Íslendingur - 01.04.1981, Blaðsíða 5

Útgelandi:
Ritstjóri og ábm.:
A uglýsingastjóri:
Gjaldkeri:
Dreifingarstjóri:
Ritstjórn, simi:
Auglýsingar, simi:
Áskriltargjald:
Lausasala:
Auglýsingaverð:
Prentun:
Islendingur hl.
Kristinn G. Jóhannsson
Guólaug Siguróardóttir
Ottó Pálsson
Sigurlína Sigurgeirsdóttir
21501
21500
kr. 35.00 á ársfjóróungi
kr. 4.00 eintakió
Kr. 36.00 dálksm.
Prentsmiója Björns Jónssonar
Framtakið drepið
í dróma
Ýmsir reyna að halda því á loft að um áramótin hafi
verið gert eitthvað á efnahagsmálum, sem gefi til-
efni til bjartsýni. Þettaermikill misskilningur. Þjóð-
hagsspá fyrir þetta ár liggur fyrir og ef hún er vand-
lega lesin sést, að landinu hefur verið illa stjórnað
og engin hugarfarsbreyting orðið í stjórnarráðinu
sem gefur tilefni til bjartsýni.
Það er fyrir löngu viðurkennt af hér um bil öllum
sem fjallað hafa um möguleika okkar til bættra lífs-
kjara og batnandi, að óhjákvæmilegt sé að virkja
fallvötnin myndarlega og ráðast í orkufrekan
iðnað samtímis. Þá gæti sá gamli draumur Einars
Benediktssonar ræst að auðlindir okkar hjálpuðu
mannshöndinni til þess að sjá okkur farborða. En
viljann vantar í ríkisstjórninni og ,,vilji er allt sem
þarf" stendur skrifað.
Á þessu ári hafa stóriðjufyrirtækin verið rekin
með hálfum afköstum og ekki er að heyra annað en
ráðamönnum þyki það í lagi. Að minnsta kosti
dregst það úr hömlu að tekin sé ákvörðun um
næstu stórvirkjun og fyrir liggur að ríkisstjórnin
ætlar sér ekki að halda áfram uppbyggingu orku-
freks iðnaðar.
Ef horft er á það hvernig ríkisstjórnin stendur að
atvinnumálum blandast engum hugur um að þessi
afstaða hennar þýðir í raun og veru að enn einu
sinni á að gera tilraun til að bæta hag þjóðarbúsins
með því að byggja fleiri fjós eða fjölga togurum.
Síðan verður fóðurbætisskatturinn náttúrulega
hækkaður og togararnir bundnir fleiri daga við
bryggju. Við erum farin að þekkja þennan vítahring
i og raunar skiljum við fiest, að með þessu er verið
að skeröa lífskjör þjóðarinnar sem heildar. Hinir
svartsýnustu líkja ástandinu við það að skipulega
sé að því unnið af stjórnvöldum að fá fólk til þess aö
flytjast úr landi. Og satt er það að brottflutningur
fólks hefur aukist, þótt sem beturfer vanti enn tölu-
vert upp á, að flótti sé brostinn í liðið.
Ástæðurnar fyrir því hversu illa okkur vegnar eru
margvíslegar. En vafalaust er að höfuðmeinið er
verðbólgan og það hversu stór skörð hún hefur
höggvið í atvinnuvegina.
Sérstaklega er þetta áberandi á Akureyri svo að
bæjaryfirvöld hafa snúið sér til þingmanna um sér-
stakan fund íil að finna ráð við vandanum.
Gagnstætt því sem var á ríkisstjórnarárum Geirs
Hallgrímssonar treystir tæpast nokkureinstakling-
ur sér til að byggja lengur. Það segir sína sögu. Og
þó að skattheimta hins opinbera sé komin langt
fram úr öllu hófi dragast verklegar framkvæmdir
svo sem vega- og hafnargerð saman^borið saman
við það sem ákveðið hafði verið. Á sama tíma vaxa
skuldirnar erlendismeðævintýralegum hraðajafn-
vel seilst til að taka lán sem séu afborgunarlaus
næsta mannsaldur. En upþbygging atvinnuveg-
anna erlátin sitja á hakanum svoaðekki þykir leng-
ur eftirsóknarvert að standa fyrir sjálfstæðum
rekstri.
