Siglfirðingur - 05.11.1962, Qupperneq 2

SIGLFIRÐINGUR
Mánudagmr 5. nóvembesr 1962
2
SIGLFIRÐINQUR
Málgagn siglfirzkra
Sjálfstæðismanna
Björn Kaðalsson úr Mörk, í vegavinnu
/ öndvegisriti Islendingasagna, Njáls sögu, er getið
lítillega Björns Kaðalssonar Bjálfasonar úr Mörk á Þórs-
mörk. örfáar línur á gamalli bók, eu mynd hans lifir
enn í hugurn Islendinga og liefur vakið bros á vör kyn-
slóðanna í þúsund ár.
1 Njáls sögu er með fáum dráttum dregin upp mynd
gortarans, sem er að baki annarra í orrustum, en í fylk-
ingarbrjósti í frásögn af afrekum. Björn úr Mörk fylgir
Kára Sölmundarsyni gegn Brennumönnum, skýlir sér að
baki hans í bardaganum, en skýtur öllum aftur fyrir sig
í orðum og frásögn tíl karlmennsku sinni. Er honum
mjög í mun, af sérstökum ástseðum, að kona Iians fái
af honum frægðarsögur, og við sjáum hann enn í anda,
er hann segir: „Hvártki frý ek mér áræðis né nökkurrar
karlmennsku".
Oft er það í átökum dægurþrassins, að sjá má í bak-
sýn leiktjöld liðinnar sögu, enda mannsins tilhneigingar,
kostir og veiklciki samt og áður, ef vel er að gáð.
1 allmarga mánuði hefur ríkisstjórnin haft um það
forystu, í samráði við innlenda og erlenda sérfræðinga,
að semja framkvæmdaáætlun, sem ætlað er það hlut-
verk að beina fjámagnsmyndun þjóðarinnar, sem og er-
lendu lánsfé, á þær brautir, sem arðvænlegastar þykja
og líklegastar til að auka verðmæti þjóðarframleiðslunn-
ar og lyfta þann veg velmegun heildarinnar; og til þeirra
annarra framkvæmda, sem brýnust þörf er fyrir. Að
baki stjórnarinnar stendur svo stjórnarandstaðan, (sú
er ílúði af hólmi, er vinstri stjórnin gafst upp við að
stýra þjóðarskútunni), mikil í orðum um eigið ágæti,
þrátt fyrir lærdóm reynslunnar.
Á flesta vitorði var, að vegamát þjóðarinnar væru
viðamikill hlekkur í framkvæmdaáætlun ríkisstjórnar-
innar, og það spurðist meðal þingmanna, að Siglufjarðar-
vegur ytri, Strákavegur, væri þar ofarlega á blaði, lægi
jafnvel fyrir rökstuddur grunur þess efnis, að þingmenn
stjórnarliða úr Norðurlandskjördæmi vestra hefðu þegar
tryggt framgang þessa mesta hagsmunamáls Siglufjarðar
og sveitanna í Austur-Skagafirði.
Framsóknarmenn, sem jafnan hafa sýrit þessu máli
meiri áhuga í orði en á borði, og var mikið í mun, ekki
síður en Birni úr Mörk forðum, að af þeim færu frægðar-
sögur heim í héruð til háttvirtra kjósenda, hlupu nú til
með frumvarpsflutning um Strákaveg, og það fjárfram-
lag, sem þeir töldu sig vita ,eða höfðu grun um, að þegar
væri fyrirhugað til þessa verks í lierbúðum stjórnarinnar.
Þankagangur hetjunnar úr Mörk leynir sér ekki: Við
flytjum frumvarp, og þó að það sé sýndarfrumvarp, og
þó að ríkisstjórnin leysi vandann, þá getum við á eftir
sagt: ríkisstjórnin þorði ekki að hamla gegn efni frum-
varpsins og tók það upp í framkvæmdaáætlun sína!
Þeir „frýja sér hvártki áræðis né nökkkurrar karl-
mennsku“, framsóknarmenn, en lílil virðist virðing þeirra
fyrir dómgreind og heilbrigðu mati fólksins sjálfs.
Björn úr Mörk, Kaðalsson Sjálfasonar, sú skemmti-
lega persóna úr Njáls sögu, sem meiri var til orða en
afreka, virðist nú kominn í vegavinnu fyrir tilstuðlan
framsóknarmanna, og er það vel. Hitt veit hver sæmi-
lega skynugur maður, að vegamál okkar Siglfirðihga
verða ekki leyst af stjórnarandstöðunni; verða raunar
aðeins leyst af meirihluta þings og stjórnar í sambandi
við framkvæmdaáætlun ríkisstjórnarinnar. Og þegar
sigur er unninn, skiptir máske ekki máli þó sá Merkur-
Björn, sem að baki stóð í baráttunni, sendi af sér frægð-
arsögur heim í héruð. Að þeim verður enn sem áður
brosað, og þeir sem vekja brosið og létta lundina, eiga
þegar á allt er litið, ekki svo lítið hrós skilið.
