Ísfirðingur - 15.12.1954, Blaðsíða 3

ISFIRÐINGUR
3

I
Jólin koma til Isafjarðar.
í
V
Kveðja frá Jörgen BukdahJ.
Nú látum við handritamálið
kyrrt liggja um stund og höld-
um jól — jól á ísafirði. Snöggv-
ast gleymum við Þormóði í Arn-
ardal og Píslarsögu Jóns Magnús-
sonar. Innan stundar hringja
kirkjuklukkurnar til jóla á ísa-
firði og Guðmundur frá Mosdal
skrýðir prestinn fyrir altarinu —
ljósin tendrast.
En það bar til um þessar mund-
ir, að boð kom frá Ágústusi keis-
ara um að skrásetja skyldi alla
heimsbyggðina — Og Jósef frá
Galileu fór ásamt Maríu heit-
konu sinni ....
Þessi boðskapur barst einnig
til hinnar fjarlægu eyjar norður
við íshafið, boðskapurinn um son-
inn — boðskapurinn um móður
hans.
Fyrir og eftir siðaskipti hafa
jól á Islandi ávallt verið helguð
bæði syninum og móðurinni. Á
liðnum öldum hefur island verið
eyja heilagrar guðsmóður. Stjarna
hafsins var hún kölluð, og henni
voru ort spakvitrustu kvæðin frá
því Lilja var kveðin. Öldum sam-
an eftir siðaskiptin var henni ort
til heiðurs á islandi. Svo gerði
Brynjólfur Sveinsson, biskup í
Skálholti.
Ekkert land á jafnmörg hjart-
næm Maríukvæði og island. Flest
þeirra eru nú hulin þoku og
myrkri gleymskunnar, þar sem
þau geymast í safni Árna Magn-
ússonar í Kaupmannahöfn, fjarri
þeim hjörtum, sem forðUm kváðu
þau.
En við skulum á þessum jólum
rifja eitthvað af þeim upp fyrir
okkur. Við blásum burt rykið af
gömlum handritum — og sjá!
Rykið breytist í gullagnir.
Á islandi voru 150 kirkjur helg-
aðar Maríu guðsmóður. Eins og
góð móðir stóð hún við hlið ís-
lendinga í hversdagsönn þeirra.
Og um tíðarfar var spáð eftir
því, hvernig veður var á þeim
dögum, er henni voru helgaðir.
Samanber Kyndilmessu 2. febr-
úar — Hreinsunarhátíð Maríu.
Ef í heiði sólin sezt
á sjálfa Kyndilmessu,
vænta snjóa máttu mest
maður upp frá þessu.
Eða á Þingmaríumessu 2. júlí.
Hvelfi af skýjum höfugt regn
á helgum Maríudegi,
lengi síðan líður. megn
loft í votum vegi...
Þá er hér eitt morgunvers:
Fagur er söngur í himnahöll,
þá heilagir englar syngja.
Skjálfa mun þá veröldin öll,
er dómklukkurnar klingja;
jungfrú María rjóðust rós
hlífi og skýli oss frá öllu meini
[og grandi.
Svo stígur heilög María niður í
hið íslenzka hversdagslíf.
María gekk til kirkju
mætti helgum krossi
hafði lykil á linda,
lauk upp himnaríki.
Kirkjan stendur á sandi
með hnappagullið á
Það er hún júmfrú María,
sem þetta húsið á;
guð láti sólina skína
yfir fagra fjallinu því,
sem hún María mjólkaði kúna
[sína.
María, sem mjólkar kýrnar sín-
ar.. . Eins og stjarna lýsir hún
yfir hafið — Maríustjarna —
Jólastjarna.
Salve, sjóar stjarna,
sæmdin Adamsbarna
jungfrú innilegri
engin fæðist fegri...
Mörg hundruð Maríukvæði eru í
handritum í Kaupmannahöfn. Ein-
hvern tíma kemur hún með þau
heim til eyjarinnar sinnar.
Aðeins nokkur orð til viðbótar.
Langt fram á 14. öld var það
siður í jólagleði á Islandi að
drekka Maríuminni með þessum
orðum:
— einn með öðrum syngur
Andrarímur og stef há
þá Maríu minni fá.
Nú erum við ekki lengur katólsk,
en jafnvel hjá Guðbrandi Þor-
lákssyni, Hallgrími og Vídalín
bregður fyrir hinum gullna ljóma
frá júmfrú Maríu. Og ennþá skýl-
ir íslandi horn af bláum kyrtli
hennar.
En jólin eru hin sömu í göml-
um og nýjum sið. Og einnig nú
koma þau í skammdeginu til Isa-
fjai’ðar. Mér þykir vænt um þenn-
an litla bæ norður við heimskauts-
bauginn, síðan ég var einn af
íbúum hans í tvo daga. Mætti
því þessi jólakveðja frá hinu
fjarlæga landi, Danmörku, kom-
ast til ykkar allra.
1 safni Árna Magnússonar er
lítil bók um brúðkaupssiði á ís-
