Íslendingur - 07.01.1953, Blaðsíða 1

ri
y

XXXIX. árgangur
Miðvikudagur 7. janúar 1953
1. tölublað
Fyrrv. -drottniHg íslonds
látin
Alexandrine drottning, ekkja
Kristjáns konungs X. lézt í
sjúkrahúsi í Kaupmannahöfn 28.
f. m., 73 ára að aldri. Jarðarför
hennar fór fram síðastliðinn
sunnudag. Var Sigurður Nordal
sendiherra viðstaddur útförina af
hálfu ríkisstjórnar íslands.
Steingrímur Steinþórsson for-
sætisráðherra flutti ávarp í Ríkis-
útvarpið að kvöldi dánardags
ekkj udrottningar innar, og gat
hann þess þar, að þegar Sam-
bandslögin gengu í gildi 1918,
hafi Alexandrine drottning orðið
drottning íslands, og hafi hún
ein borið þann titil. Kom hún á
drottningarárum sínum fjórum
sinnum hingað til lands og eign-
aðist hér vini, er mátu hana mik-
ils.
Forseti íslands sendi Friðrik
Danakonungi samúðarkveðju við
fráfall móður hans, en forsætis-
og utanríkisráðherra sendu for-
sætis- og utanríkisráðherrum
Danmerkur sarns konar kveðjur.
Gengu þeir einnig á fund sendi-
herra Dana í Reykjavík, frú Bo-
dil Begtrup, hinn sarna dag, og
vottuðu henni og dönsku þjóo-
inni sam'úð íslenzku ríkisstjórn
arinnar. Á útfarardegi hinnar
látnu drottningar fór fram minn
ingarathöfn um hana í Reykja-
vík.
Dómur I mdli Olíufélugsins
1,6 millj. kr. ólöglegur hagnaður
renni í ríkissjóð
Stærsta verðlagsbrofantál, sem hér hefirþekkzt
Skömmu fyrir jól kvað Verð-
lagsdómur upp dóm í h'.nu svo-
kallaða olíumáli, en það mál var
höfðað af opinberri hálfu gegn
Olíufélaginu h.f. og Hinu íslenzka
steinolíuhlutafélagi fyrir meint
orot á verðlagslögunum.
Tildrög málsins eru þessi:
Félögin tvö, sem um ræðir,
fengu olíufarm hingað tll lands
10. marz 1950 með ol uskipinu
Esso-Memphis. Höfðu félögin þá
þegar aflað greiðslu fyrir farmin-
a með olíusölu á Keflavíkur-
flugvelli í bandarískum dollur-
um. En er gengisfelling íslenzks
gjaldeyris var gerð 19. marz s. á.,
gáfu forráðamenn Olíufélagsins
/iðkomandi verðgæzlu þær upp-
lýsingar, að olíufarmurinn væri
greiddur eflir gengisfell ngu og
fengu því að selja olíuna á því
verði, er við það miðað’st. Var
síðar reiknað út, hve hagnaður
félaganna hefði orðið mikill af
haiu ranga verði, og nam sú upp-
hæð kr. 1.600.165.05, og er sú
fjárhæð með dóminum gerð upp-
íæk til rík’ssjóðs.
Þá var Sigurður Jónasson þá-
verandi forstjóri Olíufélagsins
dærndur í 100 þúsund króna sekt
fyrir ranga skýrslugjöf og verð-
lagsbrot, Jóhann Gunnar Stefáns-
son, þáverandi skrifstofustjóri
sama félags í 10 þús. kr. sekt fyrir
rangar upplýs!ngar og Haukur
Hvannberg framkvæmdastj. Hlns
íslenzka steinolíuhlutafélags í 30
þús. kr. sekt fyrir verðlagsbrot.
Þá voru stjórnir félaganna dæmd-
ar til að greiða ríkissjóði hinn
ólöglega hagnað, en stjórnirnar
skipa: Vilhjáhnur Þór, Ástþór
Matthíasson, Jakob Frímannsson,
Karvel Ogmundsson og Skúli
Thorarensen.
Dómendur í þessu umfangs-
mikla verðlagsbrotamáli voru
Vald'.mar Stefánsson sakadómari
og ungfrú Rannveig Þorsteins^
dóttir lögfræðingur. Allir sak-
borningar hafa áfrýjað dóminum.
