Íslendingur - 29.03.1950, Qupperneq 1
15. tbl.
XX XVI. árg. Miðvikudagur 29. raarz 1950
ííiri.a«ííí'ilMilitlfiiiai1liWMI(MI ,MWll*l'B«iiriflll
Verðhækkanir bannaðar án leyfis
verðlagsyfirvalda.
Æskuiýðsfundurinn
Ríkisstjórnin befir getií út svohliúíanúi
tiikynningu um bann við veröhækkunum:
Ritstjóri rangfær-
ir ummæli á bæj-
arstjórnarfundi.
Vikublaðið „Verkamaðurinn", er
út kom föstudaginn 24. marz sl„ seg-
ir frá bæjarstjórnarfundi, sem hald-
inn var 21. marz. Er þar sérstaklega
rætt um bíóleyfi það, sem bæjar-
stjórn veilti Goodtemplarareglunni á
Akureyri.
í blaði þessu segir á einum stað
„Drykkj uskapur — Bíó — Séra Pét-
ur“, og svo kemur greinarstúfur sam-
settur af illa hugsuðum rangherm-
um, t. d., að ég hefði taliö Æsku-
lýðsfélag séra Péturs vera samsafn af
vandræðaunglingum. Slík ummæli
blaðsins eru að sjálfsögðu ranghermi
og ósönn. En hins vegar sagði ég sem
dæmi um ágæti þessa félagsskapar,
að jafnvel nokkrir vandræðaungling-
ar hefðu orðið fyrir góðum áhrifum
frá honum, og hefðu-oft gefið sér
tíma til að sitja þar fundi, enda
hefði félagsskapur þessi farið ört
vaxandi og sprengt utan af sér hvert
húsið eítir annað og þarfnaðist því
stærri húsakynna, en vonir stæðu til,
að svo gæti orðið, ef ekki yrði sett-
ur fótur fyrir þá menn, sem af alhug
vinna nú að þeim málum: að koma
fyrst upp bíósal, sem bæði yrði not-
aður til kvikmyndasýninga og funda-
halda fyrir Goodtemplararegluna, en
myndu síðan halda áfram bygging-
um eftir getu til hagsbóta fyrir æsku-
lýðsfélagsskapinn.
Eg er þess fullviss, að flestir aðrir
en ritstjóri Verkamannsins myndu
skilja, hverja þýðingu það hefir fyr-
ir Goodtemplararegluna á Akureyri
að fá óbundið leyfi fyrir bíórekstri
í framtíðinni, sem að öllu eðlilegu
myndi gefa þeim nokkurt fé milli
handa til að greiða niður bygginga-
skuldir sínar, og jafnframt skapa
bætt skilyrði fyrir æskulýðsstarfsem-
ina.
Læt ég þá úírætt um þetta að
sinni, en vona hins vegar, að ritstj.
Verkamannsins temji sér réttari
málafærslu í næsta sinn, þegar hann
flytur fréttir frá bæjarstjórnarfundi.
Eg get ekki látið hjá líða að nota
þetta tækifæri til þess að þakka þeim
mönnum á Akureyri, sem að undan-
förnu hafa unnið af velvild og dugn-
aði að aukinni reglusemi og komið
á stofn þroskandi félagsskap fyrir
unglinga í þessu bæjarfélagi. Og ég
óska þess, að starf þeirra megi verða
áhrifaríkt í framtíðinni, þegar þeir
hafa komið upp hinum nýju húsa-
kynnum sínum.
Guðrnundur Jörundsson.
Áttundi kristilegi æskulýðsfundurinn
var haldinn sl. sunnudagskvöld að Hótel
Noiðurlandi og hófst kl. 8.30.
í upphafi lék Lúðrasveit Akureyrar
göngulög undir stjórn Jakobs Tryggvason-
ar. Jón R. Steindórsson form. 1. deildar
cetti fundinn og bauð félaga og gesti vel-
komna. Söngur fundarins var „íslands
æskulýður, upp með radda hljóm“. Lagið
er eftir Sigfús Halldórsson tónskáld, en
ljóðið eftir skáldkonuna Hugrúnu. Var
Ijóðið og lagið ort í tilefni æskulýðsfund-
anna. Fyrst var Ijóðið kynnt þannig að
fundargestir og fyrirlesari lásu það upp,
síðan söng Jóhann Konráðsson það, þá
Æskulýðskórinn undir stjórn Jakobs
Tryggvasonar og einnig var það leikið í
hljómsveit, er Lýður Sigtryggsson hafði
æft. Á hljóðfærin léku: Gígja Jóhanns-
dóttir, Ingimar Eydal, Guðrún S. Jóhanns-
dóttir, Svala Gunnarsdóttir, Dúa Kristjáns-
dóttir, Jóna Axfjörð, Unnur Axelsdóttir og
Lýður Sigtryggsson.
