Nýtt kvennablað - 01.02.1944, Síða 12
8
NÝTT IÍVENNABLAÐ
fyrir framleiðendur og neytendur. Það var skoð-
að sem sjálfsagður hlutur, að hið opinbera ætti
framleiðslutækin, og að lcvikmyndahúsin væru
1 elgu bæjarfélaganna.
Sem stendur er nú loku skotið fyrir þá fram-
rás, sem miðaði í átlina til jafnréttis. Nú um
stund iiefir innrásarmaðurinn, með kenningu
6Ína um aðalsþjóð og Iiinu þrælmenskulega of-
beldi, á sinu valdi járnbrautirnar, hafnirnar, dag-
blöðin og lögregluna. En hann á í viðureign við
þjóð, svo samhenta innhyrðis, svo auðuga af
reynslu á öllum lilutum, nema hernaði, að hún
verður aldrei keypt eða sigruð. Það er einmitt
þetta, sem einkennir lýðræðið, — foringjar þess
eru allsstaðar, og heróp þess ná til hjartna fjöld-
ans. í Noregi eru aðeins þrjár miljónir manna,
en sérhver maður er traustur. Ef að þeir liafa
Jiaft fullkomnara lýðræði en við fyrir innrás-
ina, þá skuldum við þeim það nú að halda áfram
tilraunum þeirra hér og treysta þeim til að finna
ráð, til að veita viðnám, þar til lýðræðisveldin
um lieim allan hafa sameinast að nýju og verða
alls ráðandi. Þeir eiga þá sögu að baki, sem
verður að halda áfram.
Það hefir lnna mikilvægustu þýðingu að við
hervæðum hvern mann og liverja konu, sem
slandi að baki stefnuslcrá, sem miði að því að
gera þessa styrjöld, að þeirri síðustu. Það ætti
að vera öllum ljóst að ábyrgðin hvílir á óbreytt-
um borguruin, eins og mér og þér. Verkefni
hinna vopnuðu hersveita er að vinna stríðið.
Við laumumst undan ábyrgðinni, ef við ætlumst
til að þeir vinni einnig friðinn. Við virðum að
stjórn okkar bíður eftir almennri skoðun um
ríkjandi fyrirkomulag. Ef ég og þú og milljónir
annara amerískra borgara, getum ekki á þessari
stundu, gerl ]iað upp við okkur, að við viljum
alþjóðaskipulagningu, og þann frið og þá reglu,
sem henni fylgir, ])á eigum við fyllilega skilið
alla ])á eymd, og allt það öngþveiti og glötun,
sem framtíðin mun færa oklcur. Okkar er vakl-
ið til að velja. Okkar er valdið til að byggja upp.
Við höfum tækifæri til að skapa betri heim.
Látum okkur hefjast handa og gera það.
Það er manninum eSlilegt, aS hata þann, sem
hann hefur gert rangt til.
*
Heldur vil ég finna til og lifa en liggja eins og
leggur upp í vörSu. J. H.
*
„ÞaS er ekki svo stætt aS stoliS verSi.“
(Gamall málsháttur).
Ingibjörg Tryggvadóttir:
Ramóna.
(Endursögð kvikmynd.)
Á herragarSi einum í Kaliforníu bjó spönsk aSals-
ekkja meS son sinn, Philip, og fóstudóttur sina,
Ramónu; annaS var þar ekki af hvítu íólki. Þjón-
ustufólkið allt var Indíánar. — Ameríka var ekki
þéttbýl þá, sízt af hvítum mönnum. Næsta byggS
var Indíánaþorp; þar bjó íriösemdarfólk, velviljaS
spönsku herragarösfjölskyldunni.
Úti í hallargaröinum leika þau Philip og Ramóna
meS ærslum og gleSi aS unglinga siS, og innan viö
gluggann í höllinni skemmtir Marda gamla ráöskona
sér viö aS horfa á leik þeirra. Hún klappar og hlær
jafn lifandi af áhuga sem leikendurnir sjálfir. En
snögglega sn>’r hún sér meö alvörusvip frá glugg-
anum, þekkt fótatak heyrist í ganginum, hallarfrúin
stendur í dyrunum. Svartur silkikjóllinn sker ónota-
lega af viö snjóhvítt, harölegt andlitiö. Hún spyr
eftir Philip og Ramónu meö kaldri, bjóöandi röddu.
Marda gamla beygir sig og bugtar meö lotningu
„Hefi ekki séS þau, náSuga frú“, segir hún hik-
laust. En ekki er frúin fyrr horfin fram en Marda
tekur sér aftur stöSu viö gluggann og fylgir leikn-
um í garSinum meS sama áhuga og fyrr. Marda er
æskunnar megin. Hún segir ekki eftir, þótt ungling-
arnir leiki sér í óleyfi þeirrar gömlu og maturinn
kólrii.
Leikurinn í garSinum endar meö skelfingu.
Ramóna dettur og meiöir sig á fæti, og Philip
krýpur meö angist viS hliö hennar og vefur vasa-
klút sínum um sáriS. Og þar sem Ramona á óhægt
meö aS stíga í fótinn, tekur Philip hana á bak sér
og ber hana áleiöis til hallarinnar. Þau eru komin
aS hallartröppunum, þegar þau eygja svarta silki-
kjóllinn frúarinnar milli trjánna í garöinum. Ramóna
íelur sig bak viö marmarasúlu og ætlar aS sitjn um
færi aö skjótast óséS í höllina, en Philip lötrar á
móti móSur sinni. HarSlegt andlit hennar blíSkast,
hún strýkur hlýlega hendinni um kinn eftirlætis-
barnsins síns og biSur hann aS flýta sér inn aö
borSa. En svipurinn breytist þegar Philip er horf-
inn inn, en frúin kemur auga á Ramónu á tröppun-
um; andlitiS er steinhart og röddin köld og skip-
andi: Ramóna á strax aS fara upp í herbergi sitt
og vera þar til kvölds; mat fær hún engan, fyrst
hún gat ekki komiö til borSs á réttri stundu; fruin
vill aö regla sé á sinu heimili, en engin ósiöleg ærsl.
Þó Ramóna sé vön viö ósanngirni fóstru sinnar,
þá getur hún aldrei veriö köld fyrir henni. SærS
og heit af geSshræringu skundar hún til frúarinnar
og krefur hana sagna meS tár í augum : Hvers vegna
hún hafi tekið sig til fósturs, fyrst hún hafi aldrei
getaö sýnt sér minnstu móöurhlýju, ekki einu sinni
réttlæti. En frúin gefur engar skýringar, köld og
óhreyfS endurtekur hún skipun sína, og Ramóna
veröur aS hlýSa. Hún þýtur upp á herbergi sitt,
til aö gráta þar vanmátt sinn og einstæSingsskap.
Niöur í borSsalnum sitja mæöginin til borös. Phil-