Framsóknarblaðið - 19.04.1968, Síða 2

2
FRAMSÓKNARBLAÐIÐ
í"....... ........■.........
i Framsóknar-
blaðið
Ritnefnd:
Sigurgeir Kristjánsson,
Jóhann Björnsson, áb.
Afgreiðslu annast:
Sveinn Guðmundsson.
Gjaldkeri:
Hermann Einarsson.
Bsjarfélagið verður að fá
sína peninga
Það er kunnara en frá þurfi að
segja, að miklir efnahagsörðugleik
ar hafa verið hér í byggðarlaginu
nú um skeið. Koma þar til hin al-
mennu efnahagsvandræði þjóðfé-
lagsins, sem bitna nú einna harð-
ast á útgerðinni og þá hvað mest
á Vestmannaeyj um, sem byggja af-
komu sína nær eingöngu á sjávar-
útvegi. Hér til viðbótar kemur svo
viðskiptaafhroð hjá Jörgensen.
Örðugleikar efnahagslífsins koma
fram á yfirborðið með ýmsum
hætti. Menn hætta að geta staðið í
skilum, greiðslur dragast á lang-
inn, harka færist í innheimtu með
stefnum, fjárnámum og lögtökum.
Það eru einkenni efnahagskrepp-
unnar.
Það er augljóst mál, að örðug
leikar efnahagslífsins bitna á bæj-
arfélaginu, og skemmst er frá því
að segja, að bæjarsjóður á nú á
milli tíu og tuttugu millj. kr. úti-
standandi frá fyrra ári, og er mest
af þessu fé hjá atvinnufyrirtækj-
um, sem flest hafa verið skilvísir
greiðendur allt fram á síðasta ár.
Öllu þessu fé var ráðstafað til fram
kvæmda á vegum bæjarfélagsins,
og svo til að standa straum af
skuldbindingum þess. Vanskilin
við bæjarsjóð leiða að sjálfsögðu
af sér greiðsluerfiðleika hjá honum
svo dragast framkvæmdir á lang-
inn af sömu ástæðum. Þannig get-
ur þetta ekki gengið til lengdar.
Það verður að gera upp gömlu
skuldirnar við bæjarsjóð. Bæjarfé-
lagið getur ekki beðið endalaust.
Það er enginn rekstrargrundvöll-
ur hjá þeim atvinnuvegi, sem ekki
getur greitt opinber gjöld, og bæj-
arfélagið á ekki að gjalda fyrir á-
byrgðarleysi Jörgensen j. Auðvitað
er það öllum fyrir beztu, að sem
flestir geti brotizt í gegnurn erfið-
leikana, og bæjarfélagið viil að
sjálfsögðu stuðla að því. Það er
ekkert leikspil að setja atvinnufyr-
irtæki á hausinn, enda oft örðugt
að byggja á rústunum. En bæjar-
félagið hefur skyldum að gegna.
Orð í tíma töluð
Vestmannaeyingar! Eg get ekki
lengur orða bundizt um eitt af
mörgum áhugamálum mínum, sem
snerta þetta bæjarfélag. — Það er
stofnun tónlistarfélags! Eg er ekki
hér einn um hituna. Sem betur fer
mun þetta vera áhugamál margra
annarra. Það er líka knýjandi nauð
synjamál, og því eru meiri líkindi
til, að það verði að veruleika. Við
þurfum bara að láta verða af því
að hefjast handa. Við stöndum okk
ur heldur ekki við annað.
Þetta bæjarfélag býr við mikla
verklega menningu. — Þótt hún
geti talizt helzti einhliða, stendur
hún samt traustum fótum. Það
hafa náttúrugæðin til sjávarins
sannað frá landnámstíð. Og vafa-
laust á hér margt eftir að breytast,
sem bjóði fleiri kosta völ í nýtingu
og úrvinnslu hráefna. Bæjarfélag,
sem stendur að öflun sjöunda
hundraðshluta heildarútflutnings
þjóðarinnar, er ekki neitt mösul-
beina, né á flæðiskeri statt í efna-
legu tilliti, nema allar lindir lands
ins þrjóti.
En hvað um andlega menningu?
Ekki má hún verða eftirbátur hinn
ar verklegu!
Eg þekki Eyjaskeggja frá því ég
var barn að aldri. Eg er hvorki
fæddur hér né alinn hér upp, en
samt eiga Eyjarnar stóran þátt í
uppeldi mínu, og finnst mér heið-
ur að. Eg get því talað að nokkru
leyti sem heimamaður og einnig
dæmt um hlutina með auga gests-
ins. En það kvað vera harla glöggt,
eða svo er gamalla manna mál. —
í fám orðum, er það skoðun mín,
að Vestmannaeyingar séu í engu
sem það verður að rækja, þar á
meðal er innheimta útsvara og ann
arra tekna, sem bænum tilheyra,
því fjármagnið er undirstaða þess,
að það geti innt af höndurn sku’d-
binc'.irgar og margvíslega þjónusiu
í págu bæjarbúa.
Þessi mál eru gerð hér að um-
talsefni, enda munu þau vera nokk
uð á dagskrá, og er að vonum þó
mönnuni, sem alltaf stanoa i skjl-
um þyki halla á sig þegar greiðsl-
ur dragasi svo mjög 4 langinn hjá
öúruni sem ’-aun ber vi'.m. i'or-
réð.snirjivium bæjarfe/.igsms ci
þatta ijcst, en hér er u:n raunveru-
lega efr.íhagsörðugleika að ræða,
og því góð ráð dýr. Vic -Ist skyn
samlegasta leiðin a ðreyna til þraut
ar ao ná samkomulagi urn uppgjcr
c.kuidanna, e. 1 v. með stuðningi
bankas'ofuana. Takist það ekki
verður að beita öðrum aðferðum,
bæjarfélagið getur ekki rækt sínar
skyldur nema það fái sína peninga
S. k.
eftirbátar annarra landsbúa, hvað
snertir menntun og þekkingu, þ. e.
alla þá andlegu upplýsingu og upp-
byggingu, sem hver einstaklingur
upp og ofan þarf að hafa til brunns
að bera í þjóðfélagi nútímans,
enda sjást þess hvergi dæmi, að
þeir standist ekki samanburð.