Fyrir þá sem trúa að vaxtarbroddur þjóðfélags-
ins sé í pinstaklingunum og að frumkvæðið verði
að koma að neðan frá fjöldanum til þess að fram-
farír geti orðið hefur þróunin síðustu misserin ver-
ið óheillavænleg. Ef við ætlum að auka þjóðar-
tekjurnar á ný verðum við að örfa einstaklinginn til
dáða og leyfa honum að njóta sín. Menn hljóta að
vera tortryggnir fyrst í stað vegna vondrar reynslu
síðustu missera en með nýjum mönnum í æðstu
stöðum mundi vonin vakna að nýju og framtakið
mundi ekki láta á sér standa. h. Bl.
Meirihlutinn samþykkti 12.1% útsvar
gegn atkvæðum sjálfstæðismanna
Meðferö fjármuna á s.l. ári gagnrýnd
íslendingur hafði samband við Sigurð J.
Sigurðsson, bæjarfulltrúa, vegna fyrri um-
ræðu um fjárhagsáætlun Akureyrar 1981 og
hafði hann eftirfarandi að segja um áætlun-
ina og afstöðu sjálfstæðismanna til hennar:
Fjárhagsáætlun Akureyrar-
bæjar var til fyrri umræðu í
bæjarstjórn 24. mars. Á niður-
stöður áætlunarinnar var
minnst hér í blaðinu, en nánari
útfærsla þeirrar upphæðar er
sem hér segir:
Tekjur: kr.þús. hækkun frá
síðasta ári
Útsvör 12.1% 49.000 52%
Aðstöðugjöld 12.500 58%
Skattar fa fast. 15.730 58%
Jöfnunarsjóðsframl. 9.600 68%
Aðrir skattar 4.265 14%
Tekjur af fasteign. 2.716.5 39%
Vaxtatekjur 6.100 55%
Ýmsar tekjur 1.712.5 180%
AIIs kr. 101.624 60.85%
Gjöld:
Yfirstjórn bæjarins 4.270 43%
Félagsmál 15.334 42%
Heilbrigðismál 3.397.5 46%
Fræðslumál 11.577 80%
Menningarmál 3.041 42%
Fegrun og skrúðg. 3.727 77%
íþrótta og æskul. 3.610 63%
Eldvarnir 3.285 67%
Hreinlætismál 4.480 57%
Skipul. og byggingam 2.822 49%
Götur og holræsi 17.599 34%
Fasteignír 2.728 70%
Framkvæmdasj. 200 0%
Fjármagnskostn. 3.950 124%
Ýmis útgj. 4.338 142%
Samtals kr. 84.268.5 56.45%
Eins og fram hefur komið
stóð núverandi meirihluti í bæj-
arstjórn a’ð þéssari áætlun, þar
sem ákveðið var að fullnýta
heimildir til 12.1% útsvars. Til-
lagan um 12.1% útsvar var til
afgreiðslu á þessum bæjarstjórn
arfundi. Tillögunni greidduallir
fulltrúar meirihlutans atkvæði
en bæjarfulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins greiddu atkvæði gegn
tillögunni.
Allmiklar umræður urðu um
Qárhagsáætlunina við þessa
fyrri umræðu. Bæjarfulltrúar
Sjálfstæðisflokksins lýstu and-
stöðu sinni við 12.1% útsvar
eins og á sl. ári, en þá lögðu
bæjarfulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins tilað útsvöryrðu 11%.
í málflutningi þeirra kom
meðal annars fram mikil gagn-
rýni á meðferð fjármuna á sl. ári
og að þær 226 milljónir sem út-
svarshækkunin í fyrra gaf bæjar
sjóði hafi ekki verið ráðstafað
í samræmi við þann rökstuðn-
ing sem notaður var við ákvörð-
un hækkunarinnar og að þeir
liðir, sem breytt var í frum-
varpinu í fyrra, með tilliti til
þessara viðbótartekna hafi ekki
staðist áætlun. Þá kom fram að
lántökur hefðu orðið mun meiri
en gert var ráð fyrir og nýfram-
kvæmdir hefðu vaðið fram úr
áætlunum. Þá kom einnig fram
gagnrýni á að fjárhagsáætlun sl.