Ábyrgðarmaður:
Páll Erlendsson
Blaðið er prentað í
Sigluf jarðarprentsmiðju
Ai eiga sitt fyrirtæki
Eitt mesta mein hins íslenzka þjóðfélags eru þær tíðu og
illvígu vinnudeilur, sem hér tíðkast. f»ær koma í veg fyrir,
að það gagnkvæma traust myndist milli launþega og vinnu-
veitenda, selm fyrir löngu er á komið í hirnun grónari
menningarríkjum álfunnar. Ótalinn er sá skaði, sem vinnu-
deilurnar hafa skapað þjóðinni allri, en ekki einungis verka-
mönnmn og vinnuveitendum. Og sá dagur er loks ninninn
upp, að íslenzkir launþegar hafa flestir hverjir gert sér
ljóst, að verkföll eru örsjaldnast leiðin til raunhæfra kjara-
bóta.
I»að er liægara um að tala en ráða bót á þessu stórkost-
lega þjóðfélagsmeini. En hví ættum við þá ekki að líta til
reynslu annarra þjóða í þessu efni segjum Þjóðverja og
Bandaríkjamanna? Þeir hafa tekið upp það fyrirkomulag,
sem nefna má á íslenzku hlutdeildarfyrirkomulagið, í at-
vinnurekstri sínum. Kjami þess er, að launþegamir em
meðeigendur í atvinnurekstrinum og hirða arð af honulm
eftir þvx sem afkoman er.
Með þessu fyrirkomulagi er um heill þeixra sjálfra að
tefla. I»eir em samtímis vinnuveitendur og launþegar. Hinn
gamh fjandskapur vhmu og f jármagns mhmkar eða hverf-
ur með öllu.
Er þetta ekki ein bezta lausnin á hinum stórfelldu verka-
lýðsvandamálum okkar íslendinga? Sjálfsagt er að minnsta
kosti að þaulreyna hana hér á landi. Hún hefir gefizt öðr-
um þjóðum vel. Og hún er mjög réttlát. Ef vel gengur á
launþeginn að auðgast í hlutfalli við aukinn ágóða. Ekki
einungis vikukaupið á að hækka.
Þrír þingmenn Sjálfstæðisflokksins hafa vakið máls á
þessari merku hugmynd á þingi. Þess er að vænta, að hún
fái óskipta athygli löggjafarsamkomuimar.
BISKUPSSTÓLL
(Framhald af 1. síðu)
flytja biskupsstól iheim að
Hólum, enda gegnir furðu
hve Norðlendingar eru tóm-
látir í þessu samedginlega
metnaðairmáli, sem á ís-
landssöguna sjálfa að bak-
hjarli. Önnur samþykkt
fundarins var áskorun um
afnám prestskosninga, og
veitingu prestsembætta að
tillögum biskups.
„Allt það sem hann
sagði .. ..“
(Framhald af 1. síðu)
harmagrátur xnn aftur-
för í Siglufirði torveldaði
og tefði þessa iþróun (þ.e.
til stöðvunar fóOksflótta
og til vaxandi bæjarfé-
lags), þar eð ótrú á
byggðarlaginu, sem slík-
ur orðrómur skapaði, —
auðveldaði hvorki þá til-
trú né f jármagnsútvegun,
sem fytrirhugaðar fram-
kvæmdir Mytu að byggj-
ast á.“
® Rétt stefna
Þá gat H.K. þess og í er-
indi sínu, þó -ekki kæmi fram
í frásögninni i Siglfirðingi,
að hann bæri traust tii núv.
bæjarstjómar og stefnu
hennar í þessum málum, og
er rétt að það komi
hér fram að gefnu tilefni
Mjölnis.
Allt það, sem Halldór
Kristinsson réttilega sagði í
erindi sínu, er og bakgrunn-
ur þeirrar kosingastefnu-
skrár, sem Sjálfstæðisflokk-
urinn setti fram fyrir þess-
ar bæjiarstjómiarkosningar,
og lesendur Siglfirðings ætti
að reka minni tii, svo og
undirstaða og ívaf iþess
meirihlutasamnings, sem AI-
þýðuflokkurinn og Sjálfstæð-
isflokkurinn gerðu um bæj-
armál Siglufjarðar, og hafa
unnið að af hedllindum, svo
sem dæmin sanna.
