Íslendingur - 08.12.1916, Síða 2

198
ISLENDINQUR
50. tbl
t-*'*-*-* • • • • • • • • • • t •••••••••••••••••• • • « • • •
Góðar og gagnlegar
J ó 1 a g j a f i t
ættu menn, sjálfum sjer í hag, að kaupa í BRAUNS VERSLUN.
i'H
S %
;o ^
^ «>
Mftj
O j;
C3 ■=
E
Aí ^
«o
I °
Q £
.r
|w
^ E
<u
o ^
'O ?
O
Gullfallegar Manchetskyrtur viðurkendar hinar fallegustu í bænum Svart Alklæði ljómandi fallegt. Blá ágæt CHEVIOTT í Kjóla, Drengjaföt og karím. Spariföt. Karlmanna Waterproof- <ápur fleiri hundr Ágætt Flauel í gífurlegu úrvali.
Loðhúfur og Skinnhúfur langbestar og ó- dýrastar hjá okkur. Ágæt Ullarteppi aðeins 5.75 stk. JVloire Millipiís í gullfallegum lit- um og mörgum tegundum. Kven Slifsi hvergi fallegri hvergi ódýrari ivergi meira úrval. Silkitau fjarska mikið úrval, hvergi betra eða ó- dýrara.
Nærfatnaður allskonar, Kven Náttkjólar úr Fló- Drengjaföt í stærstu úrvaii. Karlm. PEYSUR, Drg. PEYSUR í afarmiklu úrvali. Impregnerede Karlmanna FRAKKAR, Göngustafir nýkomnir, afarstórt úrval.
Siiki Vasaklútar mjög fallegir, stórt úrval. Silki Hálsklútar mikið úrval. K)ÓLPILS mjög snotur. VINDLAR í smákössum, stórt úrval. Manchetu- hnappar gullfallegir. *"
O
á cs
•n o
n>
5 £
n> rr.
5* °°
sg
tra ^
Q*l>
c K
£r g*
!■§■
=r o'
B CfQ
cr
S-^o
<
o« ■
Brauns verslun.
Bald. Ryel.
kolaverðið og horfur allar er þetta
tnál, þótt skamt sje á veg komið,
vel þess vert' að því sje gaumur
gefinn, ekki síst af Akureyrarbúum
Reynist akleiðið fær, sem endilega
þarf að ransaka þegar snjóa leggur
þarf að fá leyfi landeigandans, brjóta
svo kolin og koma þeim upp á
brúnina, sæta síðan lagi og nota ak-
færið er best hentar. En þessi flutn-
ingur verður svo dýr segja sumir.
Já, víst getur hann skift allmörgum
krónum á tonn samkvæmt stífasta
kauptaksta. En hvernig skal meta,
þegar um tvent er að velja, annað-
hvort að búa við kulda og óhollan
aöbúnað sökum kolaverðsins eða
algjörðs kolaskorts, eða þá að leggja
fram eigin krafta á atvinnulausum
tíma til þess að afla sjer sjálfur
þeirra lífsnauðsynjar sem eldsneyt-
ið er?
* *
*
Hingað til hefir lítið orð verið
gert á mókolum á íslandi. Þau hafa
að visu eöa svonefndur surtarbrand-
ur fundist á allmörgum stöðum, en
verið lítið notuð til eldsneytis. Ekki
hafa heldur fræðimenn vorir gert
sjer mikið far um að benda á þau
til slíkra hluta. Alment er mönnum
því ókunnugt um notagildi íslenzkra
mókola og fæstum víst komið til
hugar, að þar getum vjer átt fjár-
sjóð fólginn.
Afleiöingar heimsstyrjaldarinnar
miklu, er valda afarveröi á eldsneyti
og jafnvel hefting á kolaflutningi til
landsins, hafa nú neytt menn til
þess að lfta í kringum sig, svo nú
er allvíða farið að brjóta í þessi lög
til reynslu, og þessi Iitla reynsla
virðist benda til, að mókol vor sjeu
ekki lakari en víða annarstaðar, þar
sem þau eru brotin í stórum stíl
til notkunar.
Góð mókol eru talin nálgast ljeleg
steinkol aö hitagildi, en 1 kgr. af
steinkolum er metið að geta fram-
leitt 8000 hitaeiningar en 1 kgr. mó-
kol 5700 hitaeiningar. Mókolamynd-
anir finnast á ýmsum stöðum erlend-
is; í Englandi, Danmörku, Svíþjóð,
en einna mestar í Þýskalandi. Þar
eru þau brotin í stórum stíl og not-
uð einkum til iðnaðar og í járn-
brautum. Um 1900 taldist svo til að
ca. 9% af allri kolaframleiðslu í
Evrópu væri mókol. Það er því
langt frá að vera nokkuð sjerkenni-
legt fyrir ísland, þótt tekið væri að
brjóta hjer mókol til eldsneytis. Hver
menningar-þjóð með jafnmiklum
mókolalögum og ísland eflaust á,
mundi telja sjer skylt að rannsaka
þau til hlýtar, brjóta þau síðan og
nota á sem hagfeldastan hátt.
Jakob H. Llndal.
Sjálfstæðisflokkurinn.
Mælt er í Reykjavík að mestar
líkur sjeu nú til þess, að sjálfstæð-
isflokksbrotin, »Langsum» og „Þvers-
um«, skríði nú saman og að góð
samvinna takist, þrátt fyrir alt sem
á undan er gengið.
Verður þeirri fregn eflaust tekið með
gleöi af öllum sönnum Sjálfstæðis-
mönnum á landinu,
Erlendar símfrjettir.
Khöfn 30. nóv.
Rúmenar halda undan hjá Aluta.
Þjóðverjar fóru yfir Donau hjá
Zimniza.