árs hefði aldrei verið endur-
skoðuð, þrátt fyrir erfiða
greiðslustöðu og fjárhag bæjar-
sjóðs. Þá töldu þeir það alvar-
legt mál þega1- byggingalána-
sjóður bæjarins hefði verið not-
aður til þess að ná endum sam-
an hjá bæjarsjóði sem hefði
fengið 50 millj. g.kr. lán úr
sjóðnum um sl. áramót. Nær
hefði verið að þessir fjármunir
hefðu farið til úthlutunar í sam-
ræmi við reglugerð sjóðsins, en
úthlutun úr sjóðnum hefði verið
frestað annað árið í röð.
í þessu frumvarpi sem liggur
nú fyrir eru þær breytingar
helstar frá fyrra ári að afborgan-
ir lána eru verulega meiri en á sl.
ári þ.e. kr. 8.100.000.00 í stað
kr. 2.260.000.00 á sl. ári. Reikn-
að er með að rekstrarafgangur
til nýbygginga og vélakaupa
verði aðeins 9% hærri en á sl.
ári, ef sömu reikningsforsend-
ur eru notaðar, en þess ber að
geta að áætlunin er nú sett upp
með nokkuð öðrum hætti en
undanfarin ár. Þá hefur fjár-
magn til gatnagerðar verið skor-
ið niður miðað við sl. ár. Hér er
því greinilega um verulegan
samdrátt að ræða í verklegum
framkvæmdum hjá Akureyrar-
bæ ef miðað er við sl. ár.
Reikna má með því að breyt-
ingatillögur eigi eftir að koma
fram við áætlunina og hún taki
einhverjum breytingum áður en
hún verður endanlega afgreidd í
bæjarstjórn. Síðari umræða fer
fram um áætlunina á þriðjudag-
inn 7. apríl og mun þá blaðið
skýra frá endanlegum niður-
stöðum hennar.
Sjálfstæðisflokkurinn boðar
til almenns fundar um fjárhags-
áætlunina á fimmtudagskvöld-
ið og er fólk hvatt til þess að
mæta á þann fund, sem verður í
Sjálfstæðishúsinu kl. 8.30.
Nýbyggingar: Framlag Bæjarsjóðs Framlag Ríkissjóðs Samtals
Fjórðungssjúkrahúsið: - Tækjakaup 400.000 400.000
- Nýbygging 1.900.000 1.900.000
Glerárskóli 1.800.000 620.000 2.420.000
Lundarskóli 100.000 100.000 200.000
Hönnun grunnskóla 20.000 10.000 30.000
Húsnæði tónlistarskóla 60.000 30.000 90.000
Verkmenntaskóli 1.000.000 1.250.000 2.250.000
Svæðisíþróttahús 4.450.000 * Umframgreiðsla v/1980 750.000 3.700.000 1.000.000 4.700.000
Dagvistarstofnun við Byggðaveg - hönnunarframlag 50.000 10.000 60.000
Dagvistarstofnun i Síðuhverfi . .. 1.150.000 350.000 1.500.000
Leikvallarhús við Bugðusíðu 200.000 200.000
Skrifstofuhús 750.000 750.000
Leiguíbúðir Sundlaug í Glerárhverfi 1.400.000 1.400.000
- hönnunarframlag 50.000 5.000 55.000
Tækjageymsla við íþróttasvæði ... 120.000 120.000
Hús í Kjarnaskógi 50.000 50.000
12.750.000 3.375.000 16.125.000
1
NÁMSKEIÐ I' KRISTILEGU
BARNASTARFI
Æskulýðsstarf Þjóðkirkjunnar
gengst í samvinnu við Æsku-
lýðssamband kirkjunnarí Hóla-
stifti fyrir námsíceiði í kristi-
legu barnastarfi laugardag eftir
páska.
