Íslendingur - 10.09.1947, Blaðsíða 6
6
ÍSLENDINGUR
Miðvikudagur 10.' september 1947
Einar Ólafsson, Lækjarhvammi.
Pétur Jónsson, Egilsstöðum.
V arast j órn:
Sigurður Snorrason, Gilsbakka.
Gestur Andrésson, Hálsi.
Jón Jónsson, Hofi.
Sveinn Einarsson, Reyni.
Helgi Jónsson.
Bændur
Framn. af 5. síðu.
af framleiðslu ársins 1946 og skor-
ar á stjórn stéttarsambandsins að
qjhalda þessu máli sem fastast fram.
7. Fundurinn mótmælir því harð-
lega, að fluttar séu inn erlendar land-
búnaðarvörur, nema skortur sé á
samskonar vörum í landinu, og vítir
það sérstaklega, hve sölu á íslenzku
smjöri hefir verið stórspillt á undan-
förnum árum með óheppilegri ráð-
slöfun stjórnvaldanna.
8. Fundurinn átelur það ósam-
ræmi, sem fram kemur í gerðum al-
þingis að tryggja lágmarksverð á
fiski, en fella jafnframt tillögu um,
að útfluttar lan^búnaðarvörur njóti
sömu kjara.
Búreikningar.
í tilefni af nauðsyn þess, vegna
verðskráningar á landbúnaðarvör-
um, að ávallt séu fyrir hendi nægi-
lega margir búreikningar víðsvegar
af landinu, þá beinir fundurinn því
til stjórnar stéttarsambandsins að
hlutast til um það við búreikninga-
skrifstofu ríkisins og húnaðarsam-
böndin, að ekki færri en 2—3 menn
. í hverri sýslu haldi búreikninga og
séu valdir til þess ábyggilegir menn
við venjuleg búskaparskilyrði. Enn-
fremur telur fundurinn eðlilegt, að
bú þau, sem ríkið rekur, sendi bú-
reikningaskrifstofu ríkisins glögga
reikninga yfir kostnað sinn og af-
komu.
Stjórnarkosning.
Stjórnin var öll endurkosin, en
hana skipa:
Sverrir Gíslason, Hvammi.
Jón Sigurðsson, Reynistað.
»
Sigurjón Sigurðsson, Raftholti.
í framleiðsluráð kom fram einn
listi með nöfnum stjórnar sambands-
íns og varastjórn til vara. Var því
stjórnin sjálfkjörin í framleiðsluráð.
Þakkir tii Guðmundar
á Hofi.
Halldór Sigurðsson og Gísli Brynj-
ólfsson báru frain svohljóðandi til-
lögu:
„Aðalfundur stéttarsambands
bænda, haldinn á Akur'eyri dagana
3.-4. september 1947, vottar Guð-
mundi Þorbjarnarsyni á Stóra-Hofi
þakklæti sitt fyrir ágætt starf í fé-
lagsmálum bænda undanfama ára-
lugi og nú síðast með því átaki, er
hratt af stað stofnun stéttarsambands
ins.“
Guðmundur ávarpaði fundinn og
óskaði sambandinu heilla.
Fjórskipti.
Sigurður Snorrason, Bjarni Bjarna
son og Halldór Kristjánsson báru
fram svohljóðandi íillögu:
„Þar sem viss héruð hafa ákveðið
niðurskurð á sauðfé siifti án þess að
hafa til þess sainþykki sauðfjársjúk-
dómanefndar og viðkomandi stjórn-
valda, og þar sem upplýst er, að slík
framkvæmd hlýtur að lækka að veru-
legu leyti verð á kindakjöti til bænda,
þá beinir fundurinn þeirri áskorun
til bændastéttarinnar, að slíkt verði
ekki látið koma iyrir aftur.“
Skógræktin
Frnmh. af 5. síðu.
Skógachögg
utan við friðskóga.