Tvö Zeppilínsloftför hafa verið
skotin niður á Austur-Bretlandi.
Friðarhreyfing mikil er í Banda-
ríkjunum að undirlagi Þjóðverja.
Khöfn 4. des.
Miðveldaheri^nn á eftir 20 kíló-
metra til Bukarest.
Grikkir hafa neitað að láta af
hendi stórskotaliðstæki hersins.
Norski herragarðurinn Österaat er
brunninn.
í Danmörku hefir verið fyrirskip-
að að blanda rúgbrauð með lh
byggi.
Khðfn 5. des.
Orustur hjá Akropolis milli banda-
manna og Grikkja.
Miðveldin hafa rofið herlínu Rúm-
ena.
Þegnskylduvinna hefir verið lög-
leidd í Þýskalandi,
Stjórnarskifti í Englandi. Lloyd
George hefir sagt af sjer.
(Einkaskeyti >Morgunblaðsins). <
Khöfn 29. nóv.
Zeppilínsloftför hafa gert árás á
England. Tvö þeirra voru skotin
niður.
Búlgarar hafa farið yfir Donau
hjá Orechova.
Þjóðverjar vinna á við Altreva.
íbúarnir í Bukarest eru farnir að
búa sig undir að yfirgefa borgina.
Khöfn 30. nóv.
Þjóðverjar eiga 40 kílómetra ó-
farna til Bukarest.
Rússar lina á sókninni í Buko'
vina.
Bandamenn vinna á í Serbíu.
Jellicoe er orðinn yfirfoiingi alls
breska flotans, en Beaty er tekinn
við af honum.
Nýir samningar eru komnir á
milli Norðmanna og Þjóðverja.
Khöfn 2. des.
Þjóðverjar eiga 20 kílómetra ó-
farna tii Bukarest.
Grikkir neita að láta af hendi
skotfæri sín og vopn.
Khöfn 2. des.
Bandamenn hafa sent flota til
Aþenu til þess að taka þau hergögn,
sem þeir hötðu krafist. Grískar her-
sveitir veittu þeim mótspyrnu. Loks
kom þeim Fourriet aðmírál og
Constantín konungi saman um það,
að Grikkir skyldu selja vopnin. Or-
ustunni er þó enn ekki hætt.
Þjóðverjar hafa unnið sigur við
Argensur og tekið 6000 fanga.
Khöfn (ódagsett).
Sagt er, að Asquith muni fara
frá völdum, en að Lloyd George
muni verða eftirmaður hans.
Khöfn (ódagsett).
Asquith hefir sagt af sjer.
Khöfn 6. nóv.
Þjóðverjar hafa tekið Bukarest.
Gáfu Rúmenar hana upp orustu-
laust.
(Einkaskeyti „ Höfuðstaðarins “.)
Nokkur orð um
Goðafoss-strandið.
Svo margar sundurlausar og sund-
urleitar fregnir um þetta strand ganga
hjer um Akureyrarkaupstað, að mig
langar til að leiðrjetta eitthvað af þeim
með örfáum lfnum ef hægt væri.
Jeg var einn af farþegum skipsins
alla leið frá Vesturheimi, og gekk ferð-
in að vestan að öliu leyti sem ákjós-
anlegast. Þriðjudaginn þann 28. nóv.
iagði skipið af stað frá Reýkjavík áleið-
is norður um Iand, og var komið til
ísafjarðar daginn eftir skömmu eftir að
ditnt var orðið. Um kl. 12 um nótt-
ina ljetti það akkerum; var þá kyrt
veður og ljettskýjað, en virtist dimt
til hafsins.
Jeg svaf uppi í reyksal annars far-
rýmis sökum sjóveiki. Ki. um 2V2 um
nóttina vaknaði jeg snögglega af föst-
um svefni. Gnauðaði þá stormkylja á
skipinu, en sjór virtist vera næst-
um kyr. Tók jeg þá eftir því, að það
fenti inn um þakglugga salarins. Varð
mjer það fyrst fyrir, að brölta á fæt-
ur og loka giugganum. Gekk síðan til
rúms míns aftur. Ekki hafði jeg legið
þar nema skamma stund, þegar skips-
skrúfan stöðvaðist snögglega. Liðu þá,
að mjer fanst, einungis fá augnablik
uns skipið tók 'niðri. Tókst jeg þá á
Ioft í rúminu, enda hafði jeg þar
skamma dvöl eftir það. Slíkum hnykk-
jum og gauragangi verður naumast
lýst með orðum. Færðust menn nú á
flakk hver af öðrum og urðum við
þess vör að vjelin gekk með fullum
krafti aftur á bak og jókst riðan og
hliðarsláttur skipsins til stórra muna,
svo að fótum varð naumast fyrir sig
komið, og hjelt hver sjer þar sem
hann var kominn. Mun þetta hafa ver-
ið reynt til þrautar, því eftir alllanga
hríð bilaði annar ketill skipsins og
gaus út gufan með miklum hávaða.
Rjett um það ieyti sem skipið strand-
aði rofaði til hríðinni og sást þá, að
skipið var allnærri landi. Þar var stór-
grýtt fjaran og hrikalegt fjall í sjó fram,
þektu kunnugir menn þá strax, að
þetta var Straumnes. Um morguninn
í birtingu rjeðist 1. stýrimaður ásamt
fimm öðrum í bát til landtöku í Að*
alvík. Tókst þeim eftir mikla erfiðleika
að ná landi skamt þaðan og gengu
til bæja. Varð nú uppi fótur og fit í
víkinni og brugðu við margir sjógarp-
ar til bjargar. Var þegar hlaupið til
að setja á flot vjeiabáta, en í þeim
svifum gekk upp veðrið með afskap-