Eyjablaðið - 19.01.1961, Blaðsíða 2

2
ÉYJABLAÐIÐ
Agreiningur
Framhald af 1. síðu.
manna úr afla mirini liér en í
Noregi.
Vaxíaokrið.
Vaxtaokur ríkisstjórnarinnar
hefur leitt til þess, að útgerð-
in hér á landi þarf að greiða
þrisvar sinnum hærri vexti en
t. d. útgerðin í Noregi.
Vextir þeir, sem hér giltu fyr
ir „viðreisnina“ voru þeir
hœstu, sem þekktust í Evrópu.
En samt hækkaði ríkisstjrónin
vexti sjávarútvegsins um 80%.
Vaxtahækkun ríkisstjórnar-
innar, sem samþykkt var í febr-
úrarmánuði 1960, mun hafa
aukið á útgjöld sjávarútvegsins
um nokkuð á annað hunclrað
milljónir króna.
Hefði vaxtahækkunin ekki
komið til hefði verið hægt að
hækka fiskverðið um 30—40
aura á hvert kiló.
Þennan skatt gat ríkisstjórn-
in lagt á útgerðina á sama tíma
og hún taldi nauðsynlegt að
binda kaupgjald sjómanna með
lögurn. Seðlabankinn mun
græða á þessari vaxtahækkun
umSo-ioo milljónir króna á
ári.
Seðlabankinn er því einn af
Jaeim, sem hirðir gróðann af út-
gerðinni.
Sennilega næmi 20% kaup-
hækkun allra vertíðarmanna
bátaflotans ekki meiri upphæð
en 30 miljónum króna, eða
um 1/4 af vaxtahækkuninni
einni saman.
Og svo segja þeir, sem standa
fyrir vaxtaokrinu, að vegna tap
reksturs útgerðarinnar sé ekki
hægt að bæta kjör sjómanna.
Vátryggingaokrið.
Vátryggingagjöld fiskiskipa-
flotans nema um 120 milljón-
um á ári. Tryggingagjöld bát-
anna eru 5—9%. Samsvarandi
gjöld í Noregi eru 2—3% og í
sumum tilfellum enn lægri.
Trúlega eru vátryggingagjöld á
fiskiskipaflotanum meira en
helmingi hærri hér en í Noregi,
nemur því aukaskatturinn á
útgerðina á þeim lið yfir 60
milljónum króna á ári eða um
tvöfalt hærri upphæð en 20%
launahækkun til allra sjómanna
bátaflotans á vertíð.
Öll önnur tryggingagjöld út-
gerðarinnar eru þó örugglega
samtals svo skiptir milljónatug-
um. Óeðlilegur gróði vátrygg-
ingafélaga á útgerðinni hlýtur
því að vera gífurlegur.
Enn er margt ótalið, sem vert
væri að geta t. d.:
Söluhringanna, sem fengið
hafa einokunaraðstöðu til að
selja afurðir útgerðarinnar og
halda hundruðum milljóna svo
mónuðum skiptir og valda út-
gerðinni þannig tjóni svo nemur
milljónatugum.
Olíuokrið ó útgerðinni nem-
ur mun meiru en 20% launa-
hækkun til sjómanna.
Þannig mætti lengi halda á-
fram. Greinilegt er, að útgerð-
in á hægt með að greiða sjó-
mönnum sæmandi laun jafnvel
þó fátt af því, sem hér hefur
verið talið væri lagfært, aðeins
ef fiskverðið væri eðlilegt, t. d.
sambærilegt við Jrað, sem það
er í Noregi.
Bankar landsins hafa safnað
gróða, sem nemur að minnsta
kosti á annað hundrað milljóna
árið sem leið.
Samt er því haldið fram, að
ekki sé hægt að láta sjómönn-
um og landverkafólki í té lífs-
kjör, sem viðunandi séu.
Vissulega á íslenzka Jjjóðin
næga fjármuni og framleiðslu
til þess að allir landsmenn geti
lifað góðu lífi, en eina leiðin til
að það sé hægt er að afnema sér-
réttindi auðmanna og braskara-
lýðs, sem sýgur til sín arðinn af
striti fólksins.
Það verður að tryggja, að
verðmætin séu notuð til upp
byggingar eðlilegri framleiðslu,
tryggja atvinnuöryggi vinnu-
stéttanna og að allir landsmenn
búi við mannsæmandi lífskjör.
Það er óhugnanleg staðreynd,
að samtök íslenzkra útvegs-
manna skuli vera svo illa kom-
in, að þar virðist allsráðandi
gerræðisfull klíka fjárbralls-
manna, sem telja það fyrst og
fremst hlutverk sitt að halda
niðri afurðaverði til sjómanna
og útvegsmanna, en stórgræða
sjálfir á fiskvinnslu. Ejöldi út-
vegsmanna viðurkenna að koma
beri verulega til móts við kröf-
ur sjómanna, en sjá jafnframt
að eina leiðin til eðlilegra samn
inga og samstarfs við sjómanna
samtökín er, að þeir sjálfir
varpi af samtökum sínum oki
írystihúseigcndanna, sem nú
ráða þar öllu.
Sjómannasamtökin krefjast
fullrar tryggingar fyrir því að
hlutur sjómanna sé reiknaður
úr fullu og eðlilegu aflaverð-
mæti og neita því algjörlega að
vinnslustöðvarnar eða starfs-
menn þeirra meti eða verðleggi
Fjárhagsáætlun bæjarins fyrir
árið 1961 var endanlega sam-
þykkt á bæjarstjórnarfundi 10.
þ. m.
Niðurstöðutölur tekna og
gjalda eru kr. 15.625.000,00.
Áætlað er, að jafnað verði
niður útsvörum að upphæð kr.
12.225.000,00 og er það veruleg
hækkun frá því í fyrra. Þá var
upp úr áramótunum samþykkt
fjárhagsáætlun, sem gerði ráð
fyrir 19,9 millj .kr. útsvörum.
Síðar á árinu var svo bætt
heilli milljón króna við hina
áður áætluðu útsvarsupphæð og
síðan jafnað niður 11,9 milljón-
um króna.
í sambandi við útsvörin er
Jiess enn að minnast, að á s. I.
ári voru samþykkt sérstök ný
lög um aukinn söluskatt, sem
síðan átti að renna að nokkru
leyti til bæjarfélaganna, að því
er margtilkynnt var, til þess að
unnt yrði að lækka útsvörin.
Þessi söluskattur er talinn munu
I fyrrahaust þurfti bæjar-
stjórnaríhaldið að hygla eitt-
hvað einum gömlum talsmanni
sínum og festi því kaup á skúr-
byggingu á Friðarhafnarbryggj-
unni og viðurkenndi nauðsyn
þess, að á svo stórum vinnustað
sem Friðarhöfnin er, væri nauð
syn að liafa kaffistofu, salerni
og almenningssíma.
Var nú lappað upp á skúrinn
með nýjum viðbótarskúr og áð-
urnefndum þægindum þar fyrir
komið, auk verzlunarkróks fyr-
ir athafnamanninn, sem íhald-
fiskinn.
Sjómcn um land allt hafa
skipað sér í órofa fylkingu í
baráttunni fyrir sæmandi lífs-
kjörum sér og sínum til handa.
Það sem farið er fram á, er
ekki óraunhæft eða ómögulegt,
aðeins lágmark þess, sem sjó-
menn telja að í þeirra hlut eigi
að koma fyrir störf sín í þágu
lands og þjóðar.
gefa Vestmannaeyjabæ 1,5 millj
ónir kr. á þessu nýbyrjaða ári.
Niðurjöfnun útsvara og sölu-
skattstekjur munu því gefa
bænum rétt við 14 millj. kr.
árstekjur. Báðir þessir tekju-
stofnar eru almennar álögur, og
hefur samanlögð upphæð þeirra
hlaupið upp um nálægt 40% s.
1. 2 ár, Jrví útsvarsupphæðin var
tæpar 10 milljónir 1959. En á
sama tíma hefur kaup ekki ein-
asta staðið óbreytt lieldur bein-
línis verið lækkað að krónutölu.
1 yfirstandandi kaupgjalds-
baráttu er þess vegna ekki úr
vegi að stjórnarvöld þessa bæjar,
sem raunar eru sama eðlis og
stjórnarvöld landsins, séu minnt
á Jjað, að sjálf ættu þau að Iáta
hjá líða að hækka stöðugt opin-
berar álögur, áður en þau krefj
ast þess af öðrum, að þeir búi
við óbreyttar tekjur. Og víst er
um það, að launþegar myndu
una sínum hag, ef þeir fengju
hliðstæða tekjuhækkun og bær-
inn á þessum tveim árum, svo
sem 40%.
ið þá bar fyrir brjósti.
Eitthvað varð starfræksla
þessi þó í skötulíki og hefur
heilbrigðiseftirlitið nú lokað
skýlinu endanlega, nema hvað
þar er hægt að komast í síma.
Með því, að í þessu ófremdar
ástandi hefur staðið um skýli
Jjetta mánuðum saman, verður
augljóst, að það voru ekki þarf-
ir almennings, sem íhaldið bar
fyrir bjósti, þegar skýlið var
keypt, heldur eitthvað annað.
Þrátt fyrir rnargar umkvart-
Framhald á 4. síðu
Launþegar og fjárhagsáællun
bæjarins
SkýlifJ á Friðarhafnarbryggju lokað
Finnsf enginn trúverðugur íhaldsmaður
til að reka það-?