Námskeiðið verður haldið á
Akureyri og hefst á föstudags-
kvöldi og lýkur laugardags-
kvöld, 25. apríl. Á námskeiðinu
verður fjallað um starfsaðferð-
ir, söngva, helgileiki, leikbrúð-
ur, föndurvinna verður, kynnt
efni og hjálpargögn o.fl. Leið-
beinendur verða Unnur Hall-
dórsdóttir og Ragnar Snær
Karlsson auk annarra. Kennsla
fer mikið fram í umræðuformi
til að gefa þátttakendum færi á
að kenna, leiðbeina og skiptast
á hugmyndum og segja frá
reynslu sinni.
Námskeiðið er ætlað öllum
áhugamönnum um kristilegt
æskulýðsstarf. Þátttöku ber að
tilkynna til æskulýðsfulltrúa
kirkjunnar, Hafnarstræti 107,
Akureyri, sími 96-24873 kl. 13
16. Sé æskulýðsfulltrúi í ferðum
svarar þar væntanlega enginn,
en formaður ÆSK, sr. Pétur
Þórarinsson, Hálsi í Fnjóska-
dal, tekur einnig við innritunar-
beiðnum og veitir upplýsingar.
Sími hans er um miðstöð á Ak-
ureyri: 23100. Þátttakendur ut-
anbæjar, sem ekki hafa mögu-
leika á gistingu á Akureyri, geta
óskað eftir að þeim sé útvegað
húsnæði meðan á námskeiði
stendur.
Æskilegt er að innritun fari
fram sem fyrst.
Hafbeitarræktun
á laxi álitleg
hérlendis
Sjókvíaeldi hentar ekki
íslenskum aðstœðum
I nýkominni skýrslu frá Fram-
kvæmdastofnun ríkisins þar
sem fjallað er um aukið laxeldi
og unnin er af Birni Rúnari
Guðmundssyni, hagfræðinema
í Gautaborg, kemur í Ijós, að
mati höfundar, að möguleikar
til laxeldis hérlendis eru veru-
legir. „Almennt verður að telja
að hafbeitaraðferðin hafi meiri
möguleika hérlendis sem eldis-
aðferð en annars staðar, fyrst og
fremst vegna banns við laxveiði
í sjó.“ Þá kemst höfundur einnig
að eftirfarandi niðurstöðum:
„Sjókvíaeldi virðist ekki
henta við íslenskar aðstæður,
hins vegar eru möguleikar á lax-
eldi í kerjum á landi fyrir hendi á
nokkrum stöðum á landinu.
Ræktun á laxi með hafbeitar-
aðferð stenst fyllilega saman-
burð við sjókvíaeldi í Noregi
með tilliti til ágóðamöguleika.
Hægt er að lækka framleiðslu
kostnað á seiðum með stórum
framleiðslueiningum.
Ekki er fyrir hendi nægjan-
leg þekking á því hvort þróa
megi laxeldi sem aukabúgrein
en tilraunir standa yfir á því
sviði.
Tækniþekking á fiskfóðurs-
framleiðslu er til í landinu svo
og nokkur reynsla af slíkri fram-
leiðslu. Athuga þarf hvort ekki
sé eðlilegt að þróa slíka fram-
leiðslu og styrkja þannig ís-
lenskt laxeldi.
Markaðsmál eru mjög mikil-
vægur þáttur sérlega ef aukin
framleiðsla á laxi er hugsuðsem
útfiutningsframleiðsla. Sam-
keppnin er veruleg á þeim
mörkuðum sem við seljum lax á
og má búast við að hún aukist.
Einnig er lax munaðarvara og
má því búast við verulegum eftir
spurnarsveiflum á mörkuðun-
um.
Þá kemur í ljós í yfirliti sem
gefið er um fjölda veiddra laxa á
árabilinu 1946-1979, að mestur
fjöldi hefur komið á land 1978
eða 80.578 en s.l. ár var veiðin
64.228 og 68% þess afia veiddur
á stöng.