Ketill Indriðason, bóndi á Ytra-
fjalli, bar fram svohljóðandi íillögu,
er samþykkt var með samhljóða at-
kvæðum:
Aðalfundur Skógræktarfélags ls-
lands 1947, mælist til þess, að ríkis-
stjórnin láti þegar í stað banna sl-cóg-
arhögg í ófriðuðum skógum.
Heiðursmerki.
Hákcm Bjarnason og Einar'E. Sæ-
miyidsson, skógarvörður, báru fram
svohjjóðandi tillögu:
Aðalfundur Skógræktarfélags Is-
iands 1947, felur stjórn félagsins að
láta gera snotnr heiðursmerki úr
i silíri eða gulli, sem úthluta ipá til
þeirra, er skara frarn úr í skógrækt
að dómi stjórnar og aðalfundar, og
verði reglur um úthlutun heiðurs-
merkja þessara lagðar fyrir næsla
aðalfund.
Tillaga þessi var samþykkt með 20
alkvæðum gegn 4.
Úfvegun girðingarefnis.
Daníel Kristjánsson, skógarvörður
að Beigalda, flutti svohljóðandi íil-
lögu, er samþykkt var með samhlj.
atkvæðum:
Aðalfundur Skógræktarfélags ís-
lands 1947, skorar á stjórn félagsins
að hlutast til um útvegun á girðing-
arefni til héraðsskógræklarfélaga,
með sem hagkvæmustum kjörum,
enda skulu héraðsskógræktarfélögin
hafa pantað efni til girðinganna fyr-
ir vissan tíma, eftir nánari fyrirmæl-
um Skógræktarfélags Íslands.
Astrid Lind:
Mary Lou í langferð
Bókaúlgáfan Norðri.
Bókaútgáfan Norðri hefir fengið
einkarétt til útgáfu bóka sænsku
skáldkonunnar Astrid Lind, og hefir
áður komið út á vegum Norðra
skáldsaga hennar Margrét Smiðsdótt-
ir, sem náð hefir miklum vinsældum
hér á landi. Skáldkohan Astrid Lind
las íslenzku á háskólaárum sínum og
hefir miklar mætur á íslenzkum bók-
menntum.
Mary Lau í langferð segir frá
ungri og röskri 17 ára stúlku, sem
fær að fara í heimsókn til systur
sinnar í Egyptalandi. Gerist-megin-
liluti sögunnar á skipsfjöl, og lendir
Lou þar í hinum furðuleguslu ævin-
týrum. Hún verður herbergisfélagi
undrafagurrar slúlku, sem hrífur
hugi allra skipsmanna og farþega,
en Lou kemsl brátt að því, að þar er
flagð undir fögru skinni. Hún verður
þó aðstoðarlaust að njósna um hina
fögru Helenu, því að enginn fæst til
að trúa neinu illu um hana. Að lok-
Stjórnarkosning.
Úr stjórn félagsins óttu að ganga
þeir Hermann Jónasson, 'alþm., og
Haukur Jörundsson, kennari. Voru
þeir báðir endurkosnir. Auk þeirra
eru í stjórn félagsins þeir Valtýr
Stefánsson, ritstjóri, Einar Sæmunds-
son, skógræktarvörður á Vöglum, og
H. j. Hólmjárn, ríki$ráðunautur.
Saga þessi er skemmtilega skrifuð
og frásögnin lipur. Gunnar Guð-
mundsson hefir íslenzkað söguna, og
er þýðingin yfirleitt góð. Frágangur
bókarinnar er mjög smekklegur.
Elinborg Lárusdóttir:
Gömui blöð
Bákaútgáfan NorSri.
-Frú Elinborg Lárusdóttir er fyrir
löngu orðin þjóðinni kunn fyrir rit-
verk sín, enda eru nú tolf ár síðan
fyrsta bók hennar, Sögur, kom út.
Mesta ritverk hennar er sagnabálkur-
inn Förumenn.
