátt lenda undir; því hver skóp þá vél nema guð ?
hver hleypti henni á stað nema guð ? liver heldr henni
í gangi nema guð með sínu ósveigjanlega náttúrulögmáli ?
þegar Janson talar um guð Gyðinga og guð kristinna manna,
þá er hann í fullkominni mótsögn við sjálfan sig. Sé það
frá skynseminnar sjónarmiði grimmr og ranglátr guð, sem
kemr fram í gamla testamentinu, þá er hann engu síðr grimmr
og ranglátr sá guð, sem þann dag í dag ræðr og ríkir í heimin-
um. En sannleikrinn er þetta: „Mínar hugsanir eru ekki
yðar hugsanir og yðar vegir ekki mínir vegir, segir drottinn"
(Esaj. 55, 8). Vér verðum að trúa því, að drottinn sé kærleikr-