Sameiningin - 01.09.1888, Page 9

—118—
ritaGa ojS yerSr þá lifanda prð, sejn þá auövitað skilst af,
sjálftj sér og í flestum tilfellum hlýtr aö bera einhvern
Avöxh Og þá lifnar lestrarfýsn almennings, sem því miðr
öú Hggr allt of mjög í dái. Hinn andlegi sjóndcildarhringr
hins lesanda almennings fœrist út í allar áttir. þaö fer
ekki aö standa á sama, hvað fólki ev boðið að lesa. Menn
l,esa þá ekki, eins og nú gjöra óneitanlega margir, helzt
það í blöðum og tímaritum, sem ómerkilegast er, en hlaupa
algjörlega yfir þýðingarmestu ritgjörðirnar, Og um leið fá
þá útgefendr timarita iieilbrigöa leiðbeining frá almennings-
álitinu um það, hvað og hverníg eigi að rita,
þaö má þd 60gja, og í fljútu bragði getr það sýnzt
»att vora, aö eítt gott só þö við það, að almenningi þjóð-
■ar vorrar hefir svo illa verið kenut að lesa, það að ill og
afvega leiðandi rit, sem fólkí eru fengin í hendr til lestrs,
geti ekki umturnað mönnum eins mjög eins og þau eflaust
gaeti» ef menn væri vel læsir, svo vel læsir, að lestr þeirra
væií fyrir þeim alveg sama eins og þeir heyrði höfundana
segja það pei-sónulega við sig, seni rit þeirra hafa inni að
halda. En það er á sama hátt og segja má, að blindir
menn fyrir það að vera blindir sleppi við að sjá hið marga
illa 1 heiminum, er að eins ber fyiir augu sjáandi manna,
eða aö heyrnarlausir menn sökum síns heyrnarleysis frels-
ist frá þvf, að heyra svq margt syndsamlegt og siðum
spillanda, er þeir hljóta að heyra, sem fullkomna heyrnar-
gáfu hafa Enginn maðr óskar þó eftir því að vera sjón>
láU9 og heyrnarlaus, Og eins mun enginn almennilega les-
andi maðr óska eftir því, að hann væri orðinn ólæs, þó
ekkí að eins góð, holdr líka ill og háskaleg rit liggi
opin fyrir honum. Kaþólska lcirkjan hefir lengi viljað bœgja
almepningi frá upplýsing, af þeirri ástœðu, að með aukinní
Upplýsing opnaðist augu manna einnig fyrir hlnu illa, og
*vo myndi það verða svo tælanda, að menn félli fyrir
þeirri freisting, tœki til að aðhyllast það og elska. En
þessi skoðan er herfileg villa, enda mótmæla henni allir,
sem með nokkurri trú og nokkru viti heyra vorri kirkju
Menn geta ekki lesið góð rit, ef menn eiga að vera
ólæsár á íll rit. Og sú upplýsing, sem hin góðu rit veita