En við erum einangraðir og för-
um því á mis við margt, sem telst
til andlegrar menningar. Engu að
síður er okkur eiginlegt að þrá
meiri tilbreytni í þessum efnum,
— að okkur auðnist að byggja upp
lifandi menningarlíf, sem við hrær
um sjálf til átaka, árangurs og
nokkurra afreka. Og vegna ein-
angrunar er okkur þetta bráð lífs-
nauðsyn.
í þetta sinn iegg ég áherzluna á
tónlistina. Það er einmitt tíriabært.
— Til okkar hefur komið tónlist-
armaður, sem á heimsmælikvarða
stenzt hvarvetna samanburð mi!li
hinna beztu, hvað snertir hæfileika
og menntun. Þessi erlendi maóur
er orðinn á þessum árum, sem
hann hefur starfað hér, eln; og
einn af okkur og hvers manns hug
ljúfi. Og það sem meira er, hai.n
hefur brennandi áhuga á að auðga
tónlistarlífið hér í þessum litía bæ
með þeirri alúð og fórnfýsi, að það
má teljast einsdæmi. En við eig-
um miklu láni að fagna, að hann
skuli vera sá hugsjónamaðuc, sein
hann er. Þótt hann helgaði sig e!n-
vörðungu kirkjunni og tóniistai -
skólanum, væri það ærið verk. En
við þekkjum, hvað hann hefur
gjört umfram það, með því að taka
að sér stjórn Lúðrasveitarinnar og
Samkórsins, en þekkjum þó ekki
eins og er hið mikla og óeigin-
gjarna starf, sem hann innir þar
af höndum.
Auk þessa hefur hann svo hald-
ið hljómleika og fengið hingað
fremstu hljómlistarmenn landsins,
eins og öllum er kunnugt. En því
miður eru ferðirnar hingað svo
dýrar, að ofviða er að ráðast í
slíkt, nema eiga þar öruggan fjár-
hagslegan bakhjarl, og það þótt
listamennirnir sjálfir fái ekkert
fyrir snúð sinn.
Góðir bæjarbúar! Við megum
ekki láta Martin Hunger standa
einan í þeirri viðleitni sinni að
auðga menningarlífið hér. En hann
er að byggja upp merkilegt tónlist
arlíf, sem bæjarfélaginu er gagn og
sómi að. í hvert skipti, sem hann
hefur haldið tónleika eða stjórnað
samsöng, hefur það markað spor.
Að svo mæltu er það erindi mitt
með þessum línum, að við sláum
þegar skjaldborg um Martin Hung
er og starf hans með því að stofna
öflugt tónlistarfélag, svo að ein-
angrunar vomurinn verði hvorki
honum né okkur hinum að fóta-
kefli.
. i
Auk þess tel ég nauðsynlegt, að
góðir menn, helzt hundrað manns,
leggi fram kvaðalaust fimm hundr
uð krónur hver, til þess að mynda
öryggis og varasjóð, sem gripið sé
til, vegna óhjákvæmilegs kostnað-
ar við komu listamanna á vegum
slíks félags og í samráði við Mar-
tin Hunger.
Eg hef talað við nokkra menn,
sem þegar eru reiðubúnir, og ættu
sem flestir að gefa sig fram. Eg
mun taka við áskriftum.
Látum þa ðekki dragast til morg
uns ,sem nauðsynlega þarf að
ljúka í dag.
Þorsteinn L. Jónsson.
Guðni Hermansen opnaði mál-
verkasýningu í Akógeshúsinu á
skírdag. Á sýningunni eru 30 mynd
ii.
Litameðferð Guðna hefur nokk-
uð breytzt frá fyrri sýningu, t. d.
eru nú nokkrar landslagsmyndir.
Ekki finnst mér að Guðni hafi
náð fullkomnu valdi á landslags-
formi, og fin/ist mér að þar skorti
festu og jafnvægi. Að minu áliti
eru beztu myndirnar nr. 13,
„Brennisteinn“ og nr. 15 „Elds-
höfðinginn“. „Brennisteinn" er
eiginlega landslagsmynd og finnst
mér hún vel upp byggð. „Elds-
höfðinginn“ verður sennilega að
kallast hálf-abstrakt, og er þetta
mjög skemmtileg mynd.
Af minni myndunum fannst
mér bezt nr. 28, „Draumaland“.
Þessi dómur er ekki samhljóða
þeim dómum, sem ég heyrði sýn-
inggargesti láta uppi, en auðvitað
hafa ekki allir sama smekk.
Aðsókn að sýningunni var ágæt
og nokkrar myndir seldust þegar
við opnun sýningarinnar.
Vonandi heldur Guðni Herman-
sen áfram að mála, og það mætti
segja mér, að hann gæti ekki hætt
að mála. J. B.
\
MWlAMhMiMyiMbMiMMMMN
J Alþýðuhúsiðl
I DANSLEIKUR, laugardags-
I kvöld kl. 9 - 2.
I LOGAR leika og syngja.
1 Borðapantanir frá kl. 3-5.
I Síminn er 1537.
I í
Ibúð óskast.
Tveggja herbergja íbúð ósk-
ast til leigu. — Upplýsingar í
síma 2201.