Stundin - 01.04.1941, Blaðsíða 9

i
' Á seinustu mannsöldrum
haía hin fornu vinakynni Norð-
manna og íslendinga endur-
nýjast nokkuð. Allmargir ís-
. lendingar hafa dvalið lengur
eða skemur í Noregi, margir
Sþeirra hafa unað þar glaðir við
Isitt, eignazt þar ný heimkynni,
nýtt fósturland. Sama er um
Norðmenn að segja. Þeir hafa
flutt hingað til lands, gróður-
sett sjálfa sig í íslenzkri mold,
og gerzt góðir íslendingar. Við
höfum lært margt af þeim á
okkar framleiðslusviðum, og
þeir hafa vafalaust einnig lært
eitthvað af okkur, að minnsta
kosti að nokkru leyti sína eigin
sögu. — Enda hafa ýmsir meðal
hinna beztu Norðmanna veitt
okkur viðurkenningu í þeim
efnum, eins og sjá má af orð-
unum í þessu kvæði Per Sivle,
á hinu skemmtilega landsmáli,
sem flestir íslendingar eiga
auðvelt með að skilja:
,,Med takk í hjarta og hatt í
hand
í tanken eg stend ved dí grav,
du hovding gjæv fraa det harde
land
langt ute der vest í hav.
For naar det liver eit Norig enn
fraa Stadt til Sulitjelm-nut,
me takkar fremst utav alle
menn
han Snorre Sturlunga-gut.
Me hadde glöymt baade mor og
far,
oss sjölve so hadde me glöymt;
me hadde glöymt at me eingong
var,
um ikkje du hadde göymt.
hafa frumburðarréttinn, og
hafa stærra og betra höfuðbólið
til ábúðar, sem að auki hefir til
skamms tíma verið betur setið,
en hjá okkur miðar einnig óð-
fluga að því marki, að yrkja og
nytja gæði landsins sem bezt.
Af þeim alltof litlu kynnum,
sem ég hefi af Norðmönnum í
þeirra eigin landi, hefir mér
fundizt, að íslendingurinn væri
þar öðrum þjóðum fremur tal-
inn vera frændi þeirra og vin-
ur, og býst ég við að flestir hafi
þá sömu sögu að segja. Hverj-
um íslendingi hlýtur að vera
Noregur hugstæðast land,
næst íslandi sjálfu, þar sem
hver blettur svo að segja er
vígður reitur minningu forfeðr-
anna. Eins og Matthías okkar
segir i kvæðinu, Minni Noregs:
„Með yður dynja frá Dofra-
fjallsbyggð vor dýrðlegu feðr-
anna minni.“
Á þessum síðustu og verstu
harmsögu tímum hljótum við
íslendingar að hafa innilega og
djúpa samúð með þeim mörgu,
sem þjást. Eðlilega hlýtur það
þó að hræra okkur meira en
nokkuð annað, að hugsa til
norsku þjóðarinnar og þeirra
raunalegu kjara, sem hún á nú
við að búa. í Pétri Gaut stend-
ur: „Það var þá stríðið stóð —
á allra vörum stórtíðindi og
sorg yfir Noregs kjörum.“ —
Hér hljóta það að þykja stór-
tíðindi og vekja sorg í hjörtum
allra íslendinga, hver kjör Nor-
egs nú eru orðin, því eins og
Stephan G. Stephansson orðar
það í hinu gullfallega og stór-
brotna kvæði sínu: „Ávarp til
Norðmanna“ (1905): „Við
hörpu íslands hnýttur sérhver
strengur fær hljómtitring, ef
skrugga um Noreg gengur.“ . .
„Það snertir innar ættartali í
sögum sem ómur væri af sjálfra
okkar högum, og ættum bæ og
börn í Þrændalögum.“
Að lokinni þessari styrjöld,
þegar þjóðirnar taka upp að
nýju þá sambúð, sem sæmir
nokkurn veginn siðuðum mönn-
um, ættum við að treysta betur
og tengja vináttu- og frænd-
semisböndin við Norðmenn; við
þurfum ekki á nokkurn hátt að
bera kinriroða fyrir ættarein-
kennin og frændsemina við þá.
Og naar her liver eit Norig enn,
fraa Kjöl og vester til hav,
vaar takk, du störste av íslands
menn,
og atter takk í di grav!“
Norðmenn og íslendingar eru
eins og bræður, sem búa hvor
á sínu höfuðbólinu. Norðmenn
HRU5T
Ég vaki stundum um niðdimmar nætur
og norpandi höndum um mynd þína fer;
Það er dimmt, það er hljótt, og ég heyri, að þú grætur
inn’ í hjartanu’ á mér.
Og ég strýk yfir ljósgulu lokkana þína,
er liðast svo mjúklega um tárvota kinn;
og ef til vill sérðu þá sólina skína
í síðasta sinn.
Því veturinn nálgast með hregg sitt og hríðar
og helköldum skugga á mynd þína slær;
og ef til vill sjáumst við aldrei síðar,
sólfagra mær, —
ó, fegursta minning löngu liðinnar tíðar!
Hannes Sigfússon.
STUNPIN
9