Prentarinn - 01.08.1910, Side 2
18
P R E N T A R 1 N N
viðleitni sinni við prentsmiðjueigcndur og
býður því jafnframt að komast i samband
við félag sitt. En úr þvi verður samt ekki.
Er óhætt að fullyrða, að með þessum
viðburðum eykst mótstöðuþróttur félagsins
að miklum mun.
A fundi 27. nóv. lætur félagsmaður i
ljósi það álit sitt, að sér finnist nauðsynlegt
að prentsmiðjueigendum væri enn einu sinni
skrifað og krafist skriflegs svars þeirra um
það, livort þeim sýndist nú, fremur en í
sumar (1. maí) að ganga inn á samninga-
lcið við félagið á líkum grundvclli og áður
liefði verið farið fram á. — Var álit þetta
tekið upp sem tillaga, og sljórninni siðan
falið að birta það prcntsmiðjueigendum skrif-
lega. — Þetta er þriðja slík tilraun á þessu
ári. — En þegar hér er komið hafn ýmsir
félagsmenn sagt upp vinnu hjá prentsmiðju-
eigendum. Og mcð tilliti til þess er stjórn-
inni, á þessum sama fundi, falið, að tilkynna
þeim, samhliða liinu, að uppsagnir þær, er
nú þegar séu fram komnar, og fram kunni
að koma frá einstökum vinnuþiggjendum,
séu alleiðing þeirra undirtekta, er þeir (vinnu-
veitendur) liefðu sýnt fjelaginu með því að
svara eigi bréfum þess um samvinnu, er
þeim höfðu verið send í sumar (sjá hér
framar).
Hér er ekki farið i neina launkofa. Og
liér er það í fyrsta sinni, að félagið spennir
bogann, ef svo mætti segja, andspænis prcnt-
smiðjueigendum.
Svör prentsmiðjueigenda viðvíkjandi því,
er nú var sagt, komu svo að segja um hæl.
Ekki eru þau sem vingjarnlegust, en þess
efnis þó, að félagið á fundi sinum 4. des.
finnur ástæðu til, rétl einu sinni, að velja 4
menn í nefnd til þess að reyna að koma á
samvinnu. En hún fer út um þúfur.
Og um þessar mundir er stjórn félagsins
fatið að skýra formanni »Dansk Typograf For-
bund« frá ástandinu milli beggja aðila, félags-
ins og prentsmiðjueigenda, sem nú halda sina
leiðinahvor. En um áramótin harðnar deilan,
þvi þá eru margir Prentarafélagsmenn, þeir
er lagt liöfðu niður vinnu bjá prentsmiðju-
eigendum, farnir að vinna i hinni nýju
prentsmiðju, er áður var getið. En við það
breytist hlutfallið milli lærlinga og sveina í
gömlu prentsmiðjunum. Á nú lélagið i miklu
stappi út af því, enda vilja hvorugir á engu
slaka. Situr þar við um sinn, eða til 15. jan.
En þá bera við þau óvæntu tíðindi, að frá
Kaupmannahöfn koma 3 íslenzkir prentarar
og einn danskur; fylgir þeim tilsjónar- og
umboðs-maður frá»DanskTypografForbund«,
er »miðla á hér málum« milli Prentarafélags-
ins og vinnuveitenda. Eru nú margir fundir
haldnir, og mörg gerast atvik söguleg í öllu
þessu stríði, sem ofiangt er hér að rekja. —
Er það styðst af að segja, að félagið vill á
engu slaka, og setur sig á móti þvi, að hinir
nýkomnu ]>rentarar taki til vinnu fyr en
prentsmiðjueigendur gangi að margnefndum
kröfum félagsins. Gerir sendimaðurinn danskt
endurteknar tilraunir til þess. En altstendur
við sarna og áður. — Tekur liann loks þaö
ráð, upp á eigin ábyrgð og »Dansk Typo-
graf Forbund«, að leyfa prenturum þeini,
er á hans vegum voru hingað komnir, að
taka hér til vinnu; gerir bráðabj’rgðasamn-
ing milli hlutaðeigandi prentsmiðju og »D.
T. F.«, og fer við svo búið til Kliatnar. —
Kemst þá nokkur kyrð á deilur þessar, að
minnsta kosti á yíirborðinu, og likur þann
veg þessu sögulega starfsári félagsins.
Er þvi síst að leyna, að samkomulagið
er harla bágt, og enda spursmál, hvort sam-
vinnu-útlitið hefur nokkru sinni verið jafn-
vafasamt og einmitt nú, — því það verður
engan veginn séð eða sagt, að félagið, sem
slíkt, liaíi unnið neitt á i samningsmálinu út
af fyrir sig á þessu ári, nema síður sé. En
þess ber um leið að gæta, að aðstaða félags-
ins nú er öll önnur en fyr; hún hefur stór-
breyst á árinu. Má í fyrsta lagi þakka það
hinni nýju prentsmiðju, er að sjálfsögðu
vinnur í fullu samræmi við kröfur félagsins
og reglur. í öðru lagi ber þess að gæta, að
önnur stærsta prentsmiðjan er nú samningi
bundin við útlent prentarafélag, sem svo er
gerður, að félagið hér getur tekið hann
að sér hvenærsem þvi þóknast. Og í þriðja
lagi, að hinir nýkomnu prentarar, sent allir
unna félagsskap og samheldni, búast til að-
ganga i félagið og styðja þannig mál þess.
Pað er þetta þrent, þrátt fyrir óvænlegt
útlit, sem bendir félaginu út í framlíðina;
bendir þvi á meiri likur til að ná samvinnu-.