Norðurland - 30.06.1977, Qupperneq 5

Húsnœði saumastofunnar er í gömlum sfldarbragga, sem hefur
verið gerður upp utan og innan og er nú mjög vistlegur.
iroskaheftra
heilbrigðisþjónust ug heilsu-
gæslu ályktar að efla þurfi
fyrirbyggjandi starf á sviði
heilsugæslu og félagslegrar
þjónustu, þannig að þeirra
barna, sem eru í þörf sérstakr
ar hæfingar og meðferðar, þe.
þroskaheftra bama, verði sem
fyrst vart, svo hæfing geti
hafist svo snemma ævinnar,
sem kostur er. Starfshópurinn
vih í þessu sambandi sérstak-
lega benda á eflinlgu og aukn-
ingu fræðslu til handa ungu
fólki, verðandi foreldrum og
ungum foreldrum, um með-
ferð og uppeldi barna. Að
hluta til ætti fræðsla þessi sér
stað í slkólum, en auk þess í
námskeiðsformi á vegum
heilsuverndarstöðva / heilsu-
‘gæslustöðva og félagsmála-
stofnana. Starfshópurinn vill
sérstalklega benda á mikil-
vægi unigbarnaeftirlits í fyrir
byggjandi starfi og telur að
efla þurfi læknisfræðilegt eft
irlit með börnum undir skóla
aldri, þegar ungbarnaeftirliti
sleppir.
Starfshópurinn telur að að-
stöðu til hæfingar fyrir þroska
hefta einstaklinga, einkum þó
börn, sé í ýmsu . verulegu
ábótavant hér á Akureyri, þó
að sumu sé vel staðið. Þar tel
ur starfshópurinn, að sárast-
ur skortur sé á sjúkraþjálfun
og aðstöðu til hennar. Brýnt
er að ráða sjúkraþjálfara til
Sólborgar og efla endurhœf-
ingarmöguleika Sjálfsbjargar
frá því sem nú er. f tengslum
við sjúkraþjálfun verði þroska
heftum einstaklingum, sem í
þörf séu, tryggð afnot af hæfi
legri sund- og leikfimiað-
stöðu. Þá telur starfshópurinn,
að tannlæknaþjónustu þurfi
enn að auka.
Framhald á bls. 6.
Afmæliskveðja
til IMagnúsar Ásmundssonar læknis
Eftiir því sem rauðamyrkur
frumstæðrar efnishyggju lagð
ist með meiri þunga á brjóst
manna hérlendis upp úr alda
mótimum urðu þeir vantrúaðri
á sálina og líf að loknu þessu.
Útverðir annars heims meðal
alþýðu á íslandi, prestar evang
eliskrar lúterskrar kirkju,
þokuðu um set í virðingar og
autoritets þrepum mannfélags
stigans. Sú embættismanna-
stétt sem um margt erfði það
áhrifavald og þá tiltrú er um
aldir hafði fallið hinni geist-
legu stétt í skaut með illu eða
góðu var læknastéttin. Eilíf
velferð sálarinnar varð trú-
lausum lýð lítils virði — sál
var engin til, líf var líf og
dauði var dauði, búið, punkt-
um basta. Mottó dagsins var
og er: Lfkamanum allt. Þeir
sem skrifuðu af viti um þjóð-
félagsmál og gátu sér orð fyrir
ritsnilld og gáfur voru aldrei
•teknir alvarlega þegar úr
penna þeirra laumaðist sann-
færing þess að mannkindin
væri etv. margslungnari vera
en heimspeki aldamótanna
vildi vera láta. Allt tal um
hyl'kin tvö, það ytra og innra,
hlaut að vera gamanmál og
spaug hjá mönnum eins og
Þórbergi Þórðarsyni. Líkam-
inn var gerður að skurðgoði
og prestar hans, læknarnir,
voru hetjur dagsins — eink-
um ef þeir gátu spengt og sag
að og neglt, rist og skorið þetta
arma hold án þess öndin
hrykki úr því á meðan. Há-
punkti vitleysunnar náði suð-
urafrískur negrahatari er
hann græddi dauðs manns
hjarta í annan hálfdauðan og
varð heimsfrægur fyrir á einni
nóttu.
Á sálarlausum og írúlausum
tíma skolaðist vinur minn
Magnús Ásmundsson inn í
læknadeild Háskóla íslands og
lauk þaðan námi eftir tilskil-
inn tíma og fór út á sjúkdóms
aíkurinn að gera gott og græða
margan. Qft hef ég spurt sjálf
an mig þess, hvers vegna þessi
vinur minn sem kominn er af
prestum og biskupum í allar
ættir sikyldi ekki velja næst-
um hefðbundið starf forfeðra
sinna og leggja stund á teo-
lógíu í stað þess að fara að
hokra með hrumu og brost-
feldugu holdinu. Efaðist hann
um tilvist innra hylkisins?
Var hann jafnblindur og hvers
dagsmennirnir á hin dýpri rök
mannlegrar tilveru? Eða var
þetta kannski hans predestina
tion — höfðu örlögin kjörið
honum þetta starf? Þessu hef
ég stundum velt fyrir mér síð
ustu 25 árin, og nú þegar vin-
ur minn stendur á fimmtugu
þykist ég kunna svarið. — Á
þessum árum hef ég kynnzt
bæði læknum og sjúklingum
víða um land og þótzt sjá að
þeim mætti (þó á mjög óvís-
indalegan máta) skipta í tvo
hópa: lækna sem stunduðu
stórskammtalækningar, voru
en þar sem þetta er ekki jafn-
útbreiddur mannkostur og
skyldi hefur hann stundum
vakið undrun manna.