Karlakór Akureyrar hélt söng-
skemmtun í Nýja Bíó s.l. sunnudag
í tilefni af því, að kórinn á 20 ára af-
mæli á þessum vetri. Var húsið þétt-
skipað. Söngstjóri var Áskell Jóns-
son. Á söngskrá voru 12 lög eftir er-
lenda og íslenzka höfunda, svo sem
Reissiger, Lindblad, Bellmann, We-
ber o. fl. íslenzku höfundarnir voru
Björgvin Guðmundsson, Áskell
Snorrason og Ingi T. Lárusson. Með-
al verkefna var kafli úr Strengleikum
Björgvins Guðmundssonar: Syngið
strengir, og sungu þar einsöng og
tvísöng Jóhann og Jósteinn Konráðs-
synir og Sverrir Magnússon. Enn-
fremur söng Jóhann Konráðsson
einsöng í rússnesku þjóðlagi (Öku-
ljóð), er vakti mikla hrifningu og
varð að endurtaka. Hefir Jóhann
sungið einsöng áður í þessu lagi, og
njóta beztu kostir raddar hans, mýkt-
in, sín einstaklega vel þar. Er Jóhann
í greinilegri framför, enda enn ung-
ur að árum. Kórinn varð að endur-
taka nokkur lög, þ. á. in. lag eftir
Inga T. Lárusson, sem ekki hefir ver-
ið tekið til meðferðar hér áður, en
er mjög fallegt. Loks söng kórinn
Ritningarlestur annaðist Margrét Ás-
grímsdóttir, en bæn flutti Bolli Gústafs-
son. Jóhann Konráðsson söng einsöng með
undirleik Áskels Jónssonar. Ræður fluttu
Jón Þorsteinsson kennari, Ásdís Karls-
dóttir og Ólafur Hallgrímsson. Einleik á
fiðlu lék Gígja Jóhannsdóttir. Lýður Sig-
tryggsson harmonikuleikari, sem staddur
er hér á Akureyri um stundarsakir lék ein-
leik á liarmoniku.
Þá fór fram spurningakeppni úr kristin-
fræði og Islandssögu. Flesta vinninga fékk
Gunnlaugur Kristinsson og lilaut í verð-
laun íslenzkan borðfána á stöng.
Er fundargestir höfðu sungið tvö erindi
af söngnum „Vökum og biðjum", fluttu
formenn deildanna bæn, en að henni lok-
inni sameinuðust allir í bæninni „Faðir
vor“. Edvard Sigurgeirsson sýndi litkvik-
myndir m.a. af því, er Sunnudagaskóli Ak-
ureyrarkirkju fór í heimsókn til Sjúkra-
hússins.
aukalag „í rökkurró hún sefur“ eftir
Björgvin Guðmundsson, og fór það
sérlega vel úr hendi. Virðist kórinn
hafa tekið framförum síðustu árin,
einkum tenórarnir, og vaxið að
þrótti.
Einar Sturluson, óperusöngvari,
söng einsöng, Aríu úr sálumessu eft-
ir Cesar Franch og lag úr óperu eftir
Pucchini. Var söng hans tekið með
miklum fögnuði, og varð hann að
syngja aukalag. Barst honum blóm-
vöndur í viðurkenningarskyni. Und-
irleik annaðist Áskell Jónsson, en
frú Þyri Eydal lék undir tvö lög
kórsins.
Karlakórinn hefir fengið Einar
Sturluson sem þjálfara nú um skeið,
og mun árangurs af starfi hans þeg-
ar hafa gætt á nefndum hljómleikum,
en á væntanlega eftir að koma betur
í ljós. Er það kórnum mikið happ
að hafa fengið svo góðan söngvara
til leiðbeiningar.
Aðsóknin að hljómleikunum var
óvenj ulega góð, og er óhætt að full-
yrða, að þeir urðu engum áheyranda
vonbrigði.
X.