• Velkomnir til
samstarfs
Telji kommúnistar nú, að
leið bæjarstjómarmeirihlut-
ans sé sú rétta, og raunar
„hánréft“, og vilji kasta
fyrir róða óábyrgri sýndar-
og yfirborðspólitík, og í þess
stað sína ábyrgð og fram-
sýni í hagsmunamálum
byggðarlagsins, þá ber því
að fagna. Hinsvegar verður
reynslan sjáif að skera úr
um það, hvort þessi stefnu-
breyting þeirra sé af heilind-
um gerð.
SÖNGUR FBAMS.MANNA
(Framhald af 4. síðu)
Þessar aðgerðir núverandi
ríkisstjómar eru hrein af-
glöp. Ef þessum aðgerðum
er áframhaJldið, verður al-
gjör stöðvun í útgerð og
nauðsynlegum framkvæmd-
um, landsfólkið berst í fjár-
kröggum vegna atvinnuleys-
is. Hvar sem rennt er auga,
blasir við örbyrgð og auðn
og óhjákvæmileg afleiðing
aðgerða ríkisstjómarinnar
verður algjört fjárhagslegt
hrun.
Þessi ummæli, sjááð þið,
kjósendur góðir, í blöðum
Eramsóknarfl. Hvað hafa
þessir litlu ibræður, Dagur og
Einherji, oft og mörgum
sinnum sxmgið þennan söng?
En ef menn nenna að
hnýsast í það yfinlit, sem
gefið er út um efnahags-
af komu xslenzku þjóðarinnar
af Hagstofu Isiands, Lands-
banfea og Seðlabanka, sézt,
að aldrei hefur afkoman
verið ebtri.
Samt halda Pramsóknar-
menn áfram sínum gamla
söng. Vonandi hedliar sá
kórsöngur ekki landsfólkið,
því ekki er raddfegurðinni
fyrir að fara. Svo faiskur
söngur hefur aldrei heyrzt
um Islands byggðir, og alveg
tók þó út yfir, þegar komrn-
únistar gengu í feórinn.
Innanbæjarannáll
tmmmmmmsmimmmm
★ Tómstundaheimili
Æskuiýðsráð, sem stofnað
var að frumkvæði Láons-
klúbbsins, og að standa
helztu menningar- og maxm-
úðarfélög Siglufjarðar, hefur
nú fengið vilyrði fyrir hús-
næði hjá S.R. (Hertervigs-
húsinu) fyrir tómstunda-
heimili fyrir isiglfirzka xmgl-
inga. Og medra en það, S.R.
innrétta húsið með iþessa
starfssemi fyrir augum, og
lána það vetrarmánuðána. —
Siglufjarðarkaupstaður veiit-
ir á þessu ári kr. 50.000 til
þessarar starfisemi.
Þarna er fyrirhugað, að
xmglingar geti komið saman
til föndurstarfs, horft á
kvi'kmyndir, dansað og 'hald-
ið uppi heilbiigðu sfeemmti-
og tómstimdastarfi. — Sér-
fræðingur úr æsbulýðsstarfi
frá Reykjavák munu koxna
hingað eftir áramótin, þegar
þessi starfsemi hefst, tdl að
leiðbeina og aðstoða í byrj-
xmarörðugileikum.
Eormaður Æskulýðsráðs
er sr. Ragnar FjaiLar Lárus-
son.
★ Læknisbústaður
Nú mun endanlega 'ákveð-
ið að kaupa 'hér læfcnisbústað
fyrir héraðslækni, og hefur
fengizt vilyrði fyrir þvá, að
ríkissjóður greiði % 'kaup-
verðsins. Ætti iþar með að
vera tryggt, að hér dvelji
héraðslæknir framvegis, en
skortur á slítoum ibústað
hefur verið aðalþröskuldur í
vegi þess, að fá hingað hér-
aðslækni til frambúðar.
★ Staðaruppbót til
kennara.
Kennarar við skólana hér
hafa farið fram á samskonar
laxmauppbót á kaup sitt og
farið er nú að gnedða víðast
hvar’ annars staðar.
★ Húsnæðisvandræði
Tilfin-nanlegur Skortur
sómasamlegs húsnæðis er nú
hér í bæ og væri miikil bót
að því, ef unnt væri að
byggja hér verkamannabú-
staði við Hafnargötu, og
nauðsynlegt, að bærinn igeri
medna, hér eftir en hingað tál,
til að auðvelda þedm, er í
'húsbyggingar ráðast, að
koma þaki yfir höfuðið, bæði
með því að hafia tiltætoar
hentugar byggingarlóðir
undir einbýlishús, og með
því að láta sHk verk sitja
fyrir um vélaleigu.
Aflabrögð
Gæftir hafa verið með
minna móti, en afili sæmileg-
ur, er gefur á sjó.