Leikfélag Menntaskólans á Akureyri
Leikið við hvern sinn fingur
í leikhúsinu á sunnudaginn
Á sunnudagskvöldið frumsýndi
Leikfélag Menntaskólans á Ak-
ureyri gamanleikinn „Er á með-
an er“ eftir Kaufman og Hart
undir leikstjórn Guðrúnar Al-
freðsdóttur. Verkið lýsir lífi fjöl-
skyldu, sem hefur tekið dálítið
annan pól í lífshæðina en al-
mennt gerist, lætur hverjum
degi nægja sínar þjáningar og
hefur horfið frá daglegu stressi
og venjulegu lífsgæðakapp-
hlaupi en leitar lífsfyllingar með
sínum óvenjulega og sérstæða
hætti hver eftir áhugasviði sínu
hverju sinni. Þótt hér sé á yfir-
borðinu um ærslaleik að ræða
má þó, svo sem einatt er um
slíka leiki, finna ærna alvöru
undir þessu gamansama yfir-
borði og ekki verður betur séð
en leikurinn eigi enn nokkurt
erindi þótt nokkuð sé kominn til
ára sinna. Svo sem kunnugt er
sýndi Þjóðleikhúsið þetta verk
fyrir margt löngu auk þess sem
áhugafólk hefur sett það upp
víða um land.
Uppsetning verksins er á eng-
an hátt auðvelt verk, þar sem
æði margt er sífellt að gerast á
sviðinu í einu, og hlýtur því að
vera nokkur þraut að koma svo
saman að snuðrulaust gangi. Ég
dáist að því hvernig leikstjóran-
um hefur tekist að koma öllu
þessu heim og saman með þeim
hætti sem sýningin ber vitni.
Leikurinn gekk hratt og
hnökralaust og er það þeim
mun meira afrek sem leikarar
eru ungir og óreyndir. Leik-
gleði er hins vegar aðal skóla-
leikja og hún leiftrar af þessari
sýningu.
Nú er í sjálfu sér ekki auðvelt
né sanngjarnt að fara að gera
upp á milli leikenda, þeir kom-
ust allir býsna vel frá sínu en þó
verður tæpast hjá því komist að
nefna til Kristinn Guðjón Krist-
insson í hlutverki afans. Hann
lék við hvern sinn fingur enda
hlutverkið þakklátt og skemmti
legt. Þá verður einnig að nefna
annan burðarás leiksins Krist-
jönu Björnsdóttur í hlutverki
Penny, hún var hreint stórgóð,
og sama má segja um Essie Arn-
heiðar Ingimundardóttur og
stórkarlalegan leik Sigmundar
Rúnarssonar. Ég tel ekki fleiri
upp þótt verðugt væri en þakka
LMÁ fyrir ágæta skemmtun og
fullyrði að enginn verður fyrir
vonbrigðum sem sækir sýningu
þeirra heldur muni ganga létt-
stígari út frá þessum ungu
menningarlegu listamönnum.
Kr. G. Jóh.
Fermingarbörn í Akureyrarkirkju
5. apríl kl. 10.30 f.h.
DRENGIR:
Arnar Kristján Eðvarðsson, Steinahlíð 3B
Áki Heiðar Garðarsson, Ægisgötu 8
Ármann Helgi Guðmundsson, Vanaéyggð I0D
Ásmundur Agnarsson. Laxagötu 8
Eggert Benjamínsson, Byggðavegi 143
Elling Ásgeir Guðmundsson, Stórholti 4
Gunnar Freyr Kristjánsson. Stekkjargerði 9
Hilmar Friðjónsson, Grænumýri 12
ingi Arnvið Hansen, Norðurbyggð 5
Jón Þór Aðalsteinsson, Grænumýri 4
Jónas Ingi Árnason, Stekkjargerði I
Ófeigur Orn Ófeigsson, Helga-magrastræti 32
Ólafur Gísli Hilmarsson, Munkaþverárstræti 18
Rósberg Rúnar Snædal Hólmsteinss., Beykilundi4
Sighvatur Víðir ívarsson, Steinahlíð 3C
