Siglfirðingur - 22.06.1950, Qupperneq 3

SIGLFIB ÐINGUB
Hveríum attur til skynseminnar
tað hefur réttilega verið á ýmis
legt bent, í riti og ræðum, sem
tekið hefur stórkostlegum fram-
förum hér á landi á undanförnium
áratugum. Það er réttilega bent
á mangt, sem í dag eru áþreifan-
legar staðreyndir, en var fyrir
30—40 árum ævintýralegar og
f jarlægar draumsýnir.
En hefur allt verið í framför
hér á landi? Hefur okkur í engu
farið aftur?
Fyrir ca. 50 árum hefði sá mað-
ur, sem spáð hefði fyrir útvárpi,
nýju togurunum og flugsamgöng-
unum, svo fátt eitt sé nefnt, verið
sagður ruglaður draumóramaður.
En hvað hefði iþá verið sagt um
þann mann, sem séð hefði það
fram ií tímann, að fólki væri bann-
að að byggja hús yfir höfuð sín,
bannað að selja afurðir úr land-
inu, nema með sérstöku leyfi opin-
berra aðila, bannað að kaupa vör-
ur til landsins nema með hliðstæð-
um leyfiun. Já, yfirleitt bannað
alit mögulegt og ómögulegt, nema
með sérstöku leyfi og samþykki
fámennra nefnda, sem staðsettar
eru í Reykjavík ? Sláfc forspá hefði
fáum fundizt trúleg.
Engu að s'iður er svipting þess
opinbera á þessum sjálfsögöu rétt-
indum frjáls manns áþreifanleg
staðreynd, sem verkar ‘lamandi og
drepandi á allt atvinnulíf í iandinu.
Einstaklingurinn og réttindi
hans eru að bverfa fyrir alræði
fárra nefnda. Ágóðavonin er ekki
lengur dríáfndi máttur í afurða-
sköpuninni. Þjóðin er að afsala sér
smátt og smátt þvá hagkerfi, sem
gert hefur henni Ikleift að komast
það, sem hún hefur komizt, og
sekkur ískyggilega í fen sócíal-
iskrar haftapólit'ikur. Ávöxturinn
af höftunum, áhrifin af þessari
sócaliseringu er efnahagsástandið
í dag.
Nú eru liðin 5 ár sáðan stríðinu
lauk. Og stöðugt hefur atvinnu-
frelsi manna verið hneft í fleiri og
sterkari fjötra. iNý bönn og nýjar
kvaðir hafa verið tilkynntar, og
nýjar hindranir hafa verið fundnar
upp til að gera alla framleiðslu
og verzlun erfiðari og flóknari. —
jafnframt háfa nýjar nefndir, sem
flestar eru rándýrir baggar á rákis
sjóði, orðið til. Framleiðendur og
verzlunarmenn, jafnt utan R.víkur
sem í höfuðstaðnum, þurfa að
eyða öllum sinum t'íma og lífi, í að
hlaupa á miili ráða og nefnda, með'
'Umsóknir um einhver leyfi og
framlengingu leyfa,
Flestir eru sammála run, að það
sem þjóðfélagið þarlfnizt sé aukin
framleiðsla. Fyrsta skilyrðið fyrir
aukinni framleiðslu er, að gera
framleiðsluna arðbæra. Fáir vilja
t. d. gera út skip til fiskveiða, ef
fyrirsjáanlegt er, að stórhalli verð-
ur á rekstrinum. Hinsvegar myndu
menn leita inn í þann atvinnurekst
ur ef útgerðin væri arðibær. Þetta
er eins tryggt lögmál í viðskipta-
heiminum og aðdráttarafl jarðar
á siínu sviði.
Bf útflutningur framleiðslunnar
yrði gefinn frjáls, iog framleiðend-
um væri gefinn kostur á að kaupa
erlendar vörur fyrir þau verðmæti
sem þeir skapa, flytja inn varning-
inn og selja hann sjálfir, og í sam
starfi við verzlunarstéttina, mætti
frekast fcoma framleiðslunni á arð-
bærann grundvöli. Tækist það
myndu fleiri leita í framleiðslima
og aukin framleiðsla leiða af sér
aukna gjaldeyrissköpun, aukin inn
flutning nauðsynja. Ef iverzhinin
yrði þannig .frjáls gefin myndi
verzlunarstéttin, sem af mörgum
hefur verið ranglega sökuð um
ástand verzlunarmálanna, 'aJftur
hljóta sinn sess í oklkar þjóðfélagi,
sem nauðsynlegur sérfræðingur á
sviði innkaupa og dreyfingar nauð
synja. Þannig myndi skapazt sam-
vinna þessara tveggja stétta án að
stoðar frá nefndabákni núverandi
skipulags.
Formælendur opinberrar of-
stjórnar, — boðendur sócialismans
— munu segja, að slíkt atvinnu-
og verzlimarfrelsi myndi leiða af
sér hærra vöurverð. Slkt myndi
máske, fyrst 1 stað, leiða af sér
einhverja hækkun, en er ágóðavon
framleiðslunnar hefur leitt til vax-
andi gjaldeyrissköpunar og þar af
leiðandi aukins innflutnings nauð-
synja, myndi vaxandi framboð
vamingsins og samkeppni um
sölu hans verka gegn vöruhækk-
unum. Auk þess mætti spyrja
þessa málsvara ofstjórnar og opin
berrar skipulagningar, hver sé
munur á vöruhækkim, sem leiða
myndi aif: atvinnu- og verzlunar-
frelsi og vöruhækkun, sem leiðir
af opiúberri skipulagningu, svo
sem nú á sér stað. Nei, sannleik-
urinn er sá, að verzlunarfrelsið er
.stærsta hagsmunamál allra neyt-
enda í landinu og getur eitt bjarg-
að markaðsleysi því, sem opinberri
skipulagningu er um megn að
vinna bug á.
,
Einasta ráðið til að skapa líf-
vænleg skilyrði fyrir o'kkur íslend
inga, er að gefa frjálsan allan út-
flutning allra framleiðsluvara okk
ar, gefa frían og frjálsan þann
gjaldeyri ,sem framtaksamir fram
leiðendur geta skapað, gefa frían
alian innlflutning allra vara, gefa
um verðlagsákvæðum .— einnig
fría alia verzlun með erlendan
gjaldeyri, og aflétta öllum öðrum
höftum á frjálsu framtaki manna.
Velferð þjóðarinnar er undir þvií
komin, að ékki verði reynt með
opinberum höftum, að setja úr
skorðum lögmál klassískrar hag-
fræði í atvinnu- og verzlunarhátt-
um. Lykillinr^ að dyrum vaxandi
velmegunar er verzlunarfrelsið, at
vinnufrelsið, afnám opinberrar
skipulagningar og nefndaómegðar-
innar.
Undir kjörorðimum: sjálfstæði,
ifrelsi — framtak, og með fram-
leiðslu og verzlunarháttum iklass-
ískrar hagfræði getur Island upp-
skorið batnandi tíma. En vax-
andi haftapólitík, undirskrift þjóð
arinnar undir sócíaliska þjóðfélags
háttu, þýddi verri þáttaskil í sögu
þjóðarinnar en undirskriftin í
Kópavogi á sinni tíð.
Að gefnu tilefni tilkynnist hér Imeð, að löllum er óheimilt að
taka grjót, möl, sand eða hverskonar nppfyllingarefni í landi
Sigluf jarðarkaupstaðar, inema með leyfi bæjarstjóra.
Siglufirði, 21. júní 1950.
} r: ' ■ ...
I BÆJARSTJÓRI
f
frjálsa alla verzlun og aflétta öll-
nr. 19/1950 frá verðlagsstjóra
Innflutnings- og gjaldeyrisdeild Fjárhagsráðs hefur ákveíHð
hámarksverð á bremidu og möluðu kaffi frá innlendum kaffi-
brennslum:
Heildsötuverð án söluskatts............ kr. 24,66
Heildsöluverð með söluskatti .......... — 25,42
Smásöluverð án söluskatts í smásölu,... — 27,42
Smásöluverð með söluskatti í smásölu... — 28,00
Sé kaffi selt ópakkað, skal það vera kr. 0,40 ódýrara hvert kg.
lteykjavík, 6. júná 1950
VERÐLAGSSTJÓRINN
nr. 18/1950 frá verðlagsstjóra
Innflutnings- og gjaldeyrisdeild Fjárliagsráðs, liefur ákveðið
að fella úr gildi verðlagsákvæði á sælgæti, bæði að því er snertir
heildsölu- og smásöluverð.
Reykjavík, 5. júní 1950.
VERÐLAGSSTJÓRINN
►♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦.♦»»♦♦♦♦♦♦ ♦♦♦♦»♦♦♦*»♦♦■»♦»»♦'
Frá Verkamannafélaginu Þrótli
Þeir unglingspiltar, sem orðnir eru 16 ára ættu að sæltja um
inngöngu í Verkamannafélagið Þrótt, áður en þeir byrja að v rnna.
Verkamaimafélagið Þróttur ,
x
\
\