Vísbending - 20.06.2008, Qupperneq 4

Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Jóhannesson
Útgefandi: Heimur hf., Borgartúni 23,105 Rvík.
Sími: 512 7575. Myndsendir: 561 8646.
Net fang: visbending@heimur.is.
Blaðamaður: Kári S Friðriksson.
Prentun: Guten berg. Upp lag: 700 eintök.
Öll réttindi áskil in. © Ritið má ekki afrita
án leyfis út gef anda.
Aðrir sálmar
4 V í s b e n d i n g • 2 2 . t b l . 2 0 0 8
Vörubílstjórar hafa mótmælt háu bensín­
verði með því að stöðva umferð
almennings og valda ónæði með hávaða.
Fjölmiðlar greindu frá því að háreisti frá
bílstjórunum hefði truflað nemendur í
prófum. Hafi bílstjórarnir ætlað að ná
sínu fram með því að beita ofbeldi (því
að það er auðvitað ofbeldi að meina
mönnum að komast leiðar sinnar) þá var
kúgun þeirra sjaldnast beint að réttum
aðilum. Í fyrsta lagi koma hækkanir á
eldsneyti erlendis frá og leggjast á alla
heimsbyggðina. Í öðru lagi eru skattar á
bensín ákveðnir af Alþingi og þingmenn
hafa örugglega verið lágt hlutfall þeirra
sem þurftu að bíða tímum saman vegna
aðgerða bílstjóranna. Hækkanirnar koma
til vegna þess að bensín er takmörkuð
auðlind og eftirspurn er mikil.
Rétt viðbrögð eru að spara bensín
eins og forsætisráðherra sagði í ræðu
sinn i á Austurvelli. Íslenskir bílstjórar
eru ekki þeir einu sem skilja ekki
hvaðan hækkanirnar koma. Sams konar
viðbrögð hafa kviknað hjá kollegum
þeirra í Suður­Evrópu, en þar eru menn
yfirleitt mun verr upplýstir en gerist og
gengur hér á landi. Kínversk stjórnvöld
hafa niðurgreitt eldsneyti til þess að
ýta undir uppbyggingu í landinu. Til
skamms tíma námu þessar niðurgreiðslur
um 1% af vergri landsframleiðslu
(VLF). Eftir að olíuverð hækkaði á
heimsmarkaði var verðinu haldið niðri í
Kína og niðurgreiðslur auknar til muna.
Í það stefndi að þær yrðu milli 5 og 6%
af VLF. Kommúnistastjórnin gafst upp á
greiðslunum og eldsneytisverð hækkaði
um tugi prósenta.
Aðrir mótmælendur sáust á Austur­
velli á 17. júní og röskuðu þar ró fólks
sem kom þar til þess að fagna með
hátíðlegum hætti á þjóðhátíðardaginn.
Nokkrir einstaklingar sveifluðu þar
spjöldum sem auglýstu það á íslensku og
ensku að íslensk stjórnvöld fótum troði
mannréttindi. Mótmælendur kunnu
greinilega ekki góð skil á ensku, en
auk þess völdu þeir mótmælum sínum
stund og stað sem var óviðeigandi.
Alþingismaður Frjálslynda flokksins
var einn af forsprökkum mótmælanna.
Það kemur ekki á óvart að hann vill fá
atvinnubílstjóra í flokkinn. bj
Barist við vindmyllur?
framhald af bls. 1
framhald af bls. 3
var það ekki tilkynnt strax? Getur verið að
mikilvægum upplýsingum hafi verið leynt
fyrir eigendum skuldabréfanna? Forstjóri
félagsins segir að félagið sé fórnarlamb
lausafjárkreppunnar. Ekki er ástæða til
þess að efast um það. Spurningin er
hins vegar hvenær erfiðleikarnir voru
stjórnendum ljósir.
Starfsfriður
Oft er til þess vitnað að fyrirtæki þurfi
starfsfrið til þess að vinna úr sínum mál­
um. Ekki sé hægt að vinna öll mál í beinni
útsendingu. Þetta er auðvitað rétt en þegar
flutninga milli landssvæða kemur í ljós að
það eru einungis sveitarfélögin tvö sem
kenna sig við Fljótsdal sem hafa laðað að
sér fleiri íbúa frá öðrum landshlutum en
þau hafa tapað. Fólksfækkun á Austurlandi
virðist, samkvæmt þessu, mega rekja til
flutninga innanlands, en fjölgunina til
fólksflutninga milli landa. Síðasta árið,
þ.e. 2007, fækkaði þó verulega í hópi
útlendinga á Austfjörðum og fluttust þá
nálega 1.500 þeirra frá sveitarfélögunum
þremur á Mið­Austurlandi.
