Alþýðublaðið - 11.10.1923, Blaðsíða 1
1923
Arður o| lán.
Af alSí i orku er siáUsagt
mannsorkan arðsömust. A'lur sá
reginauður, sem liggur í verð-
mætuna jarðannnar, lamu fé og
föstum eignum, er arður af
mannlegri vinnu, sem er til kom-
iun á þann hátt, að áraugur
vinnunnar hefir numið meira en
tilkostnaður við hana. Múnurinn
er arðurinn.
í eignum œannkynsins liggja
mótaðar framfarir þess. Því, sem
munað hefir á kostnaði og ábata
við vinnu mannanna, hefir verið
varið til framfaránna.
AUs staðar, þar sem menn
vinna, safnast fyrir slíkur af-
gangs-auður. Ef meun vinna
fyrir sjálfa sig, safnast hann h'á
þeim sjálfum, og þeir verja hoo-
um til framfara sér í hag og
eftirkoroendum sínum. En nú
safnast auðurinn, eins og menn
vita, í fæstum tilfellum hjá þeim
sjálfum, heldur hjá einstökum
mönnum, sem náð hafa smátt
og smátt eignarráðum á fram-
leiðslutækjunum.
Fyrir þetta verða fiestir ómegn-
ugir að stofna til framíara, en
hinir fáir, sem geta, óviljugir til
þess, því að þeir hafa fundið
upp ráð til þess að ná arði án
vinnu með því að láta samfélagið
beita sér fyrir framförunum og
lána því fé til að koma þeim fram.
Fyrir lánið á fénu verður
samfélagið að greiða vexti. Á
nokkru af vöxtunum lifa fáu
einstaklingamir, sem vinnuarður-
ian safnast hjá, auðborgararnir
með skylduliði sínu og áhang-
endum, en nokkuð leggja þeir
við eignirnar til nýrrar vöxtunar.
Þegar sámfélagið tekur lán til
einhverra framfara, brúargerðar,
sfmalagningar, sjúkrahúss eða
vátnsleiðslu, er því venjulega svo
fyrir komiö, að fjárhæðin endur-
Fimtudaginn 11. október. 236. tölublað.
Alþýöuflokks-
fundur
vefðar haldinn í Good-Templárahúsinu
í kvöld (fimtudaginn 11* þ. m.) kl. 8 e. h.
Framhjóðendur A-listans hefja umræður. — Fram-
bjóðendnm • B-listans er boðið á fundinn.
greiðist á löngum t'ma með til-
tekinni fúlgu á ári, unz fullgreidd
er. Þ=tta fyrirkomulag er nú
örðið svo venjulegt, að mönnum
finst það alveg náttúrlegt; í því
birtist eins konar »náttúrulögmál«.
Samt er auðsætt, að hér er
hinu eðlilega alveg snúið vlð. í
stað þess að nota fé, sem safnast
hefir fyrir, til framfaranna, er
óíenginn arður tekinn til þeirra.
Með þessu lánafyrirkomulagi er
með öðrum orðum lagður shattur
á eftirkomendurna í stað þess að
taka stofnfé framfarafyrirtækj-
anna af arðinum, sem safnast
hefir fyrir, með skatti af eignum
samtíðarmannanna.
Hér sést ástæðan til þess, að
auðvaldið berst af öllu afli gegn
sköttum á eignir og tekjur af
eign. Ef hin eðlilega leið væri
farin, hefði samfélagið jafnan
handbært 'é til stofnunar fram-
farafyiirtækja, en þá væri líka
stffluð ein aðaluppsprettulind
þess arðs, sem til auðborgáranna
rennur án vinnu af þeirra hálfu.
Af sömu ástæðu eru þeir Ifka á
móti þjóðnýtingu, þvf að með
þjóðnýtingu rennur arður sá af
vinnu mannanna beint til samn-
félagsins, sem er afgangs því,
sem þeir þurtá sér til lífsupp-
eldis líkamlega og andlega.
Hér er eitt af því, sem um er
baiist í kosniagunuaa núna.
Auðvaldssinnar vilja viðhalda og
sLBcana LDík,a bezt«
S ...... Reyktar mest fi
■»0CS»0»»0«»0»»0«»<B
QNýtt kaffiMsQ
er opnað 1 Lækjargötu 2 (niðri).
Hjólhestar teknir til geymslu
og hreinsunar fyrir mjög lógt verö.
Sigurþór Jónsson úrsiniður.
Bjarnargreifarnir og Kvenhatai-
inn verða seldir næstu daga í
Tjarnargötu 5.
Oma-smjörlfki þykir gott, fæst
f verzlun Elíasar S. Lyngdals.
Sími 664.
Dívanar, góðir og ódýrir, til
sölu á Laugavegi 50.
vernda óeðiilegt fyrirkomulag,
sem þelr hafa kocuið á til að
tryggja sér gróða án vinnu. Jafn-
aðarmenn vilja afla Ijár eðíilega
og verjá því viturlega og búa
þannig, að ekki Jmrfi að skatta
framtíðina.