Norðurland - 18.10.1979, Blaðsíða 4
NORÐURIANO
NORÐLENSKT VIKUBLAÐ
Ritnefnd: Böövar Guörnundsson, Erlingur Siguröarson,
Helgi Guömundsson, Soffia Guömundsdóttir, Tryggvi Jakobsson.
Ritstjóri: Jón Guöni Kristjánsson (ábm.).
Framkvæmdastjóri: Loftur H. Jónsson.
Ritstjórn og afgreiösla: Eiösvallagötu 18, sími 21875.
Póstfang: Box 492, 602 Akureyri.
Offsetprentun: Prentsmiöja Björns Jónssonar.
Gefið út af kjördæmisráði Alþýðubandalagsins
í Norðurlandskjördæmi eystra.
Skríplastjóm
Nú er sest að völdum ríkisstjórn krata og íhalds
tilkomin fyrir sérstakan áhuga meirihluta krataþing-
manna til að koma á nýrri viðreisnarstjórn. Kratar sitja
nú einir og hafa það hlutverk eitt að þrauka fram yfír
kosningar í veikri von um að niðurstaða þeirra verði sú
að viðreisnarflokkarnir haldi meirihluta sínum í
þinginu. Alþýðuflokkurinn mun með myndun þessarar
skríplastjórnar hafa orðið fyrstur íslenskra stjórnmála-
flokka til þess að mynda ríkisstjórn með því skilyrði að
gera nákvæmlega ekki neitt á meðan hún situr.
Umgengnismáti Sjálfstæðisflokksins við kratana nú
eru umgengnishættir gæslumannsins sem iítur eftir
fanganum í gapastokknum. fhaldinu hefur tekist að
koma málum svo fyrir að kratarnir sitja í ríkisstjórninni
múlbundnir í bak og fyrir en þess utan leikur íhaldið nú
þann leik að hengja stjórnarsetuna á Alþýðuflokkinn
sem hvern annan kross; best fari á því að þeir menn sem
bera ábyrgð á öllu þessu sukki hangi yfír óreiðunni til
síðasta dags. Æðsti strumpur ríkisstjórnarinnar er því
ekki Benedikt Gröndal heldur Geir Hallgrímsson, hinn
fyrr nefndi ástundar nú þann lítilmótlega verknað að
vinna verkin fyrir hinn síðarnefnda og þola pólitíska
húðstrýkingu fyrir.
Það er með ólíkindum hve íhaldinu hefur tekist vel
upp í samningunum við kratana og íhaldið fær með öllu
frjálsar hendur í áróðursstríðinu sem nú er að komast í
fullan gang og beinist ekki síst að Alþýðuflokknum.
Svo langt gengur Sjálfstæðisflokkurinn í því að
niðurlægja kratana að talsmenn hans hika ekki við að
fullyrða í fjölmiðlum að skríplastjórnin hafl ekki annað
hlutverk en að tryggja Sjálfstæðisflokknum hreinan
meirihluta á Alþingi og þar með alla ráðherrana ínæstu
ríkisstjórn.
fhaldið gerir sér nú vonir um að fá hreinan meirihluta
á Alþingi og kveður mjög við þann tón í málflutningi
þeirra og þeir eigi að fá tækifæri til að reyna að stjórna
íandinu einir. Landsmenn þurfl „eitthvað nýtt“, sterka
forystu eins flokks sem hafí kjark og getu til að
framkvæma þá „sársaukafullu lækningu“ sem nauð-
synleg er á þjóðarlíkamanum.
Af málflutningi afturhaldsins er ekkert nýjabrum nú
frekar en fyrri daginn. Skera skera, er mottó þeirra
manna sem tala fyrir þess hönd. Á það hefur verið bent
hér í blaðinu oftar en einu sinni að tillöguflutningur
kratanna í efnahagsmálum væri því marki brenndur að
bandamenn til að framkvæma þær, væri helst að finna
meðal íhaldsins. Meiri hluti þingliðs kratanna hefur
komist að þessari sömu niðurstöðu og knúið flokkinn
til að fallast á hana. Það er því nokkurn veginn augljóst
mál að kratarnir hugsa sér að leiða íhaldið til valda með
sinn niðurskurðarsöng eina ferðina enn, annað hvort
eitt eða með stuðningi leyfanna af Alþýðuflokknum.
Bæði Alþýðuflokkur og Sjálfstæðisflokkur skamm-
ast blóðugum skömmum yfír því að Alþýðubandalagið
sé þenslu- og skattpíningarflokkur að ekki sé nú minnst
á þá fjarstæðu að vilja taka lán.
íslenskir sósíalistar hafa alla tíð verið einarðir
talsmenn margvíslegra framkvæmda og atvinnuupp-
byggingar í landinu. Þeir hafa barist fyrir aukinni
félagslegri þjónustu og aukinni samneyslu.
Þeir eru ekki nú frekar en fyrri daginn haldnir þeirri
fírru að þetta sé mögulegt að gera án skattlagningar og
lántöku. Af hálfu íhaldsaflanna verður kjósendum nú
sem oft áður lofað lækkun skatta og minnkandi
lántökum og jafnframt margvíslegum framkvæmdum.
Það er svo önnur saga að ekki kemur venjulegt fólk
auga á hvernig þessu hvorutveggju verður komið heim
og saman. Þarf áreiðanlega fjármálalega kraftaverka-
menn á borð við Jón Sólnes til að hrinda slíku í
framkvæmd. Þegar ýmsir frambjóðendur íhalds og
krata fara nú að lofa kraftaverkum af þessu tagi er gott
fyrir kjósendur að muna það að í báðum flokkunum
ráða þeir nú ferðinni sem vilja lifa eftir kenningunni:
Skerum. skerum. hágé.
Rætt við fulltrúa á
4
Guðmundur J. Guðmundsson.
Níunda þingi Verkamannasam-
bands íslands lauk á sunnudags
kvöld með kosningum og af-
greiðslu ályktana. Nokkur
spenna ríkti á þinginu undir
lokin er ljóst varð að mótfram-
boð kæmi gegn Karli Steinari
Guðnasyni í stöðu varafor-
manns sambandsins auk þess
sem ýfingar urðu er fram kom
tillaga um að lýsa andstöðu við
hersetu á íslandi og aðildinni að
Nató. Þegar upp var staðið var
þó Karl Steinar varaformaður
eins og fyrr og nýkjörin stjórn
hélt af þinginu með ályktanir
þess að veganesti í komandi
baráttu. Þar ber auðvitað hæst
kjaramálaályktun þar sem
launajöfnunar stefna er ítrekuð
og efld innan sambandsins.
Norkkrar ályktanir þingsins eru
birtar á bls. 6 en hér á eftir fara
ummæli nokkurra fulltrúa á
þinginu sem NORÐURLAND
tók tali að því loknu.
Jón Kjartansson formaður
V erkalýðsfélagsins í Vestmanna
eyjum:
Þetta var að mörgu leyti mjög
skemmtilegt þing þótt baráttan
um brauðið kafnaði að nokkru
leyti í þessu áfalli sem Alþýðu-
flokksmenn telja sig hafa orðið
fyrir við stjórnarslitin.
Kjaramálaályktunin var
nokkuðgóð. Maðurvonarbara
að hún verði meira en orðin tóm
og að Verkamannasambandið
beri gæfu til að fylgja henni eftir
til sigurs. Það hefur raunar
aldrei verið samstaða um launa-
jöfnunarstefnu innan A.S.f. Þar
eigum við í höggi við ýmsa sem
betur mega sín en okkar um-
bjóðendur. Þetta getur orðið
þungur róður.
Sú stefna sem fram kemur í
kjaramálaályktuninni núna var
í raun borin fram til sigurs á 33.
Þórir Daníelsson.
þingi A.S.Í. en hún var í sól-
stöðusamningunum aðeins lát-
in ná til tveggja vísitölustiga.