Tiltöluleg'a friðiamleg:
arainót
Enginn fluttur í fangageymslu
á nýársnótt
ru> • •••«
Fogar jolagjoi
í rá Björgvinjarbæ
Á annan jóladag afhenti vara-
ræðismaður Norðmanna á í
landi, Sverrir Ragnars, kaupm.
Akure>'rarbæ forkunnarfagurt
jólatré frá Björgvinjarbæ í Nor-
egi. Hafði trénu verið komið fyr-
ir uppi á höfðanum rétt hjá Ak-
ureyrarkirkju, og sézt þar víða
að úr bænum. Þegar tréð var
formlega afhent, safnaðist mikill
mannfjöldi saman umhverfis hið
skrautlýsta jólatré. Vararæðis-
maður afhenti gjöfina fyrir hönd
Björgvinjarbæjar með stuttri
ræðu, en forseti bæjarstjórnar,
Þorst. M. Jónsson, veitti gjöfinni
viðtöku fyrir hönd bæjarins með
ræðu. Jólagjöf þessi er mikill vin
áttuvottur frá hendi Björgvinjar-
búa og hin mesta bæjarprýði að
gjöfinni.
_______
Fundur 11111 fjár<
hagsáætlun bæj<
• arins
Sjálfstæðisfélögin á Akureyri inum. Þingmaður bæjarins mun
halda fund að Hótel Norður-. mæta á þessum fundi.
landi annað kvöld kl. 8,30. Aðal- -
efni fundarins verður fjárhags-
áætlun bæjarins fyrir árið 1953,
sem nú bíður annarrar umræðu
og afgreiðslu. Framsögumaður
verður Jón G. Sólnes, bæjarfull-
trúi.
Það hefir verið venja, að
Sjálfstæð.sfélögin efndu til um-
ræðna um frumvarpið að fjár-
hagsáætlun bæjarins, áður en frá , Tómasson, járnsmiður, ráðinn
jiví væri að fullu gengið í bæjar- j varaslökkviliðsstjóri Akureyrar-
stjórn. Hafa fundirnir verið bæjar samkvæmt tillögu slökkvi-
óvenju vel sóttir, enda skiptir það ^ liðsstjóra og bæjarráðs. Á sarna
hvern borgara miklu máli, hvern fimdi voru ráðnir eftir tillögum
ig grundvöllurinn er lagður að sömu aðila 4 nrenn til vörzlu í
Eftir upplýsingum lögreglunn-
ar var bæjarlífið óvenju spaklegt
hér um áramótin, og það svo, að
enginn maður gisti fangahúsið á
nýársnótt. Olvun mun þó hafa
verið á samkomustöðum, þar sem
dansleikir voru, og var leitað
þaðan til lögreglunnar til að
bægja fólki frá dyrum húsanna,
er sótti fast á inngöngu. En með
minnsta móti var af unglingum á
götunum, og bar þar margl til.
Lögreglustjóri hafði gefið út op-
inbera áminningu Vil foreldra um
að leyfa ekki börnum eftirlits-
lausa útivist eftir kl. 8 að kvöldi,
og skrifað skólum og félagssam-
tökum bréf með tilmælum um að
þau lréldu áramótafagnað inn-
byrðis til að draga úr útivist
unglinga á nýársnótt, — dans-
leikir voru haldnir í framhalds-
skólunum fyrir nemendur þeirra,
— og loks var myndarleg ára-
mólabrenna á utanverðri Odd-
eyti, sem unglingar efndu til, og
safnaðist margt af ungu fólki
þangað á þeim tíma, sem það
annars „stundar götuna“. Þó tók
lögreglan tvo unglingspilta, er
reyndu að draga rusl út á um-
ferðargötur miðbæjarins, cins og
þeir hafa hneigst til undanfarin
gamlárskvöld, og voru þeir kærð-
ir. Ekki varð vart við hættulegar
heimagerðar sprengjur, enda
úrval nú í verzlunuin af
Fjórir brunaverð-
ir og varaslökkvi-
liðsstjóri ráðnir
Á fundi bæjarstjórnar 23. des-
ember síðastliðlnn var Sveinn
hættulitlum sprengjum en verið
hefir undanfarin ár.
