Sameiningin - 01.06.1936, Blaðsíða 8

98
hundrað mílur til að sjá knattleik, borgað hálfan þriðja dal
fyrir aðgöngumiða, og keypt mér góða máltíð að kvöldi. A
hverju missiri kaupi eg nýjan hatt, þótt sá gamli sé fullgóður.
Eg sendi blómsveiga, bæði af kurteisi og fordild, á hvert
heimili þar sem kunningi fellur í valinn. Aldinakökur, feita
kalkúna og útlend vínföng legg eg til borðs heima hjá mér á
hverjum tyllidegi. Kaffihúss-reikningurinn er nokkrir dalir
á mánuði. Svipað l'er til leikhússins og í rakarann. En eg
er fátækur maður, og svo eru aðrir hér í sveit, hundruðum
saman.
Fimta dæmi. Hér í nágrenninu er nítján ára kryplingur
svartur, sem alveg vafalaust er gæddur frábærri sönglistar-
gáfu. Hann vinnur fyrir hálfum öðrum dal á viku, með fæði,
og dregur einhvern veginn saman nóg til að borga örfáar
píanó-“lexíur” á ári. Hann er farinn að leika lög eftir Bach
og Liszt mæta vel — áreiðanlega af till'inningu. Og þó fær
hann ekki að æfa sig nema einu sinni í vilcu, þegar honum
er leyft að nota slaghörpuræfilinn í kirkjunni sinni í tvær
stundir samfleytt. Fyrir tvo dali á mánuði gæti eg leigt hljóð-
færi handa þessum dreng og útvegað honum góða tilsögn fyrir
aðra tvo.—
Sjötta dæmi. Svertingjakona öldruð lifir hér á næstu
grösum. Hún lifir á að “taka inn þvott.” Hún er um átt-
rætt, ellihrum, sjónin á förum. Hún fékk sér gleraugu með
pósti fyrir þrjátíu og fimm cent. Fyrir eina fimm dali gæti
eg útvegað henni augnaskoðun og gleraugu með og líklega
bjargað henni frá sjónleysi. Og hér eru mörg önnur dæmi
þessu lík á næstu grösum.
Sjöunda dæmi. í öllum sveitum hér nærlendis eru tugir
svertingjabarna, sem ekki njóta þessarar tólf vikna árlegu
skólavistar, er þeirn er ætluð — af því að þau hafa ekki skild-
ing fyrir bækur og skólagögn. Þrír dalir handa hverju barni
væri alveg nóg til að sjá þeim öllum fyrir skólavist. — Hér
eru líka hvít börn í tugatali, sem þurfa lækningar við á augna-
kvillum, eða skemdum tönnum eða hálseitlum, eða þá heilsu-
samlegan mat og fatnað. — Og heilmargt íolk, sem af verstu
fáfræði um almennar heilbrigðisreglur er jafnt og þétt að
bera sýkingarefni út um alt nágrennið.—-
AIls konar dæmi. Hér í þorpinu, þar sem eg vinn að
skólakenslu, sé eg hvað eftir annað sex ára drengi reykja
óhreina vindlings-stúfa, sem þeir hafa týnt upp úr sorpinu.
Ef til vill úr munninum á sýkturn manni. En eg er of önnum
kafinn, eða eitthvað hamlaður, og geng fram hjá þeim. Og