Gömul blöð eru tólf. smásögur og
er þar bæði að finna kímni og al-
vöru. Einkar aðlaðandi og bugljúf-
ur blær er á öllum þessum sögum,
og víða bera þær vott um ríka og
innilega samúð með smælingjunum
og öllum þeim, sem bágt eiga í líf-
ipu. Bókin hefst á gamansanui sögu,
er nefnist Sprakan lians Olafs Júsúa,
og endar á útakanlegri lýsingu á sál-
arstríði konu, sem haldið var að
hefði banað barni sínu'og var því
forsmáð af öllum, ervá heilagri jóla-
nótt bjargar hún litlu barni, sem síð-
an bjargar henni frá fordæmingunni
og hennar éigin sektarmeðvitund.
Það er ekkert oflof um þessar smá-
sögur frú Elinborgar, þótt 'sagt se,
að þær verðskuldi að vera lesnar.
Góður frágangur er á bók þess-
ari eins og öðrum bókum Norðra.
Prentverk Odds Björnssonar hefir
annazt prentunina.
Bókaútgáfan Norðri ev nú ein
mikilvirkasta bókaútgáfa hér á landi
og má yfirleitt segja, að bækur henn-
ar séu vel valdar. Að útliti eru bæk-
urnar smekklegar og er það meira
en sagt verður um ýrnsar bækur, sem
gefnar eru út á landi voru. ■
HRINGUR DROTTNINGARINNAR AF SABA
fá honum lykilinn, og yppti um leið öxlum. Eg geri
ráð fyrir, að hann hafi síðan gefið skýrslu um þetta
á æðri stöðum.
Að lokum komum við Orme í rúmið. Hann kvartaði
um óþolandi kvalir í höfðinu og vildi ekkert borða,
nema örlítið af mjólk og vatni. En þegar ég hafði
gengið úr skugga um, að hann væri að öðru leyti
ekki alvarlega meiddur, gaf ég honum sterkt svefn-
meðal. Okkur til mikils hugarléttis verkaði það innan
tuttugu mínútna. Hann féll í fasta svefn og vaknaði
ekki fyrr en eftir margar klukkustundir.
Tvisvar um náttina og snemma morguninn eftir sendi
Maqueda boðbera til þess að spyrjast fyrir um líðan
hans. Og þar sem hún ekki var ánægð með þær frétt-
ir, sem hún fékk, kom hún sjálf klukkan tíu um „
morguninn í fylgd með hirðmeyjum og gömluro
manni með sítt skegg, sem ég strax sá, að myndi
vera einkalæknir hennar.
„Má ég fá að sjá hann,“ spurði hún kvíðafull.
Eg leyfði það með því skilyrði, að þau færu mjög
hljóðlega. Eg fylgdi þeim síðan inn í hálfdimmt her-
bergið, þar sem Kvik stóð eins og myndastytta við
gaflinn á rúminu og heilsaði þegjandi. Hún starði á
hið sóttheita andlit Olivers og sá, hvernig gasið frá
sprengingúnni hafði skilið eftir merki á enni hans.
Og meðan hún starði á hann, sá ég, að hin fögru
augu hennar fylltust af tárum. Síðan snéri hún sér
snögglega við og gekk út úr sjúkraherberginu. Fyrir
utan dyrnar benti hún fylgdarliði sínu skipandi að
yfirgefa okkur og spurði mig með hvíslandi röddu:
„Getur hann lifað?“
„Eg veit það ekki,“ svaraði ég, því ég taldi bezt,
að hún feng-i að vita hið réttá. Ef það er aðeins heila-
hristingur, ofþreyta og hitasótt, hugsa ég að hann
131
geti yfirunnið það, en ef höfuðkúpan hefir brotnað,
þá —“
„Bjargaðu honum,“ sagði hún lágt. „Eg skal gefa
þér allt, ég — nei, fyrirgefðu mér, hvað þýðir að
freista þín með slíku, þú sem ert vinur hans! En
bjargaðu honum, bjargaðu honum!“
Eg mun gera aljt, sem í mínu valdi stendur, göfuga
kona. En árangrinum ræður annar en ég,“ svaraði
ég.