Sigmar Bragason, I.erkilundi 29
Sigurður Rúnar Sigþórsson, Akurgerði 3A
Snorri Ólafsson, Dalsgerði 5H
Snorri Sturluson, Hjallaluhdi I3A
Torfi Valgeirsson, Sólvöllum 17
Þorsteinn Kristbjörnsson, Löngumýri 8
STÚI.KUR:
Fanny Tryggvadóttir, Eyrarlandsvegi 28B
Guðrún Margrét Birkisdóttir, Beykilundi 5
Guðrún Helga Stcfánsdóttir, Oddeyrargötu 32
Gunnlaug Sigriður Kjartansdóttir, Ránargötu 24
Harpa Steingrímsdóttir, Byggðavegi 154
Helga Dóra Gunnarsdóttir, Eiðsvallagötu 5
Hildur Arnardóttir, Háalundi 6
Hólmfríður Þórðardóttir, Mánahlíð 14
Hugrún fvarsdóttir, Strandgötu 43
Jóna Kristín Valsdóttir,. Lcrkilundi 2
Jórunn karlsdóttir, Suðurbyggð 13
Kristbjörg Þórey Ingólfsdóttir. Ránargötu 16
Kristín Guðbjörg Halldórsdóttir, Víðilundi I2C
Lilja Sigurðardóttir, Borgarhlíð 5F
Margrét Jónína Þorsteinsdóttir. Gránulélagsg. 28
Ragna fvarsdóttir, Bakkahlíð 3
Ragnheiður Osk Erlcndsdóttir. Ásvegi 16
Svandís Eyljörð Stcingrimsdóttir. Þórustöðum 111
Bænarorð
eftir Soffíu Gunnlaugsdóttur, Skjaldarvík.
Vegna fráfalls Kristins Einarssonar.
Heilagi Guðssonur kenn þú oss krossinn að bera,
kraftur þinn megnar oss afivana styrka að gera.
Styrk oss og styð,
stattu oss sjálfur við hlið.
Elskandi ímynd og vera.
Sendu nú kraft þinn í syrgjandi ástvina hjörtu,
sýn þeim hinn dána í upprisuljósinu björtu.
Eilífa ást,
aldrei er syrgjendum brást.
Hastaðu á haglélin svörtu.
Kristinn Einarsson,
Skjaldarvík.
Fæddur 3. október 1914 - Dáinn 18. mars 1981
Kveðja frá Gídeons-félögum.
Þá stundin virtist stansa við,
og staðna hugur, mál
við þungan dánarklukkna klið,
sem kall er vorri sál.
Það kall er: vertu viðbúinn
og veldu Guðs þíns raust.
Þér horfa ber á Herra þinn,
á hann set allt þitt traust.
Það kom svo óvænt kallið hans,
sem kveðjum hér í dag.
Hans lífi í hendi lausnarans
ei lauk við sólarlag.
I heiðri Kristinn hvarf oss frá
með helgað trúarlíf.
í hjarta geymdi himinþrá,
sem hans vár skjól og hlíf.
Hann gekk sinn veg í gleði og nauð
með gát, og hress i lund.
Þeim særðu bar hann andans auð,
uns öll var náðarstund.
Um veginn eina vitni bar,
og viðbúinn hann fór.
Sem félagi hann friðsæll var,
í fórn var hugumstór.
Hann tállaust hóf upp tóma hönd
í trú á Jesúnr Krist.
Hins framliðna var frelsuð önd,
nú flutt í himinvist. > q
Kútmagakvöld
Hið geysivinsæla kútmaga-
kvöld Lionsklúbbsins Hugins
verður haldið á Hótel KEA n.k.
föstudagskvöld, 3. apríl, og
hefst kl. 20.00.
Að vanda verða skreytingar í
samræmi við matseðil kvölds-
ins, en borð nrunu svigna undan
krásunr matreiddum úr hinum
ýmsu sjávardýrum. Dagskrá
kvöldsins er hin vandaðasta og
verður Ellert Schram aðalræðu-
maður. Stjórnandi bögglaupp-
boðs verðUr Mikael Jónsson og
veislustjóri Sigtryggur Stefáns-
son.
Allir karlmenn, bæði Lions-
félagar og aðrir, eru velkomnir á
þessa einstöku skemmtun.
Miðasala verður við inngang-
inn.
4 - ÍSLENDINGUR
ISLENDINGUR - 5