í Reykjavík voru áramótin
með rólegasta móti, og er sömu
sögu að heyra úr flelri kaupstöð-
me:ra
rekstri bæjarfélagsins og fram-
kvæmdum þess á hverjuin tíma.
Verður þess því vænzt, að fund-
urinn á morgun verði vel sóttur
af Sjálfstæðismönnum e'.ns og
áður, þegar þessi mál hafa verið
þar til umræðu, og að þeir láti
sem flestir álit sitt í ljós um frum
varpið, sem skýrt verður á fund-
slökkvistöð bæjarins, þeir Guð-
mundur Jörundsson, bílstjóri,
Gunnar Sleindórsson, bílstjóri,
Halldór Arason, bifvélavirki og
Tómas Jónsson, bílstjóri.
Allir þessir menn hafa starfað
í slökkvillði bæjarins.
Ráðning þeirra gildir frá 15.
þessa mánaðar.
Leikfélag Akureyrar
hefir nú sýnt gamanleikinn
„Aumingja Hanna" 8 sinnum við
ágæta aðsókn og viðtökur. Upp-
selt hefir verið á flestar sýning-
arnar.
Þeim, er ekki hafa séð þennan
bráðskemmtilega gamanleik, en
hafa i hyggju að gera það, er
bent á að draga það ekki um of,
þar sem gera má ráð fyrir að
sýningum fari nú mjög að fækka
úr þessu.
Næstu sýningar verða á föstu-
dagskvöld og súnnudagskvöld þ.
9. og 11. janúar.
Aðgöngunriðasalan er í leikhús
kl. 2—4 og 7-—-8 leikdaginn.
mu
Einnig rná panta aðgöngumiða
síma 1063.
85 ára afmœli átti Steingrímur Jóns-
son fyrrv. bæja.fógeti 27. des. sl.
85 ára verð'ur í dag Frlðjón Jensson
tannlœknir, Hafnarstræti 108 hcr í bæ.
FjflrhagsdiEtlun
Ahureyrarkaupstaðar
tlirir drið m
liggur nú fyrir bæjarstjórn, og
fer síðari umræða um áætlunina
og þá væntanlega afgreiðsla henn-
ar fram á næsta bæjarstjórnar-
fundi.
Samkvæmt áætluninni eru nið-
urstöðutölur tekju- og gjaldameg-
in 11 millj. 099.300 þús. krónur
(vaið í fyrra 10.8 millj. kr.) og
er þar um nokkra hækkun að
ræða, sem hætt er þó við að verði
meiri við endanlega afgreiðslu, ef
að vanda lætur. Niðurjafnað í út-
svörum er nú áætlað 7.749.850
kr. er yrði með 10% álagi fyrir
lækkunum og vanhöldum ca. 8.5
millj. kr., en í fyrra var jafnað
niður kr. 8.308.390. Verði gjalda-
liðir áætlunarinnar hækkaðir,
svo sem við má búast, er líkleg-
ast að þeirri hækkun verði náð
með hækkaðri útsvarsálagningu
eins og venja er til, og getur því
svo farið, að jafna þurfi niður
hátt á 9. millj. króna, þrátt fyrir
hina g'furlegu hækkun á fast-
eignagjöldunum, sem gengu í
gildi sl. ár, sem í raun og veru
eru ekki annað en útsvör, lögð
aukalega á þá menn, sem taldir
eru húseigendur.
Hæsti útgjaldaliður bæjarsjóðs
er nú framlagið til Almanna-
trygginganna, sem nemur 1 millj.
króna, en auk þess fara liðirnir:
Vegir og byggingamál, fram-
færslumál og menntamál fram úr
1 milljón hver um sig. Margir út-
gjaldal.ðir hafa að sjálfsögðu
hækkað, en eldvarnirnar tiltölu-
lega inest vegna breytinga þeirra,
sem orðið hafa á brunamálum
bæjarins.
Nánar mun verða skýrt hér í
blaðinu frá fjárhagsáætluninni og
einstökum liðum hennar, þegar
hún hcfir verið endanlega af-
ereidd.