Þrír sólarhringar liðu á þenna hátt, þrír kvíðafullir
sólarhringar. Þótt ég ekki hefði orð á því við neinn,
var ég nánast sagt hræddur um, að höfuðkúpan hefði
skaddazt, og að hann myndi aeyja, eða að minnsta
kosti lamast. Kvik var á annarri skoðun, því að hann
hafið sé svipað koma fyrir tvo hermenn LBúastríð-
inu, þegar sprengjur sprupgu rétt við þá. Báðir náðu
sér aftur, en annar þeirra missti raunar vitið.
En það var Maqueda, sem gaf mér fyrstu vonina.
Það var þriðja kvöldið. Hún kom og sat hjá Orme
litla stund, en fylgdarlið hennar stóð álengdar. Þegar
hún hvarf frá sjúkrabeðnum, var yfirbragð hennar
allt annað, og hún var með ánægjusvip, sem kom
mér til að spyrja, hvað hefði komið fyrir.
„0,'hann mun lifa,“ svaraði hún.
Eg spurði, hvaða ástæðu hún hefði til að halda
það.
Hún roðnaði og sagði:
„Allt í einu leit hann upp og spurði mig á minni
tungu, hvernig augun í mér væru lit. Eg svaraði, að
það færi eftir því, hvernig ljósið félli á þaú.“
„Alls ekki,“ svaraði hann. „Þau eru alltaf fjólu-
blá, hvort sem gluggatjöldin eru fyrir eða ekki.
Adams læknir, segðu mér, hvernig er þessi litur f jólu-
blátt?“
132
„Þenna lit hefir lítið blóm, sem springur ú.t
snemma á vorin hjá okkur. Ó, Maqueda, það er mjög
fagurt og ilmar dásamlega, og það er dimmblátt eins
og augu þin.“
„Erþettasatt,læknir?“svaraði hún. „Nú,égþekki ekki
þetta blóm, en það skiptir engu máli. Vinur þinri mun
lifa og fá fullt ráð og rænu aftur. Deyjandí maður er
ekki að hugsa um, hvernig konuaugu séu lit, og vit-
skertur maður myndi heldur ekki greina rétta lit-
inn.“
„Þykir þér vænt um þetta, þú afkomandi kon-
unga,“ spurði ég.
„Auðvitað,“ svaraði hún, „úr því að þið hafið sagt,
að hann sé sá eini ykkar, sem kunni að nota sprengi-
efnin, sem þið höfðuð meðferðis. Og því er það svo
mikilvægt fyrir mig, að hann deyi ekki.“
„Eg skil,“ svaraði ég. „Látum okkur þá biðja þess,
að hann fái að lis'a. Enjiað eru margir hlutir, sem
kveikja eld, ó, Maqueda. Og ég er ekki viss um, að
vinur minn ráði við einn þessara hluta, sem vill svo
til að hefir fjólubláan bjarma. Og þó hygg ég, að
þetta sé það hættulegasta viðureignar í þessu. landi.“
Maqueda mældi mig kuldalega frá hvirfli til ilja.
Allt í einu hló hún á þann hægláta hátt, sem var svo
sérkennilegur fyrir hana. Og án þess að segja eitt,
orð, benti hún fylgdarkonum sínum að koma og gekk
út.
„Konan er kyndug vera,“ sagði Kvik, sem hafði
fylgzt með þessu samtali.
„Borðaði höfuðsmaðurinn súpuna, sem hún sendi
honum,“ spurði ég.
„Hvern einasta dropa, læknir, og síðan vildi hann
kyssa á hendina á henni. Hann er alveg ringlaður
ennþá, aumingja maðurinn. En ég sá, að honum tókst