Nýr Stormur - 24.09.1965, Qupperneq 5

FÖSTUDAGUR 24. sepiember 19«5
i
5
Útg.: Samtök óháðra borgara
Ritstj-: Gunnar HalL sími 15104.
Páll Flnnbogastm.
AugL og áskr.s.: 22929.
Vikublað — útgáfudagur: föstudagur.
Lausasöluverð kr. 10.00. Áskriftarverð kr. 450.00.
Prentsmiðjan Edda h. f.
HVERT STEFNIR?
Nú, þegar blað þetta hefar gönga sína, má með sarmi
segja, að veður séu öll válynd í íslenzkum þjóðmálum. Nú-
verandi stj órnmálaflokkar hafa í síðustu þrjá áratugi, og
öllu betur þó, haft á hendi stjóm landsins. Alllr hafa þessir
flokkar verið oftar en einu sinni í ríkisstjöm. Öllum hefur
þessum flokkum að meira eða minna leyti mistekizt með-
ferðin á stjórnartaumrunum samkvæmt hiutlausu mati þar
að lútandi.
Þjóðin stendur í dag, og hefur reyndar oftast áður staðið,
andspænis algerri óvissu á fjöldamörgum sviðum. Framfar-
ir hafa að vísu verið stórstígar, og lífskjör almenníngs hafa
svo stórum batnað á sfðasta aldarfjórðungi, að í þeim efn-
um kemst enginn samanbuxður að. Hugtakið atvinnuleysi
þekkir ungt fólk aðems af sögusögnum. Núverandi ríkis-
stjórn hefur tekizt að tryggja íslenzku krónuna gagnvart
gjaldmiðli annarra þjóða, en áður var hún erlendis álitin
einskis virði, eins og kunnugt er.
Að hinu leytinu hefur stjóminni herfilega mistekizt í
baráttunni við dýrtíðina. Óðaverðbólgan hefur aldrei verið
eins geigvænleg og einmitt á síðustu árum. Jafnvel metin
við hið fræga dýrtíðarár 1942 hafa verið slegin. í hinu sí-
fellda kapphlaupi milli kaupgjalds og verðlags bíða launþeg-
ar ávallt ósigur, enda þótt verkalýðsforingjar standi sæmi-
lega á verðinum. Þetta liggur í eðli verðbólgunnar, þar sem
verðlagið hækkar að jafnaði fyrr og í ríkara mæli en kaup-
gjaldið. Viðbrögð launþeganna við hinu háa verðlagi geta
ekki orðið nema á einn veg: Aff lengja vinnudaginn. Þessi
langi vinnudagur er orðinn með þeim hætti, að hugtakið
vinnuþrælkun er ekki fjarstæðukennt.
Það, sem fyrst og fremst einkennir íslenzkt þjóðlíf í dag
er andvaraleysið. Stefna stjómarvalda virðist miða að því
að fara troðnar brautir' í hvívetna, en forðast róttækar
breytingar. Þau vilja lifa í lognmollu líðandi stundar, en
vilja ekki fá nýjan storm til að hreinsa andrúmsloftið. í
þessum efnum eiga allar ríkisstjórnir sammerkt, hvaða
flokkar sem að þeim hafa staðið og hvaða menn, sem skipað
hafa ráðherrasætin. Lífsreglan hefur ávallt verið sú sama,
status quo.
Varðandi einstaklinginn kemur þetta sama sjónarmið fram
Hann lætur hverjum degi nægja sínar þjáningar. Hann hefur
í dag nokkurn veginn til hnífs og skeiðar, og þá virðist
þörfum hans fullnægt. Hann horfir ekki lengra fram. á
brautina.
Samtök einstaklinganna, einkum verkalýðshreyfingin, er
með sama merki brennd. Þau einbeina kröftum sínum að
hærra kaupgjaldi í krónum, en virðast seint hugá að þeirri
staðreynd, að krónan á morgun er minna virði en krónan
í dag.
Peningar eru að vísu máttur. í þeim býr aflið til að
framkvæma hlutina. En engum getur dulizt sú geigvænlega
hætta, þegar þjóðfélagsstarfið hefur snúizt upp í æðis-
genginn dans kringum gullkálfinn. Allir vita, hver enda-
lok þess Hrunadans verða.
Flokksræðið er orðið óhugnanlegt á íslandi. Tveir til þrír
menn ráða öllu í hverjum stjórnmálaflokki. Verið er að
gera lýðræðið að sannkallaðri skrípamynd. Við og við hóa
flokksforingjarnir fólki sínu saman til fundar eða ráðstefnu
í Reykjavík. Á þessum ráðstefnum halda foringjarnir ræð-
ur með lúðrablæstri í bak og fyrir, og fólkið dáleiðist af
múgsefjun og klappar foringjana upp að ræðum loknum.
Þeim hefur verið veitt brautargengi næsta kjörtímabil. í
krafti þessa valds ráða þeir svo framboðum til Alþingis og
aðrar mikilvægar stöður. Alþingi sjálft er oröið eins og
brúðuleikhús, þar sem þingmennirnir greiða ekki atkvæði
eins og samvizka þeirra býður og stjórnarskráin boðar,
heldur greiða þeir atkvæði allt eftir því, hvernig forráða-
mennirnir kippa í spottann.
Þessu andvaraleysi, sem hér að framan hefur verið lýst
ætlar þetta blað, NÝR STORMUR, að segja stríð á hendur.
Það mun halda uppi skeleggri gagnrýni á þjóðfélagsbygging-
una. Það mun halda uppi gagnrýni á störfum og starfsleysi
ráðamanna. Það mun gagnrýna opinber samtök almennings,
ef ástæða þykir til. Það mun sem sagt leitast við að veita
nýjum stormi inn í þjóðlífið og rumska við andvaralausum
mönnum.
Það er ósk blaðsins, að sérhver góður borgari veiti því
hjálp í framangreindri viðleitni.
Moldviðri um
Framhald af 4. síðu.
ast vera eina hugsjón ís-
lenzkra stjórnmálamanna og
til að fullnægja þessum lífs
nautnum þurfa þeir kjósenda
við aðeins einn dag á fjórum
árum. Allan hinn tíman eru
þeir 1 nánu samfélagi við
áhrifamestu mennina í þjóð
félaginu.
Áhrifamennirnir
Og hverjir eru svo sálufé-
lagarnir? Jú, það eru stórat-
vinnurekendur, stórútgerðar-
menn, stórinnflytjendur, stór
salar í vörum og fasteignum,
og hverskonar braskarar og
„bissnesmenn“. Og hvering
er nú þessu samfélagi hátt
að? Stjórnmálamenirnir
skipta sér niður í flokka og
þar af eru tveir, sem bera
alveg sérstaka umhyggju fyr
ir bændum.
Flokkarnir gefa út blöð^
reka skrifstofur, hafa starfs
menn, halda fundi og samkom
ur og reka allskonrar kostnað
arsama áróðurstarfsemi þar
sem blekkingin e rhelzta vopn
ið. Og þetta kostar mikið fé.
Margir landsmenn eru flokks
bundnir í einhverjum flokk
landbúnaðinn
hlunnindi og aðstaða, þá er
féð til reiðu. Sumir menn
greiða í sjóði allra flokkapna.
Og þeir fá nokkuð fyrir snúð
sinn: Möguleika og aðstöðu
til að græða meiri peninga og
þurfa ekki að gjalda af þeim
skatta.
Stjórnmálamennirnir fá
einnig nokkuð í sinn hlut.
Stuðning hinna „sterku“ ein
staklinga, sem eru þjóðfélag-
inu svo einstaklega mikils
virði eins og stærsta blaðið
heldur stöðugt fram. Auður,
völd og metorð falla þeim
einnig í skaut. En hvað fær
svo almeningur til sveita og
sjávar. Mestu og frægustu
verðbólgu, sem geisað hefur
1 hinum menntaða heimi síð
ustu áratugina. Hvernig er
svo með samtök bænda
sjálfra? Dreyfingarkerfi land
búnaðarafurða er í höndum
samvinnufélaga bænda. Hörð
gagnrýni kveður við úr öllum
áttum með það. Kostnaður
við dreyfinguna virðist óeðli
lega mikill. Sagt er að bændur
fái lítt meir en helming verðs
fyrir mjólkurlítrann, þegar
niðurgreiðslur eru reiknaðar
fé nokkru sinni endurgreitt
og er landbúnaðinum lítill
hagur í því að eiga stórhýsi
og hótel í Reykjavík og festa
fé í því. Veitingahúsin í
Reykjavík hafa og líka meiri
áhuga á að selja smyglaðar
erlendar kjötvörur, en afurð
ir bænda. Þunglega mundi
þeim mönum nú horfa, sem
mesta forystu höfðu um mál-
efni íslenzks landbúnaðar um
langan aldur, ef þeir mættu
nú sjá, hvernig horfir mál-
efnum bændastéttarinnar og
má þar til dæmis nefna þá
Torfa í Ólafsdal og Sigurð
búnaðarmálastjóra.
Þessir menn höfðu óbilandi
trú á framtíð íslenzks land
búnaðar og fórnuðu öllum
kröftum sínum í þágu hans.
Mætti minning þessarra
manna vera bændum sú
áminning um að gæta nú vel
að sínum hag. Landbúnaður
inn verður að þróast upp í
það að verða arðvænleg at-
vinugrein, en það verður ekki
fyrr en bændur sjálfir styrkja
samtök sín og reka af hönd
um sér ófyrirleitna stjórn-
málaskúma, sem einskis svíf
ast til framdráttar eiginhags
munum.
Ný tækni er lífsna'uðsyn fyrir landbúnaðinn.
anna, en flokksgjöldin eru
lág og illa innheimt^ svo þau
eru aðeins smávasapeningar
í þá hít, sem starfsemi flokk
anna er. Flokksblöðin flest
eru rekin með milljónatapi og
annar kostnaður er geysileg
ur. Og hvaðan koma svo pen
ingarnir? Það er hin stóra
spurning, sem enginn flokk
anna vill svara, því að svarið
er: þeir koma ekki frá fólk
inu. Þeir koma frá mönnum,
sem enga bugsión bafa aðra
en þá að græða peninga.
En til að græða peninga þarf
mikla peninga og bezta fjár
festing, sem bessir menn
eiga kost á, er að leggja fé
í starfsemi flokkanna og bað
að gera beir fúslega. ef . .
Já, ef farið er að vilja
þeirra. Ef þeim er tryggð
með. Mismunur á kjötverði til
bænda og útsöluverði, sé gíf
urlegur sem sjá má á því að
á sama tíma og nautakjöt
beinlaust kostar kr. 220 út
úr búð í Reykjavík fær bóndi
kr.i30 fyrir fall á fyrsta flokks
tvævetra nauti.
Dreifingarkerfið er undir
stjórn fulltrúa bænda og væri
þeim hollt að rannsaka og
leita úrbóta á þessum málum.
án tafar. Ekki bendir sú á.
kvörðun fulltrúa bænda til
mikilla fjárhagsvandræða
bændastéttarinnar, að greiða
árlega 1 prósent af tekjum
búanda til byggingar og rekst
urs hótels í Reykjavík. Benda
allar líkur til að greiðslur
þessar muni halda áfram um
langa framtíð og litlar líkur
eru á því að bændur fái þetta
ORÐSENDING
til væntanlegra áskrifenda.
Eins og sjá má á þessu blaði
er nokkuð stór hluti þess samfellt
efni, þannig að ef menn ætla sér
að njóta þes og telja það þess
virði, er nauðsynlegt að fá blaðið
frá upphafi.
Skal á það bent, að í næsta
blaði hefjast þættir úr æviminn-
ingum Sir’ Anthony Eden. Efni
þetta slitnar úr samhengi ef blöð
falla úr og kemur því ekki að
fullum notum. Með því að gerast
áskrifandi gefst tækifæri á að fá
blaðið ódýrara, og er það þó 1/3
ódýrara en önnur vikublöo.
Sérstaklega skal fólki, sem á
börn, bent á að halda mannkyns-
sögunni saman, þar sem hún er
mjög fræðandi og aðgengileg til
lesturs.
Áskriftargjaldið má greiða í
tvennu lagi.