Faxi - 01.02.1962, Qupperneq 11
F A X I
27
Leiði eða minnismerki sgómanna
1 síðustu tbl. Faxa hefur nokkuð verið
skrifað um „leiði óþekkta sjómannsins" i
kirkjugarðinum í Keflavík, og því beint
til félagssamtaka í Keflavik, þar á meðal
Verkalýðs- og sjómannafélags Keflavíkur,
að þau hlutist til um að eitthvað verði
gert, til þess að gera þetta leiði að at-
hyglisverðum grafreit.
Sjómannadagsráð Keflavíkur sagði í
næstsíðasta blaði sögu þessa leiðis, sem
kallað er „leiði óþekkta sjómannsins" og
tengslum þess við sjómannadagsráð, og
vísast til þess hér. En ég vil þá heldur
ræða aðra hlið þessa máls.
Vaknar þá fyrst þessi spurning: „Hver
er tilgangur með slíku leiði eða minnis-
merki?“ Ég held að hann eigi fyrst og
fremst að vera sá, að minna okkur á starf
sjómannsins og hve mikilsverður þáttur
það hefur verið í lífsbaráttu þessa byggðar-
lags frá fyrstu tíð.
1 þeim löndum, sem her hafa á að skipa
til landvarnar, er „leiði óþekkta hermanns-
ins“ algengt. Þar eru slík leiði eða minnis-
merki tákn allra þeirra mörgu nafnlausu
sona fósturjarðarinnar, sem fallið hafa fyrir
vopnum óvinanna, og mun þá leiðið vera
raunverulegur legstaður eins þeirra.
Hvort undir því leiði, sem í kirkjugarð-
inum í Keflavík hefur fengið nafnið „leiði
óþekkta sjómannsins“, hvílir sjómaður,
veit ég ekki, og um það veit sjálfsagt
enginn. Því mundi það ekki skipta máli,
þótt slíku leiði eða minnismerki væri val-
inn annar staður, meira áberandi i kirkju-
garðinum.
Það væri líka til athugunar, hvort ekki
væri enn æskilegra, að lögð yrði meiri
áherzla á minnismerki sjómanna, jafnt
þekktra sem óþekktra, og það þá reist i
þeim stað, sem víðast sæist og bænum gæti
orðið til prýðis. Um þetta liefi ég áður
skrifað í Faxa, 6.—7. tbl. 1955, júníblað.
Þar stendur: „Vestmannaeyingar hafa
fyrstir hér á landi reist sjómönnum
minnismerki. Frá listrænu sjónarmiði hef-
ur mcrki þetta fengið ýmsa dóma, og að
sjálfsögðu má alltaf um það deila, hvaða
form slíkum merkjum eru valin. En ég
held, að hvert sem formið verður, þá eigi
merkið fyrst og fremst að vera ljósmerki,
sem sést vel af sjó, þegar siglt er fyrir
Keflavík.
Merkinu verður því að velja stað þar
sem það ber hátt yfir byggð og sést vel
af sjó, og koma þá til greina Hólmsbergið,
Vatnsnesið og holtið ofan við bæinn, t. d.
fyrir opinni Tjarnargötunni. (Sá staður
hefur nú verið torveldaður með byggingu
Stapafellsbúðarinnar).
En hver á að reisa merkið og hvernig á
að afla fjár til þess? Ég hefði talið eðli-
legast að samtök sjómanna og útgerðar-
manna hefðu forgöngu, en hinsvegar yrði
fjár aflað á ýmsan hátt. T. d. mætti hugsa
sér að nokkur hluti ágóðans af hátíðahöld-
um sjómannadagsins rynni til þessara
framkvæmda. Þá væri eðlilegt og sjálfsagt,
að bæjarsjóður Keflavíkur legði fram veru-
legan hluta kostnaðarins.“
Æskilegt væri að heyra álit útgerðar-
manna á þessu máli.
Ragnar Guðleifsson.
Viktoría slrandar.
Vélbáturinn Viktoría RE 135 strandaði fyrir
skömmu við innsiglinguna í Grindavíkurhöfn
í foráttubrimi og roki. Barst báturinn um
600 m vestur eftir fjöruborðinu um 200—
300 m frá landi eftir að hann tók fyrst niðri
og festist þar alveg á rifi. Ahöfnin, 6 menn,
fóru þar í gúmmíbát og björguðust í land. A
næstu fjöru lá báturin langt uppi á rifinu.
Höfnin í Grindavík er þröng og hættuleg,
og hafa þar oft orðið mannskaðar og slys.
Síðan báturinn strandaði hefir verið unnið
að viðgerð á honum, en vegna smástreymis
hefir reynzt erfitt að komast að honum nema
stuttar stundir í einu. Nú er samt langt komið
að þétta bátinn, grafinn hefir verið skurður
fyrir innan hann og er ætlunin að reyna að
kippa Viktoríu inn í Hópið. — Skipið var
á línuveiðum, er það strandaði. Skipstjóri er
Baldur Karlsson frá Þorlákshöfn. Hann segir,
að ástæðan fyrir strandinu hafi tyrst og
fremmst verið sú, að innsiglingar ljósin log-
uðu ekki, þegar þeir kl. 2,30 komu i vikur-
mynnið, hafi þar þá verið niðamyrkur, sem
olli því að hann beygði of seint en þá tók
skipið niðri og rak síðan inn eftir, enda má
þarna engu muna, ef vel á til að takast um
lendingu. Síðan þetta gerðist hefir tekizt að
ná Viktoríu lítið skemmdri innað bryggju í
Grindavík.