landi. Þegar drukkið var minni
heilagrar Maríu í brúðkaupum,
var þetta vers sungið:
Frú María fegri en sól
frúktuð heilögum anda.
Græðarinn, sem hún gat fyrir jól,
gafst fyrir oss í vanda.
Jörgen Bukdahl.
Illllllll IIIII lllllil lllllllllllllll IIIII1111111111111111111111111111111111IIIIIIIIIIIIIIIII lllllllllllllllllllllllllllllll II lllllll III lllllllll IIIIIIIIIIIIIIIII
| Óskum starfsfólki og viðskiptavinum
gleðilegra jóla og farsældar á nýja árinu.
með þakklæti fyrir líðandi ár.
| Hraðfrystihúsið Norðurtangi h.f.
='lllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllltlltlllllllllltllllllllllllllltll
| Gleðileg jól! ★ # ★ Farsælt nýtt ár!
| Þökk fyrir viðskiptin á líðandi ári.
| Verzlun Jónasar Magnússonar.
liiiitiiiiiiiBiiiiiiiiiiiiililtiirliiiiiiiiiliiiiiiiiiiliiiii'iiiiiiniiHiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiJiiiiiiiiiiiiiMliiiniiniiiiíii
| Gleðileg jól! ★ # ★ Farsælt nýtt ár!
Þökkum viðskiptin á líðandi ári.
Djúpbáturinn h.f. lsafirði.
=.iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiBiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiii ttlf.iiii^MtiniiiiHiiiiiiiiiiuiriiiiiiiiiiiiii!
1 Gleðileg jól! ★ # ★ Farsælt nýtt ár!
Þökkum viðskiptin á líðandi ári.
5
mi
1 Bókabúð Matthíasar Bjarnasonar.
jjj Hlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinillllllllll
| Gleðileg jól! ★ • ★ Farsælt nýtt ár!
Þökkum viðskiptin á líðandi ári.
| Einar & Kristján.
= !lllÍllllll!lllllllllllllllllltinilllllllllllllllUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMirillllllllllllllltllflllílllllllHllllltllllllllllllllllllllllll|l
| Gleðileg jól! ★ • ★ Farsælt nýtt ár!
I Þökkum viðskiptin á líðandi ári.
Verzlun Karls Olgeirssonar.
= lllilll|{illieillllllilillllllllllllillillllIllUlllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllll(lllllliliilirllillillllilli,a,IBI|i|illlllilliliillili'i'
| Gleðileg jól! ★ • ★ Farsælt nýtt ár!
Þökkum viðskiptin á líðandi ári.
Verzlun Jóns Ö. Bárðarsonar, Verzlunin Bræðraborg,
| Verzlunin París.
= IIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllHMIKIIIIIIIIIIlÍlllllllllllllllllllllllllllll'lllliilllMllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIII'
| Gleðileg jól! ★ # ★ Farsælt nýtt ár!
| Þökkum viðskiptin á líðandi ári.
H.f. Eimskipafélag Islands. Afgreiðslan á ísafirði.
= IIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMBIIIIIIIIIMIilllllliKIIIIIIMIlllllllilllllllMIMIUÍJiltllÍIIHIIIIIIII
| Gleðileg jól! ★ # ★ Farsælt nýtt ár!
Þökkum viðskiptin á líðandi ári.
! GAMLA BAKARÍIÐ.
= IIIIIII|U|IIIJIIII|IIIIII|IIIII1IIIIIIIIIIIMIIIIIIIMIMI 111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111:111111
| Gleðileg jól! ★ O * Farsælt nýtt ár!
Þökkum viðskiptin á líðandi ári.
Skóverzlun Leós Eyjólfssonar. — Neisti h.f.
IIIMIIIIMIIIDMIMIIIIMIIIIMIIIIMIIIIMIIIIIIIMIMIIIIMIMIMIMIMIIIIMIMIIIIIillllMIIIIMIMIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIMIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIII

i:i:iIA!ll!lll'li!||||IIIMI!IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIlll!llllll|{llllllll!IIIIIMIIIIIIIlllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIIIIIIMIIIIIIIIIII'lltlllllllMIIIIIIIMIIIIIIIi:illllllMIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllMllllllllltlllltlllllllMltlllllllllllllllllMllllilllllllllllllllllMIMIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIII||||||IMIIIIIIItllMIMIIIIIIIIIIIiailllllllllllllllilllllllMIIIIMIIIIMIIIIIIIMIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIMI