Eyjablaðið - 16.02.1961, Blaðsíða 4
EYJABLADID
Ltgefandi: Sósíalistafél. Vestmannaeyja. Áb.: Tryggi Gunnarsson. Prentsm. Eyrtin hf.
Vinnudeilan
Verkalýðsfélögin, sein nú
stancla í vinnudeilu boðuðu til
fundar s. I. þriðjudag og var
hann mjög fjölmennur sem
vænta mátti, þar sem málefni
lians snerta livert mannsbarn í
Jiessum bæ. Tilefni fundarins
var að skýra frá gangi deilunn-
ar og þá fyrst og fremst för
samninganefndarinnar til Rvík
ur. (Að gefnu tilefni skal tek-
ið fram, að þeir sem fóru þessa
för, höfðu fullt samþykki hinna
tveggja nefndarmanna, sem
heirna sátu). Þar sem á fundi
þessum kom fram hver gangur
deilunnar hefði verið, Jjykir
rétt að fara yfir Jsað lielzta, er
gerzt hefur til þessa.
Svo sem kunnugt er hófst deil
an 25. janúar eftir að samninga
viðræður liöfðu strandað. Þá
hafði verkbann útgerðarmanna
staðið frá áramótum og var
Jdví ekki aflétt fyrr en 4. febrú
ar og má því segja að verkfall
verkafólks hafði fyrst komið
til sögu eftir þann tíma. Kröfur
verkafólksins voru 15% til 20%
kauphækkun, stytting vinnu-
dagsins og svo ýmsar lagfæring-
ar. Brátt hófust samningavið-
ræður og stóðu nokkra daga án
þess að til samkomulags drægi.
Töldu atvinnurekendur, að
kauphækkun myndi ekki koma
til greina, enda þótt þeir viður
kenndu fúslega að kaupið væri
smánarlega lágt. Verkamenn
lýstu sig fúsa til að láta allar aðr
ar kröfur niður falla í bili, ef
um viðunandi kauphækkun
gæti orðið að ræða, ef slíkt gæti
orðið til þess að tefja ekki ver-
tíðina frekar en orðið væri. En
þar sem hvorki gekk né rak var
deilunni vísað til sáttasemjara
ríkisins 2. febrúar. Það liðu
nokkrir dagar án Jjess að sátta-
semjari léti á sér bæra, unz hann
Fiskiskip og fiskimenn
í nýkomnu liefti Fjármálatíðinda, sem er hagfræði-
tímarit Landsbankans, er m. a. skýrsla um það, livað
mörgum fiskiskipum og með hvað mörgum mönnum hef-
ur verið haldið til veiða í hverjum mánuði um sig á ár-
unum 1958 og 1959.
Með því, að Jretta má teljast girnilegt fróðleiksefni
öllum Vestmannaeyingum, skal efni skýrslunnar hér með
birt:
1 958 ] ‘959
skip menn skip menn
Janúar 363 4.174 361 4.085
Febrúar 47° 5.010 392 4.649
Marz 585 5-551 603 5-453
Apríl 733 5.830 796 5-995
Maí 814 5.657 795 5-432
Júní 810 5-553 851 GO 05 GO Ó
Júlí 79^ 5.525 944 5-749
Ágúst 788 5.446 863 5-528
September 657 3-9M 560 2.982
Október 546 3-623 448 2.842
Nóvember 451 3-578 495 3-751
Desember 374 3.!78 399 3-332
Skýrsla Jæssi er raunar sundurliðuð í Fjármálatíðind-
um og verður af sundurliðuninni ljóst, að hún tekur til
allra fiskiskipa: Togara, vélbáta og opinna vélbáta. Hæsta
tala skipa þessara hvers um sig er á árinu 1959 sem hér
segir:
Togarar ................. í sept. 43
Vélbátar yfir 30 tonn ... í apríl 328
Vélbátar undir 30 tonn í^ júlí 203
Opnir vélbátar .......... í júlí 392 j
---------------------------------------------------------—+
Skuldakóngar afturhaldsins heimta nýja gengislækkun.
Morgunblaðið 7. febrúar s. I. hótar nýrri gengislækkun, ef
verkafólk í Vestmannaeyjum fói sanngjarna lagfæringu ó
kaupi sínu. Braskararnir í Sölumiðstöð Hraðfrystihúsanna,
sem sjólfir hafa fjórfest ólöglega 140 milljónir erlendis,
standa fyrir þessum kröfum um gengislækkun. Þrir af
stjórnarmeðlimum S.H. eru líka þingmenn íhaldsins.
Alþýða Vestmannaeyja þekkir Einar Sigurðsson og fé-
laga hans, og það mega þeir góðu herrar vita, að hún er
staðróðin í að nó rétti sínum.
skyndilega bauð að samninga-
nefndir skyldu korna á sinn
fund til Reykjavíkur.
Eins og áður segir fóru þrír
nefndarmanna af hálfu Verka-
lýðsfélagsins, þeir Hermann
Jónsson form., Jón Sigurðsson,
ritari og Angantýr Einarsson
starfsmaður. Snótarkonur fóru
ekki, en töldu að ef karlmenn-
irnir næðu samningum í meg-
inatriðum, myndi vart standa á
samningum við þær. Nefnd at-
vinnurekenda fór einnig að
sjálfsögðu og voru í henni þess-
ir menn: Sighvatur Bjarnason,
Ágúst Matthíasson, Óskar Gísla
son, Einar Sigurjónsson og Guð
laugur Stefánsson.
Þegar til Reykjavíkur kont,
varð brátt ljóst, að við ramm-
an reip yrði að draga. Höfðingj
arnir í hhöfuðstaðnum slógu
einskonar járntjald umhverfis
félaga sína liéðan og forbauð,
að nokkuð, sem héti kauphækk-
un mætti eiga sér stað. Svo sem
vænta mátti var jiar einn Thors
arinn fremstur yfirsetumanna
og svo aðrir legátar honum til
trausts og lialds. Sáttasemjari
þreifaði fyrir sér um ýmsar leið-
ir til lausnar en allt kom fyrir
ekki, nema hvað atvinnurekend
ur töldu sig geta fallizt á að
greiða kvöldverðartíma, en slík
ákvæði eru í samningum sumra
félaga. Stóð nú í þjarki um ekki
neitt, Jrar til verkamenn lögðu
fram úrslitatilboð sitt: Kaup-
hækkun upp í kr. 24,00 á tíma
(rúm 16%) og allar aðrar kröfur
skyldu niður falla að sinni.
Atvinnurekendur þrefuðu all
mikið um þetta tilboð og mun
hafa komið til verulegra átaka
milli þeirra, Jdví eftir Jrennan
fund fóru heimamenn ekki
dult með það, að Jæir hefðu
viljað samþykkja Jretta tilboð,
en ekki fengið fyrir ofríki
þeirra stóru í atvinnurekenda-
sambandinu, og var tilboðinu
hafnað. Þegar svo ver komið
töldu verkamenn erindi sínu
lokið í höfuðstaðnum, báru und
ir sáttasemjara, hvort hann hefði
nokkuð við það að athuga, að
þeir færu heim, og lagðist hann
ekki á móti því.
Þegar Jretta er skrifað stendur
því enn svo að hér er athafna-
laus bær á miðri vertíð, því
auk verkafólksins eru sjómenn í
samúðarverkfalli. Þykir mörg-
um launþegum það skeyta
skökku við, að atvinnrekendur
skuli hafa EFNI Á ÞVl að láta
hin dýru og fullkomnu atvinnu
tæki standa ónotuð, en hafa
EKKI EFNI Á því að gera
verkafólki sínu viðunandi úr-
lausn.
Deinan hefur farið friðsam-
lega fram og launþegar sýnt
stillingu og biðlund, en á fund
inum kom greinilega fram, að
verkafólkið er ákveðið í að
standa sem órjúfandi heild þar
til lausn liefur fengizt.
Talsverðir fjármunir hafa
safnazt úti um land og hefur
verið úthlutað einungis til fjöl-
skyldufólks, enn sem komið er.
Þegar hér er komið (miðviku
dagsmorgun) er nefnd atvinnu-
rekenda komin heim og bíða
menn nú spenntir, hvort þeir
muni meta meira lieill byggðar
lagsins eða valdboð Jreirra stóru
í Reykjavík. Er það von allra
góðra manna, að vandi, þessi
verði leystur sem skjótast og
lífsæðin slái á ný í þessum bæ.
+—-------------------------+
Almennt kaup verka-
manna var kr. 23,86
í janúar 1959. í febr.
1959 var kaupið lækk
að með lögum í kr.
20,67.
Síðan hefur kaupi
verið haldið föstu,
þrótt fyrir gengislækk
un, sem nemur 30—
40 prósent kjaraskerð
ingu.
Er ekki mól að
linni.>
*
*