Það er raunar einum manni
aðallega að þakka að þetta
komst í gegn og það var Björn
Jónsson. - Ef ályktuninni yrði
fylgt fram þá fengju lægstu
taxtarnir mjög verulegar lag-
færingar og í heild þá fengjum
við fram sama kaupmátt og
reiknað var með í sólstöðu-
samningnum.
Hvað um þingið að öðru
leyti?
- Þingið einkenndist mjög af
biturleika verkalýðssinna út í þá
sem stukku út úr stjórnarsam-
starfinu nú á dögunum. Þetta
kom glöggt fram í kosningum.
Mín skoðun er sú að varafor-
maður Verkamannasambands-
ins gæti frekar þakkað fram-
boðsræðu formannsins endur-
kosningu sína en eigin vinsæld-
um. - Nú þar að auki virtist velj-
ast til fundarstjórnar á þinginu
fólk sem er algerlega einlit
hjörð þar sem saman fór van-
þekking á fundarstjórn og
fundarsköpum og ólýðræðisleg
vinnubrögð. En þegar okkar
ágætu forustumenn vilja leggja
hausinn að veði fyrir blandaðan
pólitískan lit þá er eðlilegt að
þessi verði niðurstaðan.
Pétur Sigurðsson forseti Al-
þýðusambands Vestíjarða:
Þetta var mjög gott þing og
þar ríkti mikil samstaða. Ég tel
að sú kjaramálaályktun sem
samþykkt var sé afar góð og að
okkar mönnum í Verkamanna-
sambandinu beri að berjast fyrir
þeirri stefnu sem þar var mörk-
uð innan A. S. í. en því er ekki að
neita að þar er við að eiga marga
sem eru andvígir launajöfnun-
arstefnu eins og þeirri sem
Verkamannasambandið hefur
nú ítrekað. En við sem erum
fulltrúar láglaunafólksins í
landinu erum afar ánægðir með
þetta þing.
Nú þar fyrir utan þá vil ég
segja það að aðbúnaður var
góður og þingið haldið í fallegu
umhverfi. Andinn á svona þingi
■verður öðruvísi þegar það er
haldið utan Reykjavíkur. Menn
eru ekki eins tvístraðir og ein-
angraðir inni á hótelum og
einkaheimilum og það takast
betri og nánari kynni milli full-
trúa þegar þingin eru haldin úti
á landinu
Frá 9. þingi Verkamannasambandsi
Jón Karlsson Sauðárskróki:
Ég tel þetta þing hafa verið
mjög vel heppnað. Kjaramála-
ályktunin var mjög mikilvæg
stefnumörkun í málefnum
launafólks. Hvað varðar aðrar
ályktanir þingsins þá hef ég
ekkert að segja um þær annað
en það að ég lít svo á að með
fjárhagsáætluninni hafi verið
tryggð Qárhagsstaða sambands-
ins sem er mjög mikilvægt.
Viltu segja eitthvað um þann
ágreining sem átti sér stað um
varaformann?
Nei, ég hef ekkert annað að
segja um það annað en að það er
aldrei að búast við því að allir
verði sammála um hvaðeina og
menn eiga rétt á því að berjast
fyrir skoðunum sínum. Ég er
hins vegar sannfærður um að
það var gæfa Verkamannasam-
bandsins að málum lyktaði á
þann hátt sem raun varð á.
Hvað um samningana sem
framundan eru?
Það er erfitt að segja en ég
álít að þetta erfiða stjórnmála-
ástand geri það að verkum að
samningagerðin verði erfiðari
nú en oft áður.
Þorsteinn Þorsteinsson formað
ur Jökuls Höfn Hornaflrði.
Það var einkennandi fyrii
þetta þing að það var haldið i
skugga þeirrar stjórnarslita sem
eru nýorðin, þetta fannst méi
koma greinilega fram í máli
flestra þingfulltrúa.
Um niðurstöðurnar er það
að segja að þær voru að mínu
mati fremur hógværar og mjög i
samræmi við það ástand sem
haldið er á lofti í efnahagsmál-
um. Nú er ályktað að reyna beri
að halda þeim kaupmætti sem
samið var um í sólstöðusamn-
4 - NORÐURLAND