Skömmu eftir að Magnús
tók við héraðslæknisstarfi
gerðist það eitt sinn að maður
kemur í lok viðtalstíma til
hans og segist nú þurfa að
leita hans aðstoðar. Hann seg
ist vera í mestu vandræðum
þar sem miðstöðin trekki ekki
lengur vegna sóts. Lengra
toomst maðurinn etoki í um-
leitan sinni því Magnús segist
þurfa að bregða sér frá og
skiota um föt og er horfinn.
/vð vörmu spori birtist hann
aftur og þá toominn úr hvíta
sloppnum í föt sem hæfðu bet
ur sótarastarfinu. Maðurinn
varð hvumsa við — því erind
ið hafði alls ekki verið það
sem læknirinn hélt, heldur
hitt að fá lánaðan stiga sem
geymdur var bak við læknis-
bústaðinn. Ektoi minnkaði
læknirinn í áliti við þetta, en
margur átti etv. örlítið bágt
með að átta sig á þessum nýja
lækni, sem virtist jafnreiðubú
inn að leysa vanda manna við
sóthreinsun sem sótthreinsun.
Einum duldum galdri býr
Magnús Ásmundsson yfir,
sem hver góður læknir verður
að kunna nokkur skil á, eigi
starf hans að bera lífvænlegan
árangur, en sá er hængur á að
þessi galdur verður vart num
inn, hann er vöggugjöf manna,
en þó allt of fárra. Hann er
kallaður mana austur á Kyrra
hafseyjum og merkir það að
maður sem mána er gæddur
geti með persónuleitoa sínum,
með huldu innra afli, stýrt at-
burðum til farsælla lykta.
Þessi óáþreifanlega og illskýr
greinanlega fylgja persónunn
ar vinnur meginbluta af far-
sælu starfi manna, hvort held
ur er starfi læknis eða prests,
án mana koma flest lyf fyrir
lítið og bænir, hvort heldur er
austur á Kyrrahafseyjum eða
norður á Atoureyri.
Ég veit það nú að Magnúsi
Ásmundssyni voru af skapa-
ntarnum kjörin þau örlög að
verða læknir á þeim tíma er
engin sál var lengur til, þegar
ektoert stóð eftir nema ytra
hylkið eitt, viðkvæmt og óvar
ið — því að hvergi er meiri
þörf á vitrum prestum en í
þeim kirkjum þar sem enginn
guð er fyrir.
Um leið og ég færi Magnúsi
Ásmundssyni 'heillaóskir á
fimmtugsafmæli hans bið ég
honum blessunar í starfi og
lýsi yfir þeirri bjargföstu trú
minni að draumur ökkar gam
all muni í fylling tímans ræt-
ast, að heimur frelsis, jafnrétt
is og bræðralags muni rísa úr
östou gærdagsins og verða
veruleiki morgundagsins —
„þar einskis manns velferð er
volæði hins / né valdið er tak
markið hæst“. — Með kveðju
frá Staðastað.
Rögnvaldur Finnbogason.
Magnús Asmundsson,
ósparir á lyf og gerðu atlögur
sínar gegn sjúkdómnum sem
stórfenglegastar. Þeir áttu sér
sína aðdáendur, fólk sem vildi
fá kröftug lyf, mikið af lyfjum
og naut þess á sinn hátt að
vera sjúklingar. í hinum hópn
um voru yfirlætislausir menn,
lætonar sem ekki höfðu oftrú á
lyfjum eða skurðaðgerðum og
sjúklingar sem höfðu and-
styggð og leiða af að vera
veitoir. Um einn lækni heyrði
ég getið á Austurlandi forðum
og mörgum þótti sem hann
bæri af öðrum í sinni stétt, en
sá gaf sjaldnast minni
iskammta en er svaraði til
hálfu pundi af asperíni væru
m'enn slæmir af höfuðverk.
Og annan þekikti ég sem brást
jafnan reiður við ef menn
fóru fram á lyfjagjafir við
hann, að óg tali nú etoki um
vítamín og þess háttar. Hann
ráðlagði heilbrigt líferni og
holla fæðu aftur á móti og
þótti lítili læknir. Og þannig
eru mennirnir, læknar og
sjúklinigar, sjúkir og heilbrigð
ir, ólíkir og sundurleitir. Og
ég veit líka í hvorum flokkn-
um Magnús Ásmundsson er.
Þótt hann sé maður spreng-
lærður í fræðum læknavisind
anna og kunni flestum betur
iskil .á náttúru og áhrifamætti
hinna aðskiljanlegu lyfja hef-
ur hann þó enga oftrú á lyfj-
um, en því meiri trú á þeim
lifnaðar- og samfélagsháttum
er forða mönnum frá lyfja-
töku og sjúkrahúsum. Magnús
er sannur húmanisti og öll
lífsskoðun hans einkennist af
virðingu fyrir manninum og
djúpstæðri réttlætiskennd.
Fátt er Magnúsi meiri þyrnir
í augum en þeir múrar sem
reistir eru milli manna með
misskiptingu auðs og valds,
múrar er sundra samfélagi
manna og eru undirrót þeirra
meinsemda í mannkynslíkam-
anum er okkur stafar mest
hætta af nú á ofanverðri 20.
öld. Magnús Ásmundsson
læknir hefur aldrei múrað sig
af frá öðrum mönnum í nafni
stöðu sinnar eða lærdóms. Að
vera góður læknir er fyrir hon
um að vera sannur maður og
deila kjörum með þeim er sam
leið eiga með honum hverju
sinni. Þet-ta hefur alla tíð ver-
ið honum í blóð borið, jafn-
sjálfsagt og að dr-a-ga and-ann,