Nýtt kvennablað - 01.10.1949, Page 15

Skólakjólcn1.
Tvílitm- kjóll,
sem vel má
samna upp úr
tveim gömlum,
skozkum og ein-
litum. Breiður
skozkur bekkur
á aS vera neSan-
um pilsiS.
Hnepptur á
baki. — Prjóna-
peysa er alltaf
falleg og skokk-
pils utanyfir.
Alla titla teljið þið smómuni.
En þeir eru þó eitt mesta kurteisistákn. Sá maður,
sem ekki notar titla í ávarpi kvenna t. d., er ekki
kurteis. Þetta verður að vana — og „annað hvort
eða", — þeir, sem nota titla, geta helzt ekki hætt
því, og vilja ekki hætta því, vegna þess, að það
er að hverfa frá ljósi til myrkurs. í sveitinni er
minna um titla kvenna heldur en í kaupstöð-
unum. Er það eitt með öðru þess valdandi, að stúlk-
ur vilja ekki vera í sveit. Sveitin titlar aðeins embætt-
ismannadætur. Bændadætur og tómthúsmanna, sjó-
mannadætur og iðnaðarmanna hljóta aldrei ávarps-
titilinn, fröken. Ekki í sveitinni. — Strax og þær konta
í kaupstaðina, eða til Reykjavíkur, fá þær titilinn.
Hvers vegna er sveitafólk svona sparsamt á þetta litla
aðfengna orð, sem okkur stúlkunum yljar þó. Er um
að gera að sýna ungum slúlkum hálfgerða lítilsvirð-
ingu í sveitinni, ef þær eru ekki embættismannadætur?
Kannski þetta sc' eitthvað í sambandi við það, að
sveitamaðurinn vill vera svo sannur. Ekki má lirosa,
nema meina eitthvað með því. Ekki gera lífið á neinn
hátt skemmtilegra með aðfengnum flírulátum, titlum
eða kækjum. Kækjunum er kannski ekki bót mælandi,
en það eru þó þeir, sem frekast, af þessu þrennu, setja
svi]> sinn.á sveitamanninn, og það stundum til prýðis,
eða sérkennileika, sem er mjög ákjósanlegt. Það gerir
eigandann miklu minnilegri, svo að hann getur orðið
eins og „vin“ á eyðimörku. En hýran í augunum, þessi
endurfæðing í brosinu, J>að má ekki í sveit. Sá, er
lygari og svikari. Hann eða hún fær ekki svar, J)ví
varla eru tveir svo miklir erkilygarar í sömu sókn.
Það er Ieikaraskapur, sem sveitafólkið vill ekki sjá.
En það vill horfa á leikara úr Reykjavík —- kaupa
sig inn. Ekki vera leikari sjálft, heldur satt og dag-
satt í framkomu sinni. Þetta er það, sem við köllum
þunglamalegt hérna í kau])staðnum.
Þetta er gömul klausa um sveitina, en eitlhvað eimir
eftir að þessu enn. Því er fólk ekki elskulegra en það
er, hýrara, kurleisara? Því leikur Jiað ekki hamingju-
samt fók? L.
Ekki er það vel gott enn.
Nú er þá kaffið aftur frjálst og kornmaturinn, en
betur má, ef duga skal. Enn eru höft. Og það er Ijót-
ur leikur, að heimska þjóðina jafnhratt og hún er
menntuð, íþyngja lienni með óþarfa slriti jafnótt og
vélarnar létta undir með annað. Það yrði, smátt og
smátt, nóg af vörunum, aðeins ef höftunum væri aflétt.
Cræðgin hyrfi |)á í álnavöruna, sokkana, garnið og
greiðurnar.
Höftin eiga að ska]>a réttlæti. Allir fá sama reita-
fjöda. En J)að er nú svo með réttlætið, eins og annað,
að of mikið má að öllu gera. Þörfin er svo misjöfn
hjá einstaklingunum, að fyrr má nú vera. F'ullorðið
fólk 50—60 ára og þar yfir hefur aldrei í manna-
minnum þurft ný föt árlega, ekki einu sinni á 5 ára
fresti. Það hefur tekið við uppgjafafötum af sonum og
dactrum, æft nægiusemi o. s. frv. Það á önnur hugðar-
mál en þau, að tolla í tískunni. Unga fólkið þarf marga
fatnaði á ári. Það’ er að stækka framundir tvítugt,
og félagslyndið er svo gífurlegt, sem vilanlega útheimt-
ir nýtt og nýtt, til þess að koma ekki alltaf í sömu
fötunum á mannamótin. Meðan allt endurnýjast í lík-
amanum og smekkurinn hatnar og breytist dag frá
degi, og fólkið vinnur hratt og mikið. Fari höftin til
fjandans. — Eldra fólkið , sem á svo margt fram yfir
J)á ungu. Fyrst og fremst börnin sín, sveitina sína,
landið sitt, Jtjóðmálin, von í framhaldslifi eftir dauð-
ann o. fl. Það er verið að æsa það upp með þessum
Vefnaðarvörumiðum, að það eigi nú líka, eins og ungl-
ingar, að iara að halda sér til. Væri varan frjáls, eins
og áður, yrðu helmingi færri, sem J)yrftu hennar með.
S\o er það annað mál, hvernig okkur gengur að
ná í vöruna. Við stöndum í biðröð, og fáum framan
í okkur, að þetta sé alltaf sama fólkið, sem fái vör-
urnar, sem í búðirnar koma. Þessu er þó öllu deilt á
heimilunum. En útivistin er oft löng og hörð. Og
hvílík fásinna að halda Jtessu áfram. Það má leggja
á vöruna, svo hver og ei-nn kau]>i hana, J)ví aðeins
að hún sé honum bráðnauðsynleg. Eins og var. Geta
og húsakostur fólks leyfir varla stafla af ónauðsyn-
legum varningi. Eða hefur kornmaturinn verið keypt-
ur í óhófi, síðan hann var gefinn frjáls? Það er lítið
gaman að púla fyrir álnavöru og þar með „fatasaum“
fram 'yfir |)arfir. Þegar allt á að jafna milli einstakl-
inganna, tekur J)ó í hólana, ef það á að jafna J)að á
þann liátt, að ganga að fjöldanum berfættum og klæð-
lausum. „liér faíst allt, sem mann dreymir um lieirna,
sokkar og ávextir,“ skrifaði unglingsstúlka, sem fór
utan í sumar.
Þá er J>að sykurinn, sem veittur er lil iðnaðarins,
i hættulegan brjóstsykur og karamellur og vínerbrauð
og annað „bakaríismix“. En við fáum skammtaða úr
hnefa „hungurlús“ til sultugerðar. Ef taka á fram
fyrir hendur einstaklinganna þannig, að auka með því
ómat og heilsuspillandi lostæti, þá er takmarkinu
náð. Nú liafa Svíarnir sykurinn frjálsan. Burt með
höftin. Frjálst val í innkaupum. Vigga.
NÝTT KVENNABLAÐ
13