Árdís - 01.01.1953, Síða 13
Ársrit Bandalags lúterskra kvenna
11
Altarisbríkin er í gotneskum stíl, hin mesta völundarsmíði,
vafalaust gerð í Niðurlöndum (Hollandi) snemma á sextándu öld.
Er jafnan talið að Jón biskup Arason hafi gefið hana kirkjunni.
Hún er útskorin úr tré, gipsuð og máluð. Á miðhlutanum er sýnd
krossfestingin á Golgata. Beggja vegna við þessa mynd eru skápar
með dýrðlingamyndum, tveir hvorum megin. Innan á örmum og
framan á vængjum bríkarinnar eru ótal málaðar myndir.
Á norðurvegg kirkjunnar hangir róðukross úr tré, gipsaður og
málaður, í fullri líkamsstærð, gotneskur í stíl, útlent verk, líklega
frá fyrri hluta sextándu aldar. Á gólfinu framundan krossinum er
skírnarsá (skírnarfontur) í barok-stíl. Sáin er gömul, höggvin í
einu lagi úr gráu klébergi (fitusteini), sem finnst ekki á íslandi en
er algengur á Grænlandi og í Noregi. Ofan á sábörmunum stendur
með upphleyptu gotnesku letri:
„Leyfið börnunum til mín að koma og bannið þeim það eigi,
því að þvílijkra er Guðs rijki.“ Matt. 19.
Að utan á sánum er mikið rósaverk og myndir af umskurninni
og skírninni og ennfremur biblíuleg táknmynd með áletrun á
latínu. Loks er þessi áletrun með gotnesku letri:
„Þennan skírnarsá hefir úthöggvið Guðmundur Guðmundsson
eftir forlæge og fyrirsögn Vird H. Gísla Thorlákssonar biskups á
Hólum 1674.“
Á altarinu eru tveir gyltir silfurkaleikar mjög vandaðir, sem
munu vera frá ofanverðri þrettándu öld. Einnig eru þar oblátudósir
úr silfri og nokkrir ljósastjakar úr kopar. í kór hangir ljósahjálmur
með tuttugu kertum, sem gefinn var í minningu um Jón biskup
Vigfússon af ekkju hans. í kirkjunni eru tvær biblíur, gömul biblía
á hebresku og Guðbrandsbiblía í sýniborði, auk margra annara
hluta bæði gamalla og nýrra.
Innan kirkju eru átta legsteinar og liggja allir flatir í gólfinu,
en yfir þeim eru nú tréhlerar. Áletrun þeirra er ýmist á íslenzku
með gotnesku smáletri eða á latínu með latneskum upphafsstöfum.
Nokkur minningarmerki hanga á veggjunum. í kirkjugarðinum eru
nokkrir legsteinar frá fyrri tímum, en tveir af þeim eru yfir
biskupum.
í kórnum hanga átta biskupamyndir, allt eftirmyndir af frum-
myndum þeim, sem í kirkjunni voru, en keyptar og fluttar til