Skólablaðið - 01.12.1957, Page 10

ÞORSTEINN GYLFASON:
- 42 -
SVO WELTI l'ÖXAS
1.
ÞEGAR Jonas var kominn til vits og
þroska, gekk hann á fjall eitt til þess að
hugsa um eðli lífsins og finna lausn á
ráðgátu tilverunnar.
Kom þá til hans mannfjöldi; þeir
lutu honum í lotningu og sögðu :
Meistari ! Vér dáum vizku þína.
Kenn oss að yrkja.
Og spekingurinn reis úr sæti sínu og
ávarpaði fjöldann:
2.
Vissulega eruð þér afbragð annarra
manna.
Þér eruð bornir til að vera höfuð
lýðsins, leiðtogar hans og kennarar.
í ljéðum yðar munuð þér boða kenn-
ingar yðar og háleitar hugsjonir.
Og sjá !
Lyðurinn mun falla fram og tilbiðja
yður.
Þér verðið spámenn og spekingar í
augum hans.
3.
r upphafi var ljoðform gert til að
þóknast lýðnum.
En hví skyldu ofurmenni víkja frá
snilligáfu sinni ?
Hví skyldu innborin skáld fjötra anda
sinn í formi ?
r fávizku sinni trúði lýðurinn, að það
væri mestur skáldskapur, sem mest og
glæsilegast hefði orðskrúðið. Og hann
hrópaði í fögnuði, ef hann heyrði tvö orð,
sem hljómuðu eins.
Því ortu skáld fortíðarinnar undir
fjölskrúðugum háttum með sem mestu og
glæsilegustu rími og sem fegur stri hrynj -
andi.
Til að þóknast lýðnum.
4.
En væri illa gert; næði rímið ekki
að fullnægja kröfum lýðsins, þá gagn-
rýndi hann skáldin.
Burt með þá ! Þeir eru engin skáld.
En þér eruð vissulega hafnir yfir alla
gagnrýni.
List yðar er göfugri en svo, að
lýðurinn fái traðkað á henni.
List yðar er þrungin æðri boðskap,
sem á erindi til lýðsins.
En látið yður ekki bregða, þó að þér
fáið í fyrstu daufar undirtektir. List
yðar er vissulega of fullkomin fyrir lýð-
inn.
Þér heyrðuð, að sagt var :
Kastið eigi perlum fyrir svín.
En ég segi við yður :
Fagurt umhverfi skapar fagra siði.
Þess vegna verðið þér spámenn
lýðsins.
5.
Svo kom að lokum, að boðskapur
ljóðanna vék að öllu fyrir rími og
hrynjandi og þau misstu áhrifamátt
sinn, og skáldin urðu lýðnum einskis
virði.
Þer heyrðuð, að skáldið kvað :
Þinn líkami er fagur
sem laufguð björk.
En sálin er ægileg
eyðimörk.
En ég kenni yður að yrkja á nýjan hiátt:
Líkami þinn
minnir
✓
a
laufgaða björkina