Ríkisstjórnin hefir gefið út svo-
hljóðandi tilkynningu um bann við
verðhækkunum:
Sextugur:
Jónas
Snæbjörnsson
Jónas Snæbjörnsson teiknikennari
varð sextugur 21. þ. m.
Hann hefir lengst allra verið kenn-
ari við Möðruvalla- og Akureyrar-
skóla samfleytt, eða 36 ár á sumri
komanda. Honum hefir farist teikni-
kennsla prýðilega. Sýningarnar á
hverju vori bera vitni um það. Hann
hefir verið vinsæll af nemendum sín-
um og starfsbræðrum hollur og hlýr.
Annar aðalþáttur lífsstarfs Jónasar
hefir verið brúarsmíði, er honum
hefir farið einkar vel úr hendi. Oft
hefir hann veitt nemendum sínum at-
vinnu að sumrinu, sem þeim hefir
jafnan komið vel.
Jónas er höfðingi heim að sækja,
enda á hann til slíkra að telja. Faðir
hans var Snæbjörn hreppstjóri, sæ-
garpur og héraðshöfðingi Kristjáns-
son í Hergilsey, og móðurfaðir Jón-
asar var Hafliði dbrm. Eyjólfsson í
Svefneyjum, og eru þeir frændur
allir kynbornir menn.
Jónas er kvæntur Herdísi Símon-
ardóttur, systur Bjarna sál. prófasts
að Brjánslæk, gáfaðri konu og glað-
lyndri. Börn þeirra eru þrjú: Brjánn,
stúdent og skrifstofumaður á Akur-
eyri og Snæbjörn verkfræðingur í
Reykjavík, báðir kvæntir, og Val-
borg, gift á Hjalteyri.
íslendingur árnar Jónasi allra
heilla á þessum tímamótum í ævi
hans.
JÓN PÁLMASON
kosinn forset-i Someinaðs
þings.
Síðastliðinn miðvikudag var geng-
ið til kosninga á aðalforseía í Sam-
einuðu Alþingi í stað Steingríms
í sambandi við þá breytingu á
skráningu krónunnar, sem nú hefir
gengið í gildi, vill ríkisstjórnin taka
fram, að bannaðar eru allar verð-
hækkanir á aðfluttum vörum, sem
nú eru í verzlunum eða hjá innflytj-
endum og verðlagðar hafa verið með
samþykki verðlagsyfirvaldanna áður
en gengisbreytingin gekk í gildi. —
Sama gildir um vörur íslenzkra iðn-
fyrirtækja og má engin hækkun á
erlendum vörum eða innlendum iðn-
aðarvörum eiga sér stað nema heim-
ild sé gefin til þess af verðlagsyfir-
völdunum.
Ríkisstjórnin mun gera sérstakar
ráðstafanir til að sjá um að þessum
fyrirmælum sé fylgt og að fullri
ábyrgð sé komið fram gegn öllum er
tilraun gera til að ná óeðlilegum og
ólöglegum hagnaði í sambandi við
verzlunarálagningu vegna gengis-
breytingarinnar.
Vegna þeirra takmörkuðu vöru-
birgða, sem nú eru í landinu, skorar
ríkisstjórnin á verzlanir og iðnfyrir-
tæki um allt land að dreifa þessum
vörum sem jafnast til neytenda og
sjá um, að vöruafhendingu til ein-
staklinga sé stillt svo í hóf, að hver
og einn fái sinn skerf, eftir því sem
frekast er unnt, meðan verðlagið er
að ná jafnvægi.
Ríkisstj órnin beinir ennfremur
þeim eindregnu tilmælum til almenn-
ings, að hann sýni hófsemi og still-
ingu í þessum efnum og öðrum er
varða ákvæði hinna nýju laga um
gengisskráningu o. fl., meðan efna-
hagsástandið í landinu er að leita
jafnvægis í samræmi við þau lög.
Þjóðin á nú öll sem einn maður
lífsafkomu sína undir því að geng-
isskráningarlögin nái tilgangi sínum.
Hver sá er torveldar eðlilega fram-
kvæmd laganna, bregst því skyldum
sínum gangvart samborgurum sínum
og sjálfum sér.
Steinþórssonar forsætisráðherra. —
Fór kosning þannig, að Jón Pálma-
son hlaut 24 atkvæði, Þorsteinn Þor-
steinsson 1 en 18 seðlar voru auðir.