Hver eru langtímaáhrif?
Þegar dýpra er kafað ofan í tölur Hagstofu
kemur í ljós að árið 2007 fækkar í
öllum þeim sveitarfélögum sem hér
eru til athugunar. Framkvæmdum við
Kárahnjúka og Fjarðaál lauk þá að mestu
og útlendingar tóku að tygja sig heim.
Til Fjarðabyggðar flytjast þetta árið 41
fleiri frá öðrum landshlutum en þangað
fóru. Það bendir óneitanlega til þess að
væntingar um aðdráttarafl álversins hafi
að einhverju leyti gengið eftir. Hér ber að
hlutabréf eða skuldabréf í fyrirtækjum eru
skráð á markaði gangast fyrirtækin undir
ákveðna upplýsingaskyldu og geta ekki
falið sig á bakvið viðskiptaleynd. Það er
ekki gott fyrir fyrirtækin að um þau gangi
kjaftasögur af ýmsu tagi vegna þess að
forráðamenn vilja ekki gefa um þau réttar
upplýsingar.
Með upplýstri umræðu er ekki átt við
að fjölmiðlar eigi að níða niður fyrirtækin
og forráðamenn þeirra með getgátum
og rógi. Síður en svo. Hins vegar eiga
stjórnendur fyrirtækja að stuðla að gegnsæi
upplýsinga um reksturinn. Fá fyrirtæki
eiga í svo einföldum rekstri að staða þeirra
og afkoma sé einkamál eigendanna.
hafa í huga að þetta eru nettótölur og því
geta hæglega mun fleiri hafa flust austur
til að vinna í álverinu en hér kemur fram.
Einnig búa vafalítið einhverjir starfsmenn
álversins upp á Héraði og koma því
ekki fram í tölum um fjölgun íbúa í
Fjarðabyggð.
Hinn 1. desember 2007 voru
Íslendingar aðeins tæp 24% af íbúum í
Fljótsdalshreppi og trúlegt er að flestir
útlendingana munu flytjast þaðan á brott
á næstu misserum. Ef 90% þeirra flytjast
á burtu gæti íbúafjöldi í sveitarfélaginu
farið niður í ríflega 100, nokkru fleiri en
þeir voru árið 2003 þegar ævintýrið hófst.
Í Fjarðabyggð og á Héraði var fimmti hver
íbúi með erlent ríkisfang og þeim gæti
sömuleiðis fækkað á næstu árum. Verði sú
raunin mun fólksfjölgunin á Austurlandi
að einhverju leyti ganga til baka. Eftir sem
áður er atvinnulíf í fjórðungnum líklega
sterkara og betur undir erfiðleika búið, ekki
síst í sjávarútvegi. Staða jaðarbyggðanna
virðist hins vegar vera orðin ansi erfið og
fyrir sum pláss gætu næsti áratugur eða
svo orðið allafdrifaríkur.
Mynd 1: Hlutfall íbúa í sveitarfélögum á Austurlandi með
íslenskt ríkisfang 1. desember 2007.
�
�
��
��
��
��
(�
��
+�
��
��
6��!��(C�6 "���� ���� �(��
6����?��(���!�������������������(��" �� �������,���)A� ����'�!���������( ��*�������"���'��"����� ��
��������'����(��" � �!��������� ���# � �������������,����!������!��4��=�A�#���� ������ �����������",���
��' ��-�(��������� ��+� "����� �����������������" �?��$������������������#�����������������%�#�" ��,����7����
*���������� �� ��""���"���6+� ���� ����!!���*������'��!���������������� �"��"�#��!�",����-!��������
�,�� �����,�������!��E������'�� �����!����������-�"�������������� �(�� �����*������������" �" �����
� � ��4�������!��������� �������������������"��!������" ������ � ��"���������(������������ ��'��$������
����������� �'���"���3� � �� � ���""� �� ���������*������" ����� ������� �����������"���������!�������
",����,������ ��"����� ����������� �� �(��� ������
H
eim
ild
: H
ag
sto
fa
Ís
la
nd
s.
Flj
óts
da
lsh
rep
pu
r
Fja
rða
by
gg
ð
Flj
óts
da
lsh
éra
ð
Bo
rga
rfja
rða
rhr
ep
pu
r
Br
eið
da
lsh
rep
pu
r
La
ng
an
es
by
gg
ð
Djú
pa
vo
gs
hre
pp
ur
Se
yð
isf
jör
ðu
r
Sv
eit
arf
éla
gið
Ho
rna
fjö
rðu
r
Vo
pn
afj
arð